NoB3

68 NAUKA O BOGU

zwanie, aby stawali się tym, czym są, przez uświęcające działanie Boga (Kpł 20,8)¹.

b)    Chwała {kabod, doxa). Hebrajskie słowo kabod określa imponujące wrażenie, jakie wywołuje spotkanie z Bogiem. Mówi ono o pełni i sile, z jaką promieniuje potęga i dostojeń stwo, także od ludzi. W przypadku Boga siła ta jest tak potężna, że jedyną właściwą postawą człowieka jest uwielbienie.

Kabod postrzegane jest w różny sposób. Przejawia się w zjawiskach przyrody, takich jak ogień, wicher, burza (Ps 29). Nie one same są boskie, lecz uzmysławiają Boga. Jego samego nie można oglądać, ale poprzez znaki pozwala widzieć swoją chwałę — w Namiocie Spotkania, w Arce Przymierza czy w świątyni. U Proroków wzrasta przez to ufność, że w mesjańskich czasach ostatecznych Jahwe ukaże się bez umniejszeń (Ez 43,3 n.; Ps 57,6.12; 72,19).

c)    Szczególne znaczenie ma metaforyka światła. Światło, które widzą oczy, samo w sobie nie jest boskie. Słońce i księżyc, gwiazdy jaśniejące na niebie, zostały stworzone i umieszczone tam przez Boga (Rdz 1,14-18). Ale żadne inne zjawisko nie może tak dobrze ukazać, czym i kim jest Bóg. Modlitwa mówiąca o dobroci Boga brzmi: „Któż nam ukaże szczęście? Wznieś ponad nami, o Panie, światłość Twojego oblicza!" (Ps 4,7). Psalmista wie: „Boże mój, oświeć moje ciemności" (Ps 18,29) ².

d)    Piękność. O piękności Boga Pismo Święte rzadko mówi i" /pośrednio (np. Ps 50,2; Iz 33,17). Pośrednio, gdy wspomina Ingo majestat czy blask potęgi (Wj 33,19; Ps 89,18).

1I Ojców Kościoła motyw ten związany jest z metaforyką światła. " lllozoficzno-metafizycznej nauce o Bogu (scholastyce) przechodzi i ■ refleksji mistycznej. Jedynie w tradycji platońsko-augustyńskiej (V (iioberti, A. Rosmini) i w niemieckim idealizmie jest nadal brany l"»l uwagę. W XX wieku na wymiar „chwała Boga" zwrócił uwagę imlpierw E. Przywara, później Hans Urs von Balthasar.

e)    Król. Mesjański zwiastun radosnej nowiny u Izajasza głosi Syjonowi, to znaczy ludowi Izraela: „Twój Bóg zaczął królować" (Iz 52,7). Jezus Chrystus podejmuje te słowa stawia-!'l<' w centrum swojego przesłania zapowiedź nadejścia króle-

Iwa Bożego (basileia)³. Takie określenie Boga nie należy |i'iInak do najstarszych pokładów Biblii. Dopiero w czasach późniejszych Izrael przejmuje tytuł Boga-Króla od Kananej-' zyków, którzy tym tytułem nazywali najwyższego spośród licznych bogów. Dla podkreślenia wyjątkowego miejsca Jahwe nazywano Go również Królem Izraela (Ps 95,3; 97,7.9; Iz 33,22;

I 1,15; 44,6 i in.). Staje się to w pełni zrozumiałe, gdy lud obiera •.obie króla jako najwyższego przedstawiciela państwa. W osobie Dawida król staje się przedstawicielem Boga i oczekiwanego Mesjasza (1 Sm 37; 2 Sm 5,10; Iz 11,1-9). Punktem końcowym tego rozwoju jest wspomniana na wstępie proklamacja Jahwe jako Króla. Jego panowanie nad światem zostaje w następstwie tego opisane w żywych barwach (Za 14,9.16), śpiewa się psalmy o Bogu-Królu (Ps 47; 3; 96-99).

Teologiczną podstawą tego tytułu jest dzieło stworzenia. Bóg powołał wszystko do istnienia, dlatego wszystko do Niego

1

³¹ Stąd należy prośbę z Modlitwy Pańskiej „święć się Imię Twoje" rozumieć jako prośbę o działanie Boga (Mt 6,9; por. również J 17,11.17.19).

2

Nowy Testament w wielu miejscach sięga po tę metaforę. Przede wszystkim wskazuje ona na pełnię światła Bożego, która jest tak wielka, że właśnie w jej blasku Bóg pozostaje niewidzialny. Por. zwiastowanie narodzenia Dzieciątka pasterzom, Przemienienie na górze Tabor, nawrócenie Pawła. Bóg jako światłość jest również ważnym motywem u Jana.

3

Por. rozdz. 2.4.3.