Rozdział 12. Zaburzenia rytmu towarzyszące zatrzymaniu krążenia
NIEREGULARNY CZĘSTOSKURCZ Z SZEROKIMI ZESPOŁAMI ORS
dal Re-entry Tachycardia — AVNRT), najczęstszy typ SVT,
Nieregularny częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS jest najczęściej migotaniem przedsionków (Atrial Fibrillation — AF) z towarzyszącym blokiem odnogi pęczka Flisa. Dokładna analiza zapisu EKG (jeżeli potrzeba z konsultacją specjalistyczną) może umożliwić pewne rozpoznanie rytmu.
Inną prawdopodobną przyczyną może być migotanie przedsionków z towarzyszącym zespołem pre-ekscy-tacji (np. u pacjentów z zespołem Wolffa-Parkinso-na-White’a — WPW) (ryc. 7.9). Istnieje możliwość, że nieregularny częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS (o dużej zmienności zapisu) jest rytmem innym niż np. AF z blokiem odnogi pęczka Hisa. Trzecim takim rytmem może być polimorficzny VT (np. torsade de pointes) (zapis EKG nr 12). Taki rytm relatywnie rzadko występuje bez objawów niepokojących.
Podczas oceny i leczenia nieregularnego VT należy szukać pomocy specjalisty. W przypadku rozpoznania AF z blokiem odnogi pęczka Hisa należy postępować zgodnie z algorytmem leczenia AF (patrz poniżej).
Przy podejrzeniu obecności AF (lub trzepotania przedsionków) z zespołem pre-ekscytacji należy unikać stosowania adenozyny, digoksyny, verapamilu i diltiaze-mu. Leki te blokują przewodnictwo przedsionkowo-ko-morowe i mogą nasilić przewodzenie drogą dodatkową. W tym przypadku najbezpieczniejszym sposobem postępowania jest kardiowersja elektryczna.
Leczenie torsade de pointes trzeba rozpocząć od natychmiastowego zaprzestania podaży leków, o których wiemy, że wydłużają odstęp QT. Konieczne jest wyrównanie zaburzeń elektrolitowych, szczególnie hi-pokaliemii. Należy podać 2 g siarczanu magnezu dożylnie w ciągu 10 minut. Zalecana jest konsultacja specjalistyczna, ponieważ mogą być wskazane inne metody postępowania (np. overdrive pacing), aby zapobiec nawrotowi częstoskurczu. W przypadku wystąpienia objawów niepokojących, co często się zdarza, należy natychmiast wykonać kardiowersję, a przy braku tętna defibrylację (algorytm postępowania w zatrzymaniu krążenia).
CZĘSTOSKURCZ Z WĄSKIMI ZESPOŁAMI QRS
Regularny częstoskurcz z wąskimi zespołami QRS może występować jako:
• tachykardia zatokowa,
• częstoskurcz z węzła przedsionkowo-komorowe-go z towarzyszącym zjawiskiem re-entry (AV No-
136 ALS
• częstoskurcz przedsionkowo-komorowy z towa szącym zjawiskiem re-entry (AVRT w przebiegu zespołu WPW),
• trzepotanie przedsionków z regularnym blokiem przedsionkowo-komorowym (zwykle 2:1).
Nieregularny częstoskurcz z wąskimi zespołami QRS najczęściej jest AF lub czasem trzepotaniem przedsionków ze zmiennym blokiem przedsionków -komorowym.
REGULARNY CZĘSTOSKURCZ Z WĄSKIMI ZESPOŁAMI QRS
Tachykardia zatokowa
Tachykardia zatokowa jest częstą fizjologiczną powiedzią organizmu na bodźce takie jak wysiłek fizyczny lub niepokój. W przebiegu choroby stan ten może wywoływać wiele czynników takich jak: ból, gorączka, anemia, utrata krwi, niewydolność krążenia. Leczenie prawie zawsze jest przyczyn we, gdyż inne próby zwolnienia rytmu spowodo nego wyżej wymienionymi czynnikami pogorszą stan chorego.
AVNRT i AVRT (napadowy SVT)
Częstoskurcz z węzła przedsionkowo-komorowego z towarzyszącym zjawiskiem re-entry (AVNRT) jest najczęstszą postacią napadowego SVT. Występuje’ on często u osób bez innych schorzeń mięśnia s cowego i stosunkowo rzadko w okresie około za' mania krążenia. W zapisie EKG obecny jest czę skurcz z wąskimi zespołami QRS, często bez widocznej aktywności przedsionków. Częstość tego mu przekracza zwykle typową częstość dla rytmu tokowego (60/min-120/min). Przebieg zaburzenia jest zazwyczaj łagodny, chyba, że towarzyszy mu strukturalne uszkodzenie serca lub choroba niedokrwienna. Może ono jednak wywoływać objawy, re silnie zaniepokoją pacjenta.
Tachykardia przedsionkowo-komorowa ze zjawiskiem re-entry jest spotykana u pacjentów z zespołem WPW i z reguły również przebiega łagodnie, żeli nie współtowarzyszy temu inna strukturalna roba serca. Częstym typem AVRT jest regularna chykardia z wąskimi zespołami QRS bez widoczn aktywności przedsionków w zapisie EKG.
Polska Rada Resuscytacji