Magazyn80201 djvu

WŁADYSŁAW PODKOWIŃSKI    NA' CMENTARZU

nika szeroka, uderzenie pędzla ogromne i gorączkowe, ton olbrzymiego płótna czarniawy, ciepły i ponury. Z ciemnych kosmicznych przepaści wyrywa się szalonym skokiem czarny apokaliptyczny koń-smok, raczej — upiór, czy widmo konia. Mimo rysunek zły i fantastyczny — bije z niego niewysłowiona moc wyrazu. Z pyska rozdartego spadają płaty piany, ozór wywalony, oko krwawe i wysadzone— grzywa w chmurę rozwiana:

Rwie się i miota rozszalała bestja pod uściskiem złocistej, nagiej dziewczyny, co przywarła gorącem ciałem do jej grzbietu, — sama w upojeniu potępieńczem splata swój obłok płomiennych włosów z czarną chmurą grzywy,

„Szał" wyładował w marzeniu fantastycznem energję twórczą artysty, ale nie mógł zmienić fatalnego biegu przeznaczeń. Dn. 5 stycznia 1895 r. nie miękkie złociste włosy kobiece, tylko twardy uścisk śmierci przyniósł ulgę tej duszy znękanej, kładąc kres jej ziemskiej wędrówce w 29-ym roku jej trwania.

W 1894 r. ukazał się cykl rysunków do Ujady, najosobliwszych, jakie kiedykolwiek widziano, wywracających do góry nogami pojęcia artystów o proporcjach, skrótach, kompozycji oraz — pojęcia archeologów o Grecji archaicznej. Wśród szerokiej publiczności nic nie by-

281