S2

V. JAK REALIZOWAĆ NOWĄ RELACJĘ

1. Kiedy pojawiają się problemy

Istnieje wiele sytuacji, w których skuteczność nowej relacji budzi wątpliwości. Próbuję opisać w tym miejscu niektóre z nich i pokazać w jaki sposób w takich niełatwych chwilach można pozostać wiernym nowej relacji.

Z taką sytuacją mamy do czynienia na przykład wtedy, gdy nasze dzieci spędzają czas w towarzystwie, które uważam za szkodliwe dla nich. Może nie podobać mi się np. przyjaźń mojego dziecka z młodzieżą z jakiejś ekstremistycznej grupy politycznej. Albo mogę nie akceptować jego nowych przyjaciół, którzy brali udział w napadach rabunkowych i kradzieżach, lub też uważać, że jego nowy znajomy jest agresywny i brutalny. Co robić w takiej sytuacji? Dysponuję wystarczającą władzą, aby zabronić dziecku koritaktów z ludźmi, którzy mi się nie podobają, ale zrezygnowałekn przecież z, narzucania swojej woli. O ile łatwiej byłoby w tej sytuacji sięgnąć po wypróbowany sposób: „Przecież to w końcu tylko dla twojego dobra." Nie uznaję takiego rozwiązania, chociaż zdaje się ono być prostym i skuteczńym. Nowa relacja nie polega na zastępowaniu starych obciążeń nowymi, nie zna gotowych recept na^r każdą sytuację, lecz ma pomóc mi w drodze ku jrównopra-wnemu współistnieniu. Czyżby więc w takich przypadkach była mniej skuteczna od starej? W końcu jeżeli poważnie traktuję nową relację, nie mogę separować moich dzieci od ich przyjaciół, o ile nie wyrażają one na to zgody. W starym typie relacji było to możliwe, teraz jednak dzieci same wybierają sobie przyjaciół. Mówię dzieciom, co sądzę o tego typu przyjaźniach, kierując się przy tym swoimi uczuciami: nie.lu-bię tych ludzi i mam im następujące sprawy do zarzucenia. Dzieci zaś mogą przyznać mi rację, uznać, że ważniejsze od nowych przyjaciół są dla nich moje uczucia, albo też podejmują decyzję pójścia własną drogą, która już nie będzie moją.

Na czym więc ma polegać przewaga nowej relacji?

Przyznając dzieciom prawo swobodnego wyboru przyja-ciół, tworzę przestrzeń dla prawdjjr, uczciwości i wzajemnej V

Jak realizować nową relację

n

• . y^f4

komunikacji. Być może nie są to tak konkretne korzyści, jak te, które gwarantuje całkowita kontrola nad wyborem przyjaciół mojego dziecka. Korzyści, które przynosi nowa relacja nie są tak proste i wymierne, w dodatku często okazują się niezgodne z moimi osobistymi pragnieniami. Jednak owe więcej prawdy, uczciwości i komunikacji jest ogromnie ważne. Raz na zawsze usuwa poczucie dziecka: „Nie trzeba się ze mną liczyć." Nie ma żadnych ukrytych korzyści, żadnego „podwójnego dna", a efekty są długotrwałe. Takie postępowanie może sprawić, że nasze drogi się rozejdą i będę wtedy cierpiał. Może się to jednak zdarzyć zawsze i wszędzie, warto więc być przygotowanym na taką ewentualność. Akceptuję, że relacja z dziećmi może przynieść mi cierpienie, gdyż jej podstawą jest moja wewnętrzna decyzja: „Chcę prawdziwego, realistycznego związku".

Relacja dawnego typu, którą określały kontrola i dominacja, zawierała pewną iluzoryczną gwarancję szczęścia - szczęścia dla mnie, dominującego dorosłego. A w moim przekonaniu również szczęścia dzieci: „Wszystko dzieje się dla waszego dobra." Mój obecny wybór, by nie wkraczać narzucając swoje decyzje w sprawy dzieci, może oznaczać, że to co się wydarzy sprawi mi ból. Lecz ból byłby o wiele większy, gdybym przemocą podporządkowywał sobie dzieci, i to właśnie decyduje. W nowej relacji doświadczam więc także innego indzaju cierpienia, którego nie zna relacja starego typu: czuję ból, kiedy stosuję przemoc wobec dzieci.

W dawnej relacji poczucie zadowolenia pojawiało się, gdy wszystko działo się zgodnie z moimi oczekiwaniami. „No na-icszcie!" - dzieci są posłuszne, więc czuję się wreszcie lepiej. Znika stres, mogę odetchnąć. Wszystko znowu gra i z ulgą mogę oświadczyć: „Widzisz, przyznajesz mi w końcu rację", c óż, stara relacja stwarza poczucie szczęścia innego rodzaju i cierpienie w obu typach związków jest odmienne.

Kiedy pozwalam moim dzieciom wyruszyć w świat., z przyjaciółmi, których sobie wybrali, choć wcale mi się to nie podoba, oprócz troski o dzieci i gniewu z powodu ich przyjaciół, pojawia się poczucie zadowolenia: uszanowałem prawą ..dziecinnie nadużyłem naszej uczciwej i pełnej zaufania, relacji, Oka-/a 1 cm im szacunek^-.    ;; •    ••-. A'-

Sądzę, że im dłużej praktykujemy nową relację, tym jesteśmy silniejsi i coraz chętniej pozwalamy dzieciom kierować »ię własnymi decyzjami. To nieustanny proces uczenia się. Dla