Magazyn8301 djvu

STANISŁAW CHLEBOWSKI    SZKIC BATALISTYCZNY

nych nabył Fuad-pasza i przesłał je padyszachowi do Stambułu. Obrazy wprawiły Abdul-Azisa w zachwyt i spowodowały wezwanie Chlebowskiego do Konstantynopola.

Tu urządzono malarzowi w pałacu sułtańskim wspaniałą pracownię, gdzie wymalował setki obrazów z dziejów Turcji, wypadków bieżących Dworu, scen rodzajowych — a nawet — rzecz niebywała do tego czasu — portret Padyszacha. Wiele z nich wykonał pod bezpośrednią korektą i wskazówkami tegoż, niektóre musiał wykończyć w ciągu jednego dnia, bo taka była wola kapryśnego władcy. Chlebowski musiał jej ulegać, ale było to nie bez wpływu na wartość obrazów i stan nerwów artysty.

W tej złotej klatce z oknami na cudowny Bosfor, w pośród nagromadzonych skarbów sztuki wschodniej — obsypany zaszczytami i złotem spędził Chlebowski 13 najpiękniejszych lat życia. Dopiero w parę lat po zamordowaniu Abdul-Azisa (1876 r.) — przeniósł się ze swemi zbiorami i studjami do Paryża, urządził śliczną pracownię, zapełnioną dziełami sztuki, i chciał zabrać się do pracy. Tu miało powstać największe jego dzieło „Zdobycie Konstantynopola przez Moha-meda 11“ — dzieło nigdy nieukończone. Rozstrój nerwowy podkopy-