Obraz8

korpus podręcznika. Jest to rcksi starannie opracowany retorycznie zgodnie z ówacsnym stylem epistolcynfic/nym. Niezbędną częścią takiego oficjalnego pisma musiała być pochwala dostojnego adresata

Kto/ z twmtrh poprwJmkvm tyle pobudował kowiofou'¹ Któ> J«» chw*lem» Bap tyle co ty /opr/ągt ję/vtó»'* Bo choć urmess Hop czcić psinie po »as/emu |in propna] i po banie, ty* tu tym n*e poprrcstdf. lec/ Jttchcialei dodać do tcyo grekę (KM. % 1191

Autorka me nazywa języka polskim, ale go postrzega jako odmienny, nie utożsamia go z czeskim, od którego wtedy niewiele się różnił Pismo wprowadza młodego króla do historii ziemskiej i niebieskiej, nawiązując wyraźnie do najnow szych zdarzeń, których świeżo koronowany władca był od dziecka świadkiem: tworzenia i umacniania państwa i Kościoła przez jego ojca Bolesława, oraz do działań misjonarskich i kanonizacji sw Wojciecha

Ojcowymi /a»«tr pooc/«w> ptrylbdami cały prawic obracasz mc po irod *prv» meb*csk»cti kiorv w tej c/ęx:i huśta. którą *łada*z. byl jaki* żiadb i początek    katolickiej i sportotskicj *ury Bimim tych. których

ka/oodzKjc mc zdołali incwobć do pupu»> \l.wcm, ow tropił żelazem, v do Wieczerzy Pańskiej bwharzynskK i najdziksze ludy Fę /a> księgę dlalczP l‘'^r przesłałam. łby iuc było nic no»i«fc*ncgu w dużbsch Bożych rw»»jej króle* dorttnnosa (KM. * MO)

List księżnej Matyldy formułuje w/or/cc królu boskim wyrokiem do rządzenia, ostrożny w wyrokowaniu, w spaniały w dobroci, prawych obyczajów. „wdowom jako maż. sierotom jako ojciec, potrzebującym i ubogim jako nieprzekupny obrońca . dbający o to. by ..Bogu oddać dusze uwiedzione diabelskim podstępem" (prze! B Ktffbis).

Stosownie do podniosłej treści listu skomponowana jest ilustracja. przedstawiająca scenę jego wręczenia Pierwszy w i/erunck polskiego władcy w pełnym majestacie przedstawia go siedzącego na tronie z insygniami władzy. Składająca dar /bli/a się do króla od jego prawej strony Kodeks wisi między obojgiem, opuszi zając ręce Matyldy, a dotykany juz przez rękę Mieszka. Niestety mc /ac fiow.il się oryginał miniatury i w edycji kodeksu zamieszczono dwa odrysy, ; sporządź we w poł XIX w, przez Ldwarda Kaczyńskiego i Filipa Dc-thacra. pierwszego filologa, który badał kodeks.

Choć JCM to przeciętny podręcznik Wstępnego kształcenia w obrządku rzymskim, jako dar wyznacza on jednak nowy etap w życiu Kościoła polskiego: odtąd już nic tworzę go akcje misjonarskie, ale budowa mcci kościołów / kompetentną obsadą i jednolitym kultem Zgodnie / charakterem księgi mc znajdujemy w niej tekstów, a tylko setki odniesień biblijnych w postaci cytatów. najwyżej parozdamowych. lub incipitów w funkcji tytułów antyfon. responsonów i modlitw Wyjątkiem jest dana na początku (32-linijki) sekwencja 4d cclebrcs rcx cuclicc. /nana także gd/ic indziej (W314). godna uwagi przez to. że stanowi „najstarszy zapis muzyczny, jaki dotarł do Polski'* 1 reść teologiczna pieśni jest wczesnośredniowieczna Ludzie wzywają anioły do współ* nogo śpiewu na chwalę Bożą. traktując je tyleż jako możliwych pośredników, co niemalże swoich odpowiedników: wy w niebie. m% na ziemi. Tak rozbudowany wykład ungcłologtc/ny spotykamy we wczesnych kazaniach na dzień sw Michała (świętokrzyskim, u Peregryna i u Marcina z Opawy).

korpus zasadniczy kinJck.su stanowią objaśnienia modlitw i nabożeństw W opracowaniu wstępnym (Nadolski) jako przykłady partu wybitnie nauczycielskich wskazano wykład Credo (poz 27) C ały %/ercg rozdziałów nie dotyczy zresztą przebiegu nabożeństw, ale ich znaczenia tu najobszerniejszy tekst £*pmitio misuie (nr 26.

%. 22K 260), który poucza „o współuczestnictwie ludu w Ofierze Eucharystycznej" (jest to Bm^ris expo%itio Mtssae Remigiusza z \u-xcrrc, atrybucja B. Kurbis 2IHK): przekł. B Boi/).

Pewne tytuły zapowiadają swój dydaktyczny ceł: I Dlaczego Boże Narodzenie obchodzimy tego dnia: 25. Co oznaczają szaty kościelne Niekiedy po objaśnieniu święta liturgicznego następuje wywód wyjaśniający szczególny aspekt np „pytanie dlaczego pamiątkę męczeństwa świętych obchodzimy / radością, a Wielki Piątek ze smutkiem'*.

Nawet rozdziały zapowiadające lakis regulamin obfitują w wyjaśnienia Ordo od poenitentiam darniom (stąd poniżej cytowane fragmenty) nazwy grzechów opatruje ich etymologią, wplata w siec greckich odpowiedników, synonimów, cytatów biblijnych i patrystycznych, odniesień do historii, znaczeń symbolicznych, a dla uchwycenia różnic semantycznych wnika w aspekty lizjolo-

31