pic 10 11 183745

nia nieletnich, organizację doskonalenia zawodowego pracowników pedagogicznych, rozkład dnia i porządek zajęć w zakładzie, wnioski o przyznanie nagród i stosowanie środków dyscyplinarnych oraz propozycje dyrektora zakładu w sprawie przydziału pracownikom pedagogicznym dodatkowych, stałych zajęć dydaktyczno-opiekuńczych lub wychowawczych.

W zakładzie prowadzi się dokumentację pobytu wychowanków oraz dokumentację przebiegu nauczania wraz z danymi dotyczącymi zatrudnienia wychowanków. Dokumentację pobytu wychowanków w zakładzie stanowią w szczególności: księga ewidencji wychowanków, akta osobowe wychowanka wraz z dokumentacją procesu resocjalizacji, wykaz osób podlegających zameldowaniu, karta wyposażenia wychowanka, księga ewidencji nagród i środków dyscyplinarnych, księga ewidencji wychowanków umieszczonych w izbie przejściowej, księga ewidencji wychowanków umieszczonych w izbie izolacyjnej, księga ewidencji przepustek i urlopów, dzienniki zajęć wychowawczych, księga przebiegu służby nocnej, księga ewidencji ucieczek, dokumentacja stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz protokoły rady zakładu. Akta osobowe wychowanka i dokumentację procesu jego resocjalizacji przechowuje się w zakładzie przez okres 3 lat, licząc od daty ukończenia przez wychowanka 21 lat.

Internat realizuje pracę wychowawczą m.in. poprzez właściwie zorganizowaną działalność samorządu wychowanków i organizacji młodzieżowych. Zasady organizacyjne samorządu określa rada zakładu. Internat organizuje wychowankom różne formy spędzania czasu wolnego, wykorzystując turystykę, krajoznawstwo, zajęcia klubowe, kółka zainteresowań, sport i zajęcia z wychowania fizycznego (Lorek 1990, s. 230-256).

Zakład poprawczy prowadzi działalność dydaktyczną w ramach kształcenia na poziomie podstawowym (przysposabiając równocześnie do zawodu), gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym (z reguły zawodowym). Wielu badaczy empirycznie udowodniło tezę, iż niepowodzenia szkolne uczniów prowadzą do zaburzeń w zachowaniu, a następnie do niedostosowania społecznego i przestępczości (Mościcka 1970). Do najważniejszych czynników „tkwiących” w szkole i wywołujących negatywne nastawienia uczniów do niej zalicza się nieprawidłowe warunki życia szkolnego (przeludnienie klas, złe warunki lokalowe, braki w wyposażeniu), niedostosowany do możliwości dziecka system wymagań i nieprawidłowy sposób ich realizacji oraz niekorzystne dla procesu wychowawczego i dydaktycznego cechy nauczyciela-wychowawcy (Stankowski, Stankowska 2000, s. 132).

Młodzież niedostosowana społecznie w większości przypadków powtarzała klasy szkolne, ma problemy z ukończeniem gimnazjum i ze zdoby-

ciem zawodu, nawet na poziomie zasadniczym. A. Szecówka (1998, s. 51) podaje, że wśród wychowanków przebywających w 1996 r. w zakładach dla nieletnich tylko 9,3% badanej grupy nie miało opóźnień szkolnych. Pozostali, w 20,3% przypadków byli opóźnieni o 1 rok; 29,2% - o 2 lata, 23,6% - o 3 lata, a 17,6% wychowanków było opóźnionych o 4 i więcej lat. Spośród wszystkich wychowanków blisko 3/4 uczniów wykazywało znaczne lub umiarkowane trudności w podstawowych umiejętnościach dydaktycznych, w czytaniu, pisaniu i liczeniu.

Z uwagi na wcześniejsze negatywne doświadczenia szkolne zachowa* nia wychowanków charakteryzują się lekceważeniem nauki szkolnej, wykazują oni urazę i pogardę dla szkoły. Dlatego nauka szkolna w zakładzie poprawczym stanowi ważny element w oddziaływaniach re* socjalizacyjnych. W stosunku do dzieci i młodzieży, które znalazły się poza szkołą albo też doznały niepowodzeń w nauce, należy mieć na uwa* dze przede wszystkim następujące zadania: dostosowanie organizacji, metod i treści nauczania do psychodynamicznej struktury dziecka z za* burzeniami osobowości oraz, w miarę możliwości, wyrównanie skutków doznanych niepowodzeń szkolnych (Lipkowski 1980, s. 212). Szkoły funkcjonujące przy placówkach resocjalizacyjnych kierują się wskazania mi ortodydaktyki (teoretyczna analiza nauczania jednostek upośledź/ nych i z trudnościami w nauce). Ortodydaktyka zajmuje się ustalani ogólnych kierunków⁷ działania dydaktycznego w stosunku do jednos z odchyleniami od normy, dotyczących celu nauczania, treści, pr< nauczania, a także organizacji, metod i środków nauczania. W. Szklar (2002, s. 27) podkreśla, ze w procesie nauczania resocjalizującego na wykorzystywać nauczanie heurystyczne, czyli takie, które poprzez tknięcie ucznia z problemem, poprzez stawianie pytań i nawiązanie logu. uczy go samodzielnego myślenia.

Walory* nauki szkolnej jako czynnika resocjalizacji są tym większe, ii większą mają wychowankowie swobodę w wyborze kierunku mu uwzględniającego ich zainteresowania i zdolności. Zakłady poprawi mają jednak trudności z zapewnieniem wychowankom takiego kształcenia zawodowego, o jakim oni marzą, ze względu na ograniezei bazy materialnej i ograniczenia w korzystaniu ze szkół w środowis otwartym.

Zasady pobytu nieletnich w zakładzie

Nieletniego przyjmuje do zakładu dyrektor a przeprowadza z mm mowę. zapoznaje go z jego prawami i oi^iwii^Łama oraz zasadami p w zakładzie, co nieletni potwierdza własnoręcznym podpisem. iP(0 p

31 -