S0024 (2)

■

I Soloktywncj tworzoriio wiązań węgiol

ceplorem zaś — akrylan mclylu (11). Produktem addycji jest optycznie czynny oksoester 12 (wyd. 81%, e.e. 91%) [19], który stanowi substrat do otrzymania optycznie czynnych y-butyrolaktonów 13 poprzez utlenianie Bayera-Villigera i iianslaktonizację [20], a także jest substratem do syntezy (+)-kassiolu (14)

(schemat 1.4.7) [21 [.

II

('()()Mc + 3

1. temp. pok., 4 dni 2. AcOH-H₂0

COOMe

COOR

13

HO

OH

14

Schemat 1.4.7

Związek 12 może być traktowany jako produkt deracemizującego alkilowania wyjściowego 2-metylocykloheksanu (rac-1).

y • •    . A. • y    ^ , ,.,M ......

Część eksperymentalna

Addycja (S)-a-metylobenzyloaminy (2) do kwasu p-metoksy-frans-benzoiloakrylowego (8) (schemat 1.4.6) [19] ¹

Diastereoselektywna synteza (I    I -metylo-2-oksocyklo-

heksylo)propionianu metylu (12) (schemat 1.4.7) | lOa, 22|

i............    racemicznego 2-metylocykloheksanonu (0,56 g, 5 mmol) i (5)-«-n'^L'

i l. >1 >■ nzylonminy (0,7 ml, 6 mmol) w toluenie (5 ml) dodaje się kwasu /Molucno nllonowego (40 mg) i całość ogrzewa do wrzenia z nasadką azeotropową prze/ ¹ ...I my. Następnie do roztworu dodaje się bezwodnego K₂C0₃ i miesza energia Mi' pi zez pól godziny. Węglan potasu odsącza się, przemywa toluenem i roztwm "l|Miowuje do sucha. Pozostałą iminę 3 oczyszcza się przez destylację próżniową I..1111ki do kolbki. Otrzymaną iminę 3 (0,64 g, 3 mmol) miesza się z akrylanem mi< lylu (0,26 g, 3 mmol) w atmosferze argonu przez 4 dni w temperaturze polu>

111 w i | Następnie dodaje się 90-procentowego kwasu octowego (2 ml) i mieś/-' mm kontynuuje jeszcze przez 1 godzinę. Mieszaninę reakcyjną rozcieńcza się * ¹¹

11 m e il K

tyłowym (10 ml), ekstrahuje 1-molowym HC1, PI₂0 oraz 10-proccnlowym ()„ suszy MgS0₄ i odparowuje pod zmniejszonym ciśnieniem. Produkl * “ , „ \ . cza się przez chromatografię kolumnową na silikażelu, stosując jako ehie"¹ .In lilmometan lub mieszaninę heksanu i octanu etylu. Wydajność produktu I*-. < ii nim etapie 0,4 g (67%), t.w. 70°C/0,01 mm Hg, [a\_D²² +35,0 (c 1, lilOl •>• t| I rrl,," +37,0 (c 3, EtOH).

Literatura

I    11 Bergman, D. Gunsberg, R. Rappo, Org. React., 1959,10,179.

II    A Umil, Org. Prep. Proced. Int., 1989,27, 705.

I ■ |Vrlmutter, ConjugateAddition Reactions in Organie Synthesis, Pergamon Press, Oxf(mI I’

I    I > I ,itlle, M.R. Masjedizadeh, O. Walląuist, J.I. McLoughlin, Org. React., 1995, 47, 31 >.

II    Kiatise, A. Hoffmann-Róder, Synthesis, 2001,171.

11 \ (>arc, C.H. Heathcock, Topics Stereochem., 1989,19, 227.

|| Ml I I

I

tl !/ IN |U

i < iawioński, K. Gawrońska, Stereo chemia w syntezie organicznej, PWN, Warszawa 1988 M r Sibi, S. Manyem, Tetrahedron, 2000,56, 8033. ji i Rossiter, N.M. Swingle, Chem. Rev., 1992, 92, 771.

11 Wynberg, Topics in Stereochemistry, 1986,16, 87.

,) N. Krause, Copper-Catalyzed Enantioselective Michael Additions. Recent Progress willi phosphorus Ligands w Organie Synthesis Highlights TV (red. H.-G. Schmalz), Wiley-V( II, W‘^,,M I,, im M)()(), s. 182; b) A. Alexakis, C. Benhaim, Eur. J. Org. Chem., 2002, 3221.

11 i licmslra, H. Wynberg, J. Am. Chem. Soc., 1981,103, 417.

I (Juwioński, K. Gawrońska, H. Wynberg, J. Chem. Soc. Chem. Comm., 1981, 307. u i Poringa, ML Pineschi, L.A. Arnold, R. Imbos, A.H.M. De Vrics, Angew. Chem. Ini. 1997,36, 2620.

I k Myers, E.N. Jacobsen, ./. Am. Chem. Soc., 1999,121, 8959.

I luaiisli, J.L. Leon-Romo, A. Reyes, .1. liscalante, Tetrahedron: Asymmehy, 1999, /6, 244k l | (*t)nard, E. Diez-lkma, S. Merlno, Eur. 1. Org. Chem., 1998, 2051.

M Yamada, N. Nagashima. I I hiscgawti, S l akahashi, Tetrahedron Leli., 1998,39,9019,

,) M Plan, CJ. Revial, A ( bnnguiil l d Angt lo, J. Am. ('liem. Soi ., 1985, 107, 273; b) (i. ivt plan, Org. Synth., 1998. ( oll Ynl (,|o

1

)o energicznie mieszanego roztworu kwasu p-metoksy-trans-benzoiloakrylowego (185 mg, 0,9 mmol ) w 20 ml etanolu w temperaturze 40°C dodaje się (S)-a-metylo-henzyloaminy (0,23 ml, 1,0 mmol). Mieszanie kontynuuje się przez 16 godzin w temperaturze 40°C, a po oziębieniu bezbarwny osad odsącza się, przemywa litOII i suszy, otrzymując 210 mg (71%) (S,S)-9, t.t. 160-161°C (po krystalizacji z Met N bufor fosforanowy o pH 2,5 w stosunku objętościowym 1:1), [a]_D²⁰ +90,2 (<■ 0,05, McOll 0,05 inol/l I I₂SC)₄ w stosunku objętościowym 3:1), stosunek dia-slcieoizomerów 98,5:1,5.