s02 (16)

Jednostki Flotylli Straży Granicznej tuż po ukończeniu budowy (7 maja 1932 r.). Od prawej — kuter pościgowy Batory, motorówki patrolowe Mazur, Ślązak i Kaszub

(ze zbiorów CA W)

Konstruktor Batorego, inż. Aleksander Po-tyrała, pionier polskiego budownictwa okrętowego, w Polsce Ludowej, profesor Politechniki Gdańskiej, wybitny pedagog, wychowawca młodej generacji okrętow-ców i zasłużony organizator przemysłu okrętowego

(z Arch. mieś. „Morze”)

OCHRONA GRANICY MORSKIEJ

Sprawa należytego zabezpieczenia polskiej granicy morskiej i związana z tym nierozerwalnie konieczność posiadania odpowiednich jednostek pływających zarysowała się ostro już w 1920 r., wkrótce po zajęciu niewielkiego skrawka wybrzeża morskiego, przyznanego Polsce na mocy postanowień traktatu wersalskiego.

W maju 1920 r. Departament dla Spraw Morskich, kierujący wówczas całokształtem spraw związanych z obroną Wybrzeża, zakupił w Gdańsku i Elblągu 4 motorówki oraz łódź żaglowo-motorową, kwalifikujące się do służby strażniczej. Jednostki otrzymały oznaczenia MSI — MS5 i po przekazaniu sprawującemu ochronę granicy morskiej I Baonowi Morskiemu w Pucku rozpoczęły służbę patrolową.

Pierwsze motorówki strażnicze, małe i nie uzbrojone, nie były w stanie zapewnić należytej ochrony granicy morskiej o długości 140 km. Na jesieni 1920 r. zaczęły napływać meldunki o naruszaniu wód terytorialnych przez niemieckie statki, których załogi prowadziły antypolską agitację wśród ludności kaszubskiej. Podjęte w związku z tym starania o kredyty na zakup 6 kutrów torpedowych typu Thomy-croft CMB nie przyniosły rezultatów i do czasu nadejścia w 1921 r. pięrwszych

2