52
II. Polityka rynku pracy
niowej zaliczono: wzrost zasobów pracy (uwarunkowania demograficzne), proces restrukturyzacji gospodarki (uwarunkowania strukturalne), reformę systemu edukacji (uwarunkowania edukacyjne) oraz proces integracji z Unią Europejską (uwarunkowania integracyjne).
3. „Program promocji aktywności zawodowej młodzieży”13, przygotowany w 1995 r. Program ten przewidywał różnorodne rozwiązania, mające ograniczyć bezrobocie i jego skutki wśród młodzieży poprzez stworzenie systemu pomocy absolwentom szkół w aktywizacji zawodowej. System ten obejmował, między innymi, wprowadzenie w miejsce zasiłków dla bezrobotnych absolwentów premii za aktywność w postaci stypendiów. Przy formułowaniu Programu kierowano się pięcioma podstawowymi zasadami: prymatu pracy nad bezrobociem - ze szczególnym odniesieniem do pierwszej pracy w życiu zawodowym, prymatu dochodu z pracy nad zasiłkiem, prymatu zatrudnienia stałego nad każdą sponsorowaną formą aktywności zawodowej, prymatu działań aktywizujących nad działaniami osłonowymi oraz prymatu dalszego kształcenia i szkolenia nad bezrobociem.
4. „Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000-2006”, przygotowana w 1999 r.14, będąca w znacznej mierze kontynuacją działań realizowanych w ramach wcześniejszych programów rządowych, poświęconych rynkowi pracy, ale zawierająca również nowe propozycje. Strategia stanowi zbiór kierunków działań, których realizacja powinna przyczynić się do wzrostu produktywnego zatrudnienia, a tym samym - ograniczenia bezrobocia i jego negatywnych skutków. Zawarto w niej propozycje działań głównie o charakterze edukacyjnym, prawnym oraz gospodarczym.
W Strategii znalazł się opis kierunków działań, jakie należy podjąć, aby sprostać wyzwaniom rynku pracy15. Przyjęto, iż pełne zatrudnienie jest warunkiem nieodłącznym wzrostu gospodarczego kraju, a niski poziom bezrobocia stanowi niekwestionowaną wartość społeczną. Za najważniejsze warunki osiągnięcia wysokiego poziomu zatrudnienia i niskiego poziomu bezrobocia uznano:
— poprawę jakości zasobów ludzkich;
— uwolnienie kapitału, ułatwiające tworzenie nowych miejsc pracy, zwłaszcza w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw;
— uelastycznienie relacji zachodzących między pracą a kapitałem.
Strategia została skonstruowana zgodnie z aktualnymi rezolucjami, zaleceniami i wytycznymi OECD i Unii Europejskiej w dziedzinie polityki zatrudnienia. Struktura przedmiotowa Strategii uwzględnia zalecany w krajach Unii Europejskiej sposób wyróżniania węzłowych kategorii problemowych w postaci tzw. filarów, na których winny wspierać się narodowe polityki zatrudnienia. Przyjęto więc, iż wyższe zaangażowanie ludności w procesie pracy opiera się na:
— poprawie jakości zasobów ludzkich,
— równości szans,
13 Program przyjęty został przez Rząd w czerwcu, a przez Sejm w listopadzie 1995 r.
14 Dokument ten został przyjęty przez Radę Ministrów 4 stycznia 2000 r.
15 Niniejszy fragment został napisany na podstawie: MPiPS (2000).