Nartowska Różnice indywidualne0053

bardzo przydatny do oceny budowania według wzoru przez dzieci w wieku od: 2—7 lat, gdyż autorka wzory te uszeregowała według stopnia trudności oraz podała w procentach, Ile dzieci na poszczególnych poziomach wieku prawidłowo wykonało każdą budowlę.

Nie jest to próba standaryzowana, a więc nie może pełnić roli testu, lecz może informować w sposób ogólny o poziomie wykonywania tej czynności przez dziecko. Sposób wykonania konstrukcji, rodzaje błędów informują o przyczynach trudności i obniżonego poziomu budowania z klocków.

Mówiąc o przyczynach trudności w konstruowaniu nie można zapominać o wpływie treningu w tym zakresie. 'W przytoczonych pracach analizo-

Tabela 1. Procent dzieci w wieku 1; 6 — 6; 11 prawidłowo wykonujących budowlę z klocków według wzoru J. Popiel.:

				Wiek	dzieci
Kolejne wzory	1; 6 —	2; 0 —	2; 6 —	3; 0 —	3; 6 —	4; 0 —	5; 0 —	6; • —
	1; 11	— 2; 5	— 2; 11	— 3;5	— 3; 11	— 4; 11	-~5; 11	— 6; 11
i	20	62,5	94,0	100	100	100	100	100
ii	£* jj	28,3	70,0	86,9	96,5	100	100	100
iii		10,5	47,0	73,6	91,4	100	100	100
IV	—i,	10,3	40,0	56,6	79,6	85,5	100	100
V	—	2,6	20,0	43,4	66,7	82,8	97,18	100
VI	—	^; j ■	15,8	35,3	60,0	80,0	88,8	96,8
VII		—	13,4	24,0	49,1	78,5	84,6	98,7
VIII	{ —,	sfi	10,0	23,5	40,4	67,2	81,6	93,9
IX	■^; —	!. —	—	2,2	14,0	37,8	72,1	82,8
X	— -	tfei ’	—	2,4	9,9	35,7	54,8	81,4
XI	—	— ;	—	-1	—	8,7	25,1	60,3
XII		»	—	—-		5,8	29,3	56,2
XIII	&1*	f w;-		—	—	2,0	15,5	42,9
		—	—	/ . i* Jj	—	—	6,3	15,9

wano również wpływ środowiska rodzinnego na brak osiągnięć w zakresie budowania dowolnego z klocków (I. Plewa) i według wzoru (M. Tarka--Jagoda). Obie autorki stwierdziły, że dzieci, źle budujące, w przeciwieństwie do dobrze budujących, miały znacznie gorsze warunki nie tylko dla treningu w budowaniu, lecz również dla ogólnego rozwoju. Środowisko rodzinne w niewielkim stopniu podejmowało działania stymulujące rozwój dziecka. Niektóre dzieci posiadały klocki, lecz z nich nie korzystały i rzadko były do tego zachęcane przez rodziców, tak zresztą jak i w innych zakresach nie kierowano działalnością dziecka. Nie chodzi więc wyłącznie o trening w danej czynności, ale o to, że brak podej-_; mowania określonych działań i zabaw może prowadzić do wolniejszego tempa rozwoju funkcji zaangażowanych w tę_r działania. Jak już wspomniałam, wszystkie dzieci źle budujące w czasie badań okazywały w oddziale przedszkolnym niechęć do tego typu zabaw. Obserwowano, np. że przy wspólnych zabawach w budowanie te właśnie dzieci pełniły rolę pomocniczą, nie angażowały się w proces tworzenia budowli, a czę-r sto odłączały się wtedy od grupy. Równie niechętnie i na krótko podejmowały indywidualne zabawy konstrukcyjne. Szansę tych dzieci w doskonaleniu zarówno funkcji wzrokowych,,,; jak i motoryki manualnej stają się automatycznie zmniejszone w porównaniu z dziećmi chętnie podejmującymi zabawy tego typu.

Zabawy klockami lub materiałem zbliżonym do klocków (drewienka, kawałki cegły, kamienie) podejmowane są przez dzieci często samorzutnie, bez inspiracji dorosłych. Są to więc zabawy dość powszechne, chociaż nie doceniane przez rodziców, którzy wolą kupić dziecku samochodzik niż pu-

113

,8 — Różnice indywidualne.,.