P5230963

15

Olszówka pospolita (Sohizophyllom oommne Fr.)

Olszówka pospolita jest często spotykany* grzybom rozkładającym głów-nls drewno drzew liściastych, niekiedy także iglastych. Rozkłada drewno baka, lipy i drzew owooowyoh, powoduje rozkład typa korozyjnego, w któ** rys na ciemnym tle występują jaśniejsze plamki*

Owocniki występują w postaci waohlarzyków bokiem przyrośniętych do podłoża. Szerokość owocników wynosi 1 — 5 om, strona górna jest szaro-biała, pokryta delikatnym meszkiem. Dolna strona owoconików pokryta jest blaszkami koloru brunatnego. Charakterystyczną oeohą tego gatunku są wysokie wymagania pod względem wilgo tnośoi podło Za i temperatury, której optimum wynosi około 30°C.

3*3*3* Grzyby domowa

Grzyb domowy właściwy (Serpula laorymans (Schum. ez Fr.) S. F. Gray. = Merulius laorymans Sohum. ez Fr.)

Grzyb domowy jest gatunkiem rozkładającym głównie drewno drzew iglastych, spotykany bywa niekiedy na drewnie drzew llśoiastyoh. Główne oeoby tego najczęściej spotykanego w budynkach grzyba sprowadzić można do następujących punktów:

1.    Owocniki mają kształt okrągły lub owalny, średnicę sięgającą niekiedy do 1 m. Owocniki są płaskie lub konsolowate, przyrośnięte do podłoża. Strona zarodnikująoa (hymenoforalna) jest pofałdowana, pokryta brodawkami, zabarwiona poozątkowo na kolor blado szary z liliowym odcieniem, później jaskrawo oohrow obrana my. Brzeg owoonlka jest biały. Na powierzchni dojrzałego owocnika występują ozęsto krople wody. Owocni— ki tworzyć mogą skupiska kilku egzemplarzy.

2.    Grzybnia zewnętrzna tworzy się obflole, poozątkowo jest puszysta, biała, watowata, potem opada, przybierając postać jedwabistej srebrzysto-szarej skórki (płaty grzybniowe). Niekiedy biała grzybnia wykazuje żółte lub lJULlbwe plamy. Na powierzchni opanowanego przez grzyba domowego właśolwego drewna występują także sznury grzybniowe. Są to płaskie, dochodzące do 10 mm szerokości utwory, tworzące sieć podobną do korzeni roślin wyższych. Sznury poozątkowo są miękkie i elastyczne, petem twardnieją i stają się kruche, łamliwe. Ta ostatnia oeoha pozwala na odróżnienie grzyba domowego właśoiwego od białego.

3. Drewno porażone szybko przebarwia się na kolor brunatny i mięknie. Pojawiają się pęknięcia podłużne i poprzeczne, drewno może rozpaść się na pryzmatyozne kostki. V tym stadium rozkładu drewno daje się łatwą rozetrzeć na brunatny proszek. V okresie miesiąca ubytki masy drewna pod wpływem grzyba domowego właśoiwego wynoszą ok. 10$, spadek wy—

trzymałośoi na ściskanie się^a ok. 25%, wytrzymałość na zginani# «taty ozu e spada o prawie 60%.

Grzyb domowy biały (Porla plac en ta (Fr.) Cke. senna J. Briksson)

Rozkłada drewno drzew igls^tych, głównie sosnowe, w budynkach (atrapy, elementy podłogowe, więź ba dachowa), szklarniach, kopalniach, nostaoh, składach, podkładach kolejowych.

Ten gatunek grzyba domowego można łatwo rozpoznać na podstawi* owoc-ników i grzybni zewnętrznej. 0-wodnik i na Ją kształt nieregularny, są płaskie, kolor biały lub kremowy. Na górnej powierzchni występują rurki o przekroju okrągłym lab wielokątnym i średnicy 0,2 - 10\ ma.

Grzybnia jest biała lab śnieżnobiała, puszysta, watowata. Staram grzybnia jest również koloru białego, podobnie jak sznnry, rozgałęziające się, o przekroju okrągłym, wiotkie i elastyozne, o średnioy 2 - 7 m. Grzyb domowy biały powoduje silny, destrukoyjny rozkład drewna, która przyjmuje kolor jasnobrunatny i pęka wzdłuż i w poprzek włókien. Pęknięcia są jednak płytsze, niż w przypadku grzyba domowego właśoiwego (Serpo-la laorymans). Drewno porażone rozpada się na drobne pryaaatyczne kloaki, jest miękkie i daje się łatwo rozetrzeć w palcaoh na proszek.

Grzyb piwniczny (Coniophora puteana (Schum. ez Fr.) Karat.) = Coniphort oerebella (Pers.) Duby)

Gatunek ten występuje na drewnie gatunków iglastych, a takie liśoiie* tych, w wilgotnych miejscach budynków (stropy, podłogi, boazerie, futryny, piwnice, rzadziej więźba dachowa), w kopalniach, na podkładaoh kolejowych, składach drewna.

Owo oni ki są płaskie, silnie przywarte do podłoża, nieregularnego kształtu i wielkości. Kolor owocników brązow o oliwkowy, z wyraźnie Jaśniejszym obrzeżem, często kremowobiałyn. Gór* pow±ex*zchnia owocników jest gładka lub lekko brodawkowata.

Grzybnia zewnętrzna Jest żółtokreaowa, czasem brązowa, nikła, płasko płożąoa się'po powierzchni drewna.

JOjjm

Sznury koloru żółtobrązowego, brązowego liż nawet czarnego tworzą na powierzchni grzybni lab drewna charakterystyczną siateozkę. Sznury * cienkie, średnioy około 1 mm, elastyozne.

Ryo. 7- Kiełkowanie zarodnika grzyba piwni oz-nago (Coniophora putea» (wg Kempera, z RypaÓka)

Rozkład drewna jest intensywny, szybki, o oharakterze des trukoy jnym. Porażone drewno pr*T“ biera zabarwienie brązowe, staje się kruche I miękkie, pęka na drobne pryzmaty. Pęknięoia *