PC110982

152 Magdalena Ratajczak

2.    Cykle audycji o grupach etnicznych, realizowane w całości lub przede wszystkim w języku polskim, z udziałem przedstawicieli tych mniejszości, ale adresowane zarówno do tych grup, jak i do widowni ogólnej. Uznano, źc programy te można uznać za spełniające częściowo ustawowy obowiązek.

3.    Programy adresowane do widowni ogólnej i nadawane w języku polskim. Poruszane są w nich tematy dotyczące mniejszości albo wzmianki o nich pojawiają się okazjonalnie wśród innych tematów.

4.    Cykle w języku polskim, w których nie stwierdzono obecności problematyki mniejszości.

Według KRRiT, audycje z grupy 3 i 4 nie spełniają kryteriów ujętych w ustawie. Istnieje jednak zasadnicza różnica między nimi. Programy z 3 grupy odgrywać mogą bardzo pozytywną rolę. ponieważ przyczyniają się do zwiększenia wiedzy na temat mniejszości żyjących w Polsce^{1 v}. Mają one także duży wpływ na to. w jaki sposób postrzegamy mniejszości, a więc mają także wpływ na kształtowanie ich wizerunku w naszym społeczeństwie.

Do tej pierwszej kategorii KRRiT zaliczyła kilka audycji:

I. „Tclenowyny”. magazyn realizowany od 1997 roku. Oprócz pasm regionalnych można go oglądać w soboty w Regionalnej 3 TVP. Przygotowywany jest w języku ukraińskim, z polskimi napisami widocznymi na ekranie, i adresowany do mniejszości ukraińskiej. ..Tclenowyny” to magazyn o charakterze informacyjnym, prezentujący wydarzenia z życia społeczności ukraińskiej w Polsce. Organizację i redagowanie tego programu TVP zleciła Związkowi Ukraińców w Polnee. Magazyn zyskał duże uznanie widowni i jest bardzo dobrze oceniany pod względem zawartości programowej. Problematyka prezentowana w „Telenowy-nach” nic ogranicza się tylko do relacji z imprez kulturalnych i festiwali. Widzowie mają możliwość poznania społeczności ukraińskiej, z którą związane są liczne stereotypy, z zupełnie innej strony. Jak przyznaje Piotr Tyma, jeden z twórców programu, ważne jest, by ukazać różnorodność społeczności ukraińskiej i kreować. promować wzorce tolerancji i otwarcia na mniejszości w Polsce. Udaje się w programie pokazać wspólne przedsięwzięcia polsko-ukraińskie, inicjować dialog obu stron na trudne tematy z historii. To są inicjatywy służące rzeczywiście zbliżeniu tych dwóch społeczności²¹. W 2001 roku „Tclenowyny¹ otrzymały nagrodę od Telewizji Polskiej za sposób pokazywania problematyki społeczności ukraińskiej w Polsce. Juliusz Braun, członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (pełniący wówczas funkcję przewodniczącego KRRiT), podkreślił, źe ..program jest przygotowywany w niełatwych warunkach, że jest to program, który ewoluuje, ale jego zespół zasługuje na tę nagrodę za determinację, z jaką próbu-jc realizować następujące cele: pokazywać wydarzenia ważne dla społeczności i ukraińskiej w Polsce, nic tylko społeczne, ale także polityczne, kulturalne, nie stroniąc od trudnych spraw z historii polsko-ukraińskiej, ukazywać współczesną Ukrainę, pokazywać przedsięwzięcia realizowane dla zbliżenia polsko-ukraińskiego. To wszystko wpisuje się w bardzo ważne zadania polskiej polityki zagranicznej”²¹.

2.    „Sami o sobie” — cykl przygotowywany jest w programie lokalnym w Białymstoku od 1997 roku. Ta cotygodniowa audycja nadawana jest w językach narodowych mniejszości: białoruskiej, ukraińskiej, romskiej. litewskiej i rosyjskiej i właśnie do nich jest przede wszystkim adresowana.

3.    „Rodno zemia” — magazyn kaszubski realizowany w Gdańsku od 1990 roku.

4.    „Schicsischc Wochenschau” i „Schlcsicn Joumal" - to magazyny realizowane w Katowicach, w języku niemieckim, z polskimi napisami na ekranie. Są adresowane do mniejszości niemieckiej (z tą różnicą, że „Schlesien Journal” przeznaczony jest dla młodszej, nastoletniej widowni). Ten pierwszy ukazuje się od 2000 roku. a od września 2001 roku emitowany jest dwa razy w tygodniu. Ten drugi po raz pierwszy ukazał się we wrześniu 2001 roku i emitowany jest co dwa tygodnie. Obu od marca 2002 roku powtarzane są także w Programie Regionalnym Opola.

Do drugiej kategorii KRRiT zaliczyła audycje nie tylko przeznaczone dla mniejszości, ale przede wszystkim opowiadające o nich. prezentujące je szerszej widowni.

1. Cykl „U siebie” realizow'any jest w Krakowie od września 1994 roku. Po-szczególne wydania miały formę reportażu w języku polskim z elementami języków mniejszości narodowych i etnicznych. W cyklu tym znalazły się bardzo ciekawe materiały o życiu wielu mniejszości w Polsce. Zdarzały się także nieco odmienne tematycznie odcinki, jak na przykład o akcji wysyłania paczek dla Indian w USA czy polskiej górniczej emigracji we Francji. Opiecz relacji z festiwali, imprez kulturalnych w cyklu tym odnaleźć można bardzo ciekawe reportaże pokazujące Polakom życie różnych społeczności. Jeden z nich poświęcony był życiu Romów na Kiclecc/yźnie. Autorzy programu próbowali pokazać Romów łyfryyk w bardzo trudnych warunkach, w zdewastowanych blokach, bez pracy. Bohaterami byli ludzie niewykształcetii. bezrobotni i bez kwalifikacji zawodowych. Reportaż ten był pewną próbą zmierzenia się ze stereotypami Romo w w naszym społeczeństwie. Próbowano w tym materiale odpowiedzieć na pytanie, dhczago tak wyglądają społeczności romskic. i przypomnieć. Je do niedawna (do połowy lat 60.) Romowie pędzili wolny i niezależny tryb życia Ówczesne Whdn zmusiły ich do osiadłego stylu życia. Warto pamiętać, że z cyklu „U sic-kie" zrodził się w 1997 roku pomysł Międzynarodowego Festiwalu Filmów

Cyt >• Biuletyn Krąiowęj Rady Kadtotónu i 1‘etcwuji, ar I, M02 (U»k * a**ąt%iaiMyn

1

Na podataww opracowania Departamentu Programów ago Krajowej Rady RadłoftMMi i Th Icwt/jt s dnia 20 lutego 2003 roku. Materiał w posiadaniu autorki

1* Na podstawię roamowy prwpwwttoat) * Piotrom Tyma ^w lutym 2004 roku w Wars¹-wir ora* uprawowa* Zwt¹ku Ukraidcdw w Polsce i Rady Mcdtdw Ktoktromcmyc* Mniejsa®*'¹ Narodowych i HUlicznych