rechabilitacja1

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ I OSOBA Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Opr.: Helena Ochonczenko Definicja osoby niepełnosprawnej

Pojecie „osoba niepełnosprawna" definiowane jest różnie i różne osoby są pod nim rozumiane, w zależności od tego przez kogo i w jakim celu jest ono formułowane.

Zdaniem J. Hołówki i D. Niklasa pojęcie „ograniczona sprawność" „niepełnosprawność" charakteryzuje się:

•    pod względem ekonomicznym - jako zależność wynikającą z nieproduktywności,

•    pod względem medycznym - jako długotrwały stan kalectwa, który ogranicza wykonywanie normalnych funkcji,

•    pod względem prawnym - jako stan uprawniający do pewnych świadczeń określonych odpowiednimi aktami prawnymi,

•    pod względem zawodowym - jako stan ograniczonej możliwości uzyskania zatrudnienia,

•    pod względem psychologicznym - jako pourazowy syndrom zachowania i emocjonalnego stresu,

•    pod względem socjologicznym - jako wypadnięcie z dotychczasowych ról społecznych i nabycie piętna związanego z kalectwem,

•    we własnej definicji - jako stan opisany przez osobę zainteresowaną w wybranych przez nią kategoriach.

Definicje pojęcia „osoba niepełnosprawna" dzielą się na trzy grupy :

•    definicje ogólne, które zawierają kryteria uznania danej osoby za niepełnosprawną

•    definicje dla określonych celów, które zawierają kryteria konsekwencji niepełnosprawności w określonej sferze życia (np. zawodowej),

•    definicje szczegółowe, które dotyczą poszczególnych grup osób niepełnosprawnych i są formułowane na podstawie takich kryteriów jak np. rodzaj niepełnosprawności, stopień niepełnosprawności, okres życia, w którym niepełnosprawność wystąpiła, czas trwania.

Prawna definicja osoby niepełnosprawnej spełniająca warunki definicji do określonych celów (w tym przypadku dla celów rehabilitacji zawodowej) znalazła się w Ustawie z dnia 9 maja 1991 r. gdzie niepełnosprawnymi są osoby o istotnym ubytku zdolności fizycznych, psychicznych lub umysłowych, ograniczającym zdolności do wykonywania pracy zarobkowej. W Uchwale Sejmu Karta Praw Osób Niepełnosprawnych przyjmuje się, że osoby niepełnosprawne to osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, nauką, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi. W pierwszej wersji ustawy z 27 sierpnia o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób