Rozdział 7 Udział pielęgniarki w procesie leczenia8

14.    Usuń kankę z odbytnicy.

15.    Poleć pacjentowi wstrzymywanie płynu.

16.    Ułóż wygodnie pacjenta.

17.    Zużyty sprzęt wielokrotnego użytku umieść w płynie odkażającym, a sprzęt jednorazowego użytku przeznacz do spalenia.

18.    Pozostaw podkłady (gumowy i płócienny) na okres 20-30 min. Zabezpiecza to bieliznę pościelową przed zanieczyszczeniem w przypadku niekontrolowanego wydalenia płynu lub kału.

19.    Sprawdź skuteczność zabiegu. Upewnij się, czy pacjent nie wydalił leku (zapytaj chorego, czy nie wydalił leku, a u ciężko chorego sprawdź bieliznę pościelową i osobistą).

20.    Zdezynfekuj i umyj ręce.

21.    Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym zeszycie zleceń, indywidualnej dokumentacji pacjenta.

Obowiązujące

zasady

•    Wykonywanie zabiegu na zlecenie lekarza.

•    Przygotowanie pacjenta psychiczne i fizyczne:

-    poinformowanie o istocie i celu zabiegu,

-    w przypadku braku wypróżnienia przed zabiegiem wykonanie wlewki przeczyszczającej.

•    Zapewnienie warunków intymności.

•    Przestrzeganie jalowości kanki, strzykawki i wprowadzanego leku.

•    Przestrzeganie podania właściwego leku co do dawki, objętości i stężenia.

•    Wprowadzanie leku powoli.

•    Temperatura wprowadzanego leku powinna być zbliżona do temperatury odbytnicy, tzn. 37°C.

•    Kanka powinna być cienka, długa (patrz s. 443).

•    Utrzymywanie kontaktu słownego z pacjentem, mobilizowanie do wstrzymywania płynu.

•    Udokumentowanie zabiegu.

Patrz też s. 433.

I

446

Zapamiętaj:

W wyniku nieprzestrzegania zasad (patrz s. 433) pacjentowi może grozić:

•    uraz psychiczny,

•    wydalenie leku,

•    wprowadzenie infekcji,

•    podanie niewłaściwego leku,

•    uraz mechaniczny błony śluzowej,

•    oparzenie,

•    oziębienie.

Nazwa zabiegu Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Przygotowanie

sprzętu

7.3.3.6

Lewatywa [•]

Lewatywa — enema.

Szybkie wprowadzenie płynu do odbytnicy w celu oczyszczenia dolnego odcinka przewodu pokarmowego z mas kałowych:

-    w przypadku zaparć,

-    jako przygotowanie do zabiegu operacyjnego,

-    jako przygotowanie do porodu,

-    jako przygotowanie do badań diagnostycznych w obrębie jelita grubego, np. rektoskopii.

Mechanizm działania polega na rozmiękczeniu mas kałowych, a następnie pobudzeniu pcrystaltyki jelit przez drażnienie zakończeń nerwów czuciowych poprzez rozciąganie, różnice temperatur między płynem a błoną śluzową jelita oraz skład płynu użytego do zabiegu (np. woda lub 0,9% roztwór NaCl); w wyniku tego dochodzi do wydalenia rozrzedzonego stolca (patrz ryc. 7.1 i 7.2, s. 434).

Pielęgniarka przygotowuje i wykonuje zabieg. Odpowiedzialna jest za:

•    Przygotowanie pacjenta.

•    Przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po wykonaniu zabiegu.

•    Wykonanie zabiegu.

•    Opiekę w trakcie i po wykonaniu zabiegu.

•    Poinformowanie o istocie, celu i sposobie wykonania zabiegu.

•    Zapewnienie intymności w czasie zabiegu.

•    Poinformowanie o konieczności wstrzymania płynu.

•    Zlecony płyn o temperaturze 36 lub 38°C w ilości dla osoby dorosłej 500-2000 ml, dla dziecka 100-500 ml. Różnica temperatur między płynem a błonami śluzowymi powinna wynosić 1°C. Jest to jeden z czynników pobudzających perystaltykę jelit

•    Jałowy, jednorazowego użytku irygator.

•    Jałowa kanka (cienka Ch/Fg 16 dła dzieci, grubsza Ch/Fg 18,20 dla dorosłych).

•    Wazelina, lignina.

•    Podkłady do zabezpieczenia bielizny pościelowej (gumowy i płócienny).

•    Rękawiczki jednorazowego użytku.

•    Miska nerkowata.

•    Stelaż, wieszak do zawieszenia pojemnika z płynem.

•    Basen.

447