P6068829

wam

(w Polsce popularne w latach 1590-1650). Jako formy utworzone przez swobodnie kształtowani] wić roślinny itp. - używane również ok. 1700 r.

uszaki. 1ćw.XVWw.

waza płomienista, pannoau

V

yaiulas w ornamentyce, motyw lub zespół motywów związanych znaczeniowo z ideą przemijania, alegorie znikomości i marności w myśl słów vonitas vanitatis (Ecdes. f,2)i przedstawiane gł. w sztuce sepulkralnej XVI- XVIII w, bądź jako motywy samodzielne, bądź w różnych układach ornamentalnych z elementami towarzyszącymi lub bez. Do popularnych przedstawień v. należą: szkielet, czaszka, piszczele, klepsydra, zegar, lustro, waga, świeca, instrumenty muzyczne, insygnia władzy i bogactwa, przedmioty związane ze zmysłowymi przyjemnościami (fajki, karty do gry itp.) a także sceny tańców śmierci (dance macabre).

W

wałek zob. — tonu.

wazon (waza) element dekoracyjny

występujący sporadycznie w sztuce antycznej, rozpowszechniony w sztuce nowożytnej, kJasycystycznej i XIX w., o różnych kształtach, niekiedy wypełniony kwiatami, szyszką lub z wydobywającymi się zeń płomieniami (tzw. wazy płomieniste lub pot-ó-feu). Stosowany w dekoracji arch-rzeżb. samodzielnie (jako ozdoba frontonów, balustrad, spływów wolutowych itp.) lub w połączeniu z groteską i ornamentem kandelabrowym (jako element podstawy); szczególnie popularny w francuskiej arch. rzeźbie barokowej oraz w tkactwie (obok kosza z kwiatami charakterystyczny motyw w tkaninach obiciowych). W. z kwiatami był też charakterystycznym motywem dekoracji okresu biedermeieru (np. na ekranach kominkowych).

vanitaa, miedzioryt J, Saenredama wg A Bloe-merta, poi. XVII w.

\vqi zob. -* urcus.

Wić roślinna motyw de-    ___

koracyjny złozony z ciągu f elementów roślinnych, opa-rtego na płynnych, fali-lj stych liniach, czasem i tających się tworzących ki-c.va.^ guty geometryczne. Wy-W^^^l stępuje w różnym stopniu tóic    I

komplikacji, jako samo-dzielny motyw wypełniają-

miejsca Występuje

w sztuce większości kultur....    ''

o. - • i _    .    _ wić roślinna

Stanowi element -* arabeski i — groteski.

wieniec motyw dekoracyjny w formie kręgu splecionych kwiatów lub liści, zwłaszcza dębu, wawrzynu łub mirty, czasem przewiązany wstęgą. W starożytności oznaka min. potęgi boskiej, władzy królewskiej, zwycięstwa. Stosowany bardzo często. Popularny zwłaszcza w sztuce empire i klasycyzmie.

(7

winorośl motyw dekoracyjny powszechny w sztuce antycznej, związany z kultem dionizyjskim i symbolicznym zaznaczeniem jesieni. Istotny dla sztuki wczesnochrześcijańskiej, kiedy pojawia się w dekoracji grobowców jako symbol Chrystusa i ofiary eucharystycznej. Popularny także w ornamentyce średniowiecznej (wyst. min. w rzeźbie i iluminatorstwie) oraz nowożytnej.

winorośl

wieniec

wimperga ólfcraktcrystyczny dla archi-tektuty gotyckiej motyw dekoracyjny w formie trójkątnego szczytu wieńczącego obramienie okienne lub portal. W. zazwyczaj wypełnia maswerk, może być dekorowana żabkami, zwieńczona pinaklem czy kwiatonem. Motyw występujący powszechnie także w rzemiośle artyst.

winieta ornamentalna, często figuralna ozdoba graficzna, niekiedy wydzielona ramką, zdobiąca kartę tytułową książki, początek lub zakończenie rozdziału, strony, wprowadzona również do diuków ulotnych, kalendarzy itp. Zob. też -• cul-dc-lampc, — cntctc.

$6