Rozdział II
ROZDZIELANIE I OCZYSZCZANIE SUBSTANCJI CHEMICZNYCH METODAMI FIZYCZNYMI
W prooeaie otrzymywania dowolnego związku obemicznego na drodze ehemiez cznej wyróżnić można na ogół etap, w którym zachodzi odpowiednia przemiana chemiczna, oraz etap wydzielania produktu z mieszaniny poreakcyjnej i jego końcowego oozyezozania. Wydzielanie produktu z mieszaniny poreakcyjnej, zawierającej na ogół ponadto eubatraty, produkty uboczne,oraz stosowane w reakcji substancje pomocnicze, a następnie' doprowadzenie tego produktu do żądanego stopnia czystości jest często zadaniem trudniejszym 1 bardziej pracoohłonnym niż przeprowadzenie odpowiedniej reakcji chemicznej, Również w procesie otrzymywania substancji chemicznej z produktów naturalnych pojawia się problem rozdzielenia i oczyszczenia otrzymywanego związku od innych składników wyjściowego surowca.
Oczyszczanie jest oczywiście również operacją rozdzielania, mówiąc Jednak o oczyszczaniu mamy na myśli zaawansowane stadium rozdzielania, • w którym oczyszczana substancja zawiera Już tylko niewielką ilość domieszek. Te sama metody mogą na ogół służyć do Rozdzielania jak i oczyszczania substancji chemicznych.
Operacje rozdzielania i oczyszczania przeprowadza się wykorzystując najczęściej różnice we własnościach fizycznych rozdzielanych substancji. Często, w oelu korzystnego zróżnloowania tych własności, rozdzielaną mieszaninę poddaje się wcześniej prostym przemianom chemicznym. Przekształconą chemicznie mieszaninę rozdziela się metodami fizycznymi, po ozym odtwarza się za pomocą odpowiedniej przemiany chemicznej poprzednią chemiczną postać wydzielanego składnikai W niniejszym rozdziale zostaną omówione fizyczne metody rozdziału związków chemicznych, natomiast sposoby wykorzystania różnio we własnościaob chemicznych substancji do ich rozdzielania zostaną omówione w rozdziale III,
W tabeli 11,1 przedstawiono podział ważniejszych metod preparatywnego rozdziału substancji ohemioznycb ze względu na rodzaj własności fizycznej, której zróżnicowanie stanowi podstawę danej metody rozdziału, W dalszej części rozdziału niektóre z tych metod zostaną omówione szczegółowo.