PrepOrg II055 (2)

57 -

W otrzymanym roztworze zanurza się termometr i kolbę umieszcza się w łaźni z pokruszonym lodem (uwaga l). Z kolei w kolbie o pojemności . 100 cm³ rozpuszcza się 4,0 g (0,058 mola) azotynu sodowego w 20,0 cm³ wody i chłodzi roztwór w tej samej łaźni. Oba roztwory chłodzi się (mieszajęc każdy odrębnym termometrem) tak długo, aź temperatura ich spadnie poniżej 5°. Kolbę zawierajęcę roztwór aniliny zaopatruje się we wkraplacz o pojemności 50 cm³ z długą nóżkę, sięgające P^od powierzchnię roztworu. Poprzez ten wkraplacz dozuje się małymi porcjami (po 1-2 cm³) roztwór azotynu sodowego, cały czas dobrze mieszając roztwór termometrem. Temperatura w czasie reakcji dwuazowenia nie może przekroczyć 10° (uwaga 2), Pod koniec reakcji roztwór azotynu sodowego dodaje się nieco wolniej. Co 3-4 minuty pobiera się z kolby reakcyjnej 1 kńoplę roztworu, rozcieńcza Ję 4 kroplami wody 1 bada reakcję z papierkiem Jodoskroblowym (uwaga 3). Reakcja dwue-zowanie kończy się, gdy w roztworze obecny Jest niewielki nadmiar kwasu azotawego (uwaga 4), Kolbę z roztworem chlorku benzenodwuazoniowego pozostawię się w łaźni chłodzącej. Tymczasem w zlewce o pojemności 250 cm³ rozpuszcza się 7,8 g (0,054 mola) 2-naftolu w 49,8 g 10?j roztworu wodorotlenku sodowego (45,0 cm³, 0,125 mole NaOH). Celem szybkiego chłodzenia do sporządzonego roztworu dodaje się 25 g pokruszonego lodu i umieszcza zlewkę w łaźni zawierajęcej pokruszony lód zmieszany z solę kuchenne. W roztworze zanurza się termometr i miesza nim od czasu do czasu, aż temperatura spadnie poniżej 5°. Nad zlewkę zawiesza się wkraplacz o pojemności 100 cm³, przelewa do niego zimny roztwór soli dwuazonlowej i wkrepla bardzo powoli do mieszanego energicznie roztworu 2-naftolanu sodu. Początkowo mieszanina reakcyjna zabarwia się na czerwono, po czym zaczyna krystalizować czerwony l-benzenoazo-2-naftol. Po zakończeniu dozowania soli dwu-azoniowej mieszaninę poreakcyjne pozostawia się w łaźni ziębiącej na 30 minut, mieszajęc od czasu do czasu. Następnie odsęcza się kryształy na lejku sitowym, dokładnie przemywa na sęczku wodę, wyciska dużym szklanym korkiem i suszy na powietrzu. Surowy l-benzenoazo-2-naftol oczyszcza się przez krystalizację z alkoholu etylowego (uwaga 5) i otrzymuje się produkt o temperaturze topnienia 129-131°. Otrzymuje się 10,0 g l-benzenoazo-2--naftolu, co stanowi 75,0% ilości teoretycznej.

/

Uwagi :

1.    Szybsze schłodzenie zapewnia mieszanina lodu z solę kuchennę.

2.    Do mieszaniny reakcyjnej w razie potrzeby należy wrzucić kilka kawałków lodu.

3.    Sposób przeprowadzenia tej próby opisany został przy syntezie fenolu z aniliny.

4.    Wskazane Jest również badanie kwasowości mieszaniny reakcyjnej w trakcie dwuazowania: czerwony papierek Kongo powinien barwić się na niebiesko (od nadmiaru kwasu solnego).