książka (126)

Elementy prawa

do jednej instancji. Postępowanie odwoławcze polega na rozpatrzeniu i załatwieniu sprawy będącej przedmiotem postępowania oraz na weryfikacji decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji. Po przeprowadzonym postępowaniu odwoławczym organ drugiej instancji wydaje decyzję. W decyzji tej organ odwoławczy może:

•    utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję;

® uchylić zaskarżoną decyzję w całości albo w części i wydać orzeczenie w takim zakresie, w jakim uchylił zaskarżoną decyzję;

•    uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji;

•    uchylić decyzję i umorzyć postępowanie pierwszej instancji;

•    umorzyć postępowanie odwoławcze.

Zażalenie jest środkiem prawnym wykorzystywanym przez stronę postępowania administracyjnego wtedy, gdy nie zgadza się ona z postanowieniem wydanym przez organ administracji publicznej. Zażalenie można wnieść tylko wtedy, gdy przepisy k.p.a. przewidują taką możliwość. Jeżeli przepisy k.p.a. nie przewidują możliwości złożenia zażalenia, postanowienie można zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji. Zażalenia wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia, a gdy postanowienie zostało ogłoszone ustnie - od dnia jego ogłoszenia.

Zgodnie z zasadą trwałości decyzji administracyjnych uchylenie, zmiana czy stwierdzenie nieważności ostatecznych decyzji administracyjnych oraz wznowienie zakończonego postępowania administracyjnego mogą nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych prawem. Pierwszą z form weryfikacji ostatecznych decyzji administracyjnych jest wznowienie postępowania administracyjnego, które zostało zakończone wydaniem ostatecznej decyzji. Jeżeli podjęta jest decyzja o wznowieniu postępowania, to następuje ponowne rozpatrzenie sprawy będącej przedmiotem tego postępowania. Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek strony. Podanie o wznowienie postępowania powinno być wniesione do organu, który wydał decyzje w pierwszej instancji w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okolicznościach stanowiących podstawę wznowienia postępowania. Po uznaniu przez organ administracji publicznej argumentów przemawiających za wznowieniem postępowania podejmuje on czynności, w rezultacie których wydaje decyzję. W decyzji tej może odmówić uchylenia dotychczasowej decyzji (jeżeli nie ma podstaw do jej uchylenia) lub może ją uchylić i wydać nową decyzję w sprawie, której dotyczyło postępowanie (jeżeli są podstawy do uchylenia dotychczasowej decyzji).

Innym sposobem weryfikacji ostatecznych decyzji administracyjnych jest stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej. Stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej dokonuje organ wyższego stopnia (organ odwoławczy). Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu, jeżeli zaszła jedna z okoliczności wymienionych w Kodeksie postępowania administracyjnego.

Kolejnym sposobem weryfikacji ostatecznych decyzji administracyjnych jest uchylenie lub zmiana decyzji. Uchylenia lub zmiany decyzji dokonuje organ,

176