Prawo i p k s V Konarska Wrzosek (64)

niedopuszczalne

metody

przesłuchania

Osobie przesłuchiwanej należy umożliwić swobodne wypowiedzenie się w granicach określonych celem danej czynności, a dopiero następnie można zadawać pytania zmierzające do uzupełnienia, wyjaśnienia lub kontroli wypowiedzi. Nie wolno zadawać pytań sugerujących osobie przesłuchiwanej treść odpowiedzi (art. 171 § 4 lep.k.). W razie zadania takich pytań organ przesłuchujący uchyla je, podobnie jak pytania nieistotne.

Niedopuszczalne (zabronione) jest:

1)    wpływanie na wypowiedzi osoby przesłuchiwanej za pomocą przymusu lub groźby bezprawmej;

2)    stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wypływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w^r związku z przesłuchaniem (art. 171 § 5 lep.le).

Wyjaśnienia, zeznania oraz oświadczenia złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi lub uzyskane wbrew zakazom wyżej wymienionym nie mogą stanowić dowodu.

Po swobodnym wypowiedzeniu się osoby przesłuchiwanej, na wezwanie przewodniczącego, mogą zadawać jej pytania w następującym porządku: oskarżyciel publiczny, interwenient, pełnomocnik interwenienta, biegły, podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej i jego pełnomocnik, obrońca, oskarżony, członkowie składu orzekającego (art. 160 k.k.s.). Strona, na której wniosek świadek został dopuszczony, zadaje pytania przed pozostałymi stronami. W razie potrzeby członkowie składu orzekającego mogą zadawać dodatkowe pytania poza kolejnością (art. 370 § 2 i 3 lep.k.).

udział

oskarżonego

Obecność oskarżonego na rozprawie głównej jest obowiązkowe, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Oskarżony ma prawo, ale i obowiązek brania udziału (uczestniczenia) w rozprawie głównej. Dotyczy to oskarżonego odpowiadającego z wolnej stopy, który obowiązany jest stawić się na wezwanie (art. 75 § 1 k.p.k.), jak i oskarżonego tymczasowo aresztowanego, którego prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) zarządza doprowadzić na rozprawię (art. 350 § 2 lep.le). Nie jest obowiązkowo stawiennictwo oskarżonego podczas ogłoszenia wyroku (art. 419 § 1 lep.k.). Przewodniczący może wydać zarządzenie w celu uniemożliwienia oskarżonemu wydalenia się z sądu przed zakończeniem rozprawy.

udział podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej

Niestawiennictwo na rozprawy podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej, któremu prawidłowo doręczono wezwanie, nie stoi na przeszkodzie rozpoznaniu sprawy i wydaniu orzeczenia (art. 158 § 1 k.k.s.). Jeżeli jednak wymieniony podmiot usprawiedliwi swoje niestawiennictwo i jednocześnie wniesie o odroczenie rozprawy, nie można jej przeprowadzić w czasie nieobecności tego podmiotu (art. 158 § 2 k.k.s.).

W wypadku, gdy prawidłowo wezwany podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej, nie stawił się na rozprawy, na której został wydany w^ryrok zaoczny, w terminie 7 dni od doręczenia odpisu wyroku zaocznego podmiot pociągnięty' do odpowiedzialności posiłkowej może wnieść sprzeciw

397