Wychodzący obecnie atlas „Niższych kręgowców oraz zwierząt bezkręgowych” stanowi część III (i ostatnią) wydawnictwa, którego dwie pierwsze części ukazały się jeszcze w r. 1905.
Opracowałem go tak samo według atlasu niemieckiego d-ra Kurta Lamperta (część III) i tak samo z uwzględnieniem przedewszystkiem naszej fauny. Zasady układu są zupełnie takie same, jak w obu poprzednich częściach, tak iż stanowi on wraz z niemi jedną zakończoną całość. Tylko z powodu większej obfitości materjału (3 gromady kręgowców i wszystkie działy bezkręgowców) musiałem z konieczności ograniczyć się do rozpatrzenia stosunkowo mniejszej liczby gatunków krajowych w każdym dziale. Starałem się jednakże wszędzie uwzględnić ich możliwie dużo, a gdzie się dało, nawet wszystkie (np. przy gadach i płazach) tak, aby atlas mógł służyć do praktycznego zapoznania się przynajmniej z niektóremi działami naszej fauny.
Przy opracowywaniu tekstu, oprócz wymienionego atlasu d ra Kurta Lamperta i źródeł, używanych do dwóch pierwszych części (Leunis- Ludwig „Synopsis der Tierkunde”, Brehm „Tierleben”, Wrześniowski „Zasady zoo-logji”, Nowicki „Zoologja obrazowa”, Nusbaum—przekład „Zoologji Boasa”), korzystałem jeszcze z następujących: W. Marshall „Bilder-Atlas der Pische, Lurche und Kriechtiere” i „Bilder-Atlas der niederen Tiere”, dr. Ritzema Bos „Tierische Schadlinge und Niitzlinge”, dr. H. Hoyer „Klucz do oznaczania zwierząt kręgowych ziem polskich”, K. Kulwieć „Chrząszcze polskie”, Encyklopedja Rolnicza „Owady szkodliwe”.
B. D.
Terminologję brałem głównie z prac prof. Nowickiego, Wrześniowskie-go i Nusbauma; przy kręgowcach krajowych posiłkowałem się terminologją „Klucza” prof Heyera; przy owadach prof. Nowickiego i Encyklopedji Rolniczej.