Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20090648 bmp

W tym rozdziale omówimy istniejące teorie i modele oddziaływania mediów. Rozpoczniemy jednak od paradoksu. Panuje powszechne przekonanie, niemal pewność, że środki masowego przekazu są potężnym instrumentem wpływania na opinię publiczną i kształtowania zachowań. Jednocześnie bardzo trudno przewidzieć te wpływy i dowieść: ich istnienia po fakcie. Mimo trudności, wiedzy na ten temat stopniowo przybywa i jesteśmy w stanie coraz lepiej określić prawdopodobieństwo zaistnienia takich efektów. Prześledzimy więc rozwój teorii oddziaływania mediów, omówimy różne rodzaje oddziaływań i modele, które je objaśniają.

17.1. Założenie istnienia oddziaływania

Jak zauważyliśmy wcześniej, wszelkie badania nad komunikacją masową opierają się na założeniu silnego oddziaływania mediów, ale ich charakter i skala są już postrzegane bardzo różnic. Niejasność ta zdumiewa tym bardziej, że życie codzienne dostarcza niezliczonych, jakkolwiek drobnych, przykładów takiego oddziaływania. Ubieramy się, biorąc pod uwagę prognozę pogody, kupujemy coś pod wpływem reklam. idziemy do kina na film. o którym przeczytaliśmy w gazecie, na niezliczone sposoby reagujemy na przekazy informacyjne, filmy, muzykę w radiu itd. Dobre bądź złe informacje ekonomiczne jawnie wpływają na decyzje przedsiębiorców i samopoczucie konsumentów. Media przekazują wiele złych wiadomości, na przykład o zanieczyszczeniu bądź fałszowaniu żywności, co prowadzi do dużych zmian w zwyczajach żywieniowych, mających niekiedy poważne skutki gospodarcze. Pokazywane przez media akty przemocy i samobójstwa bywają naśladowane. Liczne regulacje prawne mają zapobiegać szkodliwości mediów, ale są i tacy, którzy oczekują po mediach pożytku.

Nasze umysły są pełne informacji i wrażeń zaczerpniętych z mediów. Rzeczywistość, w której żyjemy, nasycona jest dźwiękami i obrazami medialnymi, gdzie politycy, rządy i biznes działają tak. jakbyśmy wiedzieli, co dzieje się na święcie. Większość z nas może podać zaczerpnięty z życia przypadek uzyskania ważnej informacji lub wyrobienia sobie opinii właśnie dzięki mediom. Zresztą wiele pieniędzy i pracy wkłada się w takie kierowanie mediami, żeby ich oddziaływanie było jak najskuteczniejsze, zwłasz-