1,1 V \ ra. °/ni»c/a wybór w pierwszej kolejności, cyfra 2 wybór " 1 UJV ,<lr/uccn*a. czyli wybory negatywne, oznaczono za.po-
/na « .» omiast wybory (zarówno pozytywne jak t negatywne) odwza
jemnione zaznaczono kołkiem. Ponadto litery-.
^ ^h- "T?" W,labC'ł t/w wybory wewnętrzne, czyli dokonane pomiędzy osobami tej samej płci, 1
• ikm płci °/naC/ ^zcwnątrzncr, tj. wychodzące poza obręb osób tej sa-
Sposób sporządzania tabeli socjomtdrycznej
labela powinna obejmować np. wszystkich uczniów danej klasy lab grupy uczniowskiej, w której przeprowadzono bada,na Wpisujemy do niej najpierv na-zuaska bądź imiona, micjaly (lub pierwsze dwie. trzy li,ery nazwiska) uczniów u wejścia jej kolumn poziomych i pionowych w lej samej kolejności, tj. lak. aby każde nazw tsko znajdowało się poziomo i pionowo pod tą samą liczbą porządkową. W pisujemy oddzielnie nazwiska dziewcząt i oddzielnie nazwiska chłop-“"v"' P°r/fku alkibctycznym i oddzielamy specjalną linią pozioma . pionową. Zapis lak, ułatwia odczytanie tabeli. Można przyjąć również inną zasadą podmie: poziom osiągnięć szkolnych, pochodzenie społeczne, stopień przystosowania społecznego ,tp. Można uwzględnić także więcej niż. jedną tylko zasadę wpisy-wama nazwisk w tabelę, np. pleć i postępy w nauce. Jakość i ilość uwzględnionych w tym przypadku kryteriów podziału zależy przede wszystkim od tego, co zamierzamy zanalizować.
Następnie zapisujemy w tabeli uzyskane dane socjomctryczne, czyli poszczególne wybory dokonane przez uczniów. Należy przy lym pamiętać, że kolumny poziome odnoszą się do nazwisk uczniów wybierających, a kolumny pionowe do nazwisk uczniów wybieranych. Zapisanie danych z kartki lub „kwestionariusza” może odbywać się w następującym porządku: najpierw szukamy w tabeli kolumny poziomej, odpowiadającej nazwisku ucznia, którego wybory socjomctryczne właśnie uwzględniamy. Z kolei odszukujemy w kolumnie pionowej nazwisko osoby wybranej przez danego ucznia w pierwszej kolejności. Wybór ten zaznaczamy odpowiednio w miejscu przecinania się dwóch powyższych kolumn: poziomej i pionowej. Zaznaczamy ją najczęściej liczbą oznaczającą kolejność wyboru. Podobnie postępujemy z pozostałymi wyborami, przy czym wybory negatywne oznaczamy inaczej, np. w postaci: „X”. jak uczyniono to w zaprezentowanej wcześniej tabeli socjomctrycznej. Podobnie postępujemy z jego pozostałymi wyborami i wszystkimi innymi uczniami, uwzględnionymi w naszych badaniach.
Można także zamiast kolejnych wyborów zaznaczyć w tabeli ich wartości w przeliczeniu na punkty. Tak na przykład jeśli uwzględniamy pięć wybo-
185