66
gdzie: 1 - odległość miejsca przyłożenia siły 0d powierzchni
zamocowania.
Wzór powyższy uwzględnia tylko ugięcie wałka przy założeniu absolutnej sztywności utwierdzenia wałka w uchwycie, w'rzeczywistości oprócz zginania wałka nastąpi również przemieszczenie i obrót opory (ezczęk uchwytu). Prócz tego pod działaniem siły P nastąpi sprężyste odkształcenie suportu. Dlatego też odkształcenie całego
układu OPIJ pod działaniem siły Py v/yniesie
y0 ^ p r •* kv/+ ^sz+ y e*
gdzie: y.^, - kątowe przemieszczenie wałka spowodowane obrotem o-
pcry - szczęk,
y - liniowe przemieszczenie szczęk,
y - liniowe przemieszczenie suportu.
Rozpatrzmy poszczególne składowe wyżej wymienionego równania. Załóżmy na początek, że szczęki nie ulegają przemi eszczeniu i obrokowi. Poć działaniem siły Py przyłożonej w odległości lr - z od szczęk (rys. 5.la.), powstaną w nich reakcje od tej siły. Heakcje w szczękach można traktować jako zmienne po trójkącie wokół pewnej osi obojętnej i skierowane będą one tak, jak przedstawiono na rys. 5.1a. Jeśli oznaczyć przez 3b i 3c długość trójkątów, cc równe-ważne reakcje 7, i ?2 winny przechodzić przez środki ciężkości obu trójkątów A i B i będą one odległe od końców szczęk o wielkość a i o (rys. 5.1b.) . Aby układ znajdował się w równowadze, musi asró spełniony warunek ,
P1=?y+?2.
Pod działaniem wyżej wymienionej siły wałek ulegnie ugięciu,w sposób pokazany na rys. 5.1 o. Równanie osi tego wałka można zapisać
- P K2 11 /z
2"
(5.3)
w EJ 6 \ K0
gdzie: K = 1/d, d - średnica wałka#
Biorąc pierwszą pochodną z (5.3) i przyrównując ją do zera, można znaleźć taki punkt krzywej 'E , że styczna do krzywej w tym punkcie będzie równoległa do początkowego położenia wałka, tzn, okres lim;' punkt,wokół którego następuje obrót szczęk i wałka. Położenie tego punktu zależy od długości szczęk a i długości wystającego wałka 1^. Natomiast nie zależy ed przyłożonej siły Pv (rys.
Rys. 5.1. Odkształcenie układu wałek-uchwyt > przy zamocowaniu wałka w uchwycie trzyszczękowym pod działaniem siły Py [10]