! 19
CZTERECH WESZŁO DO PARDES...
z angielskich wersji Jacoba Neusnera. Przy cytatach biblijnych korzystałem z Biblii Tysiąclecia i tłumaczenia Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego, zaś w przypadku Psalmów i Pieśni nad pieśniami również z przekładów Cz. Miłosza. Jednak wielokrotnie okazywało się, że żadna z „gotowych” wersji tłumaczonych tekstów biblijnych nie oddaje sensu, do którego odwoływali się rabini, w związku z czym musiałem proponować własne przekłady.
W tekście Talmudu babilońskiego zastosowane zostały następujące reguły graficzne: liczba i litera w nawiasie kwadratowym, np. {llbj oznacza paginację stosowaną w edycjach oryginału; antykwa (czcionka zwykła) oznacza tekst hebrajski, kursywa - aramejski, cytaty z Pisma świętego wyróżnione są tłustym drukiem. Dla uniknięcia wielkiej ilości przypisów sigla biblijne podane są w nawiasach okrągłych ( ) zaraz po cytacie. [Słowa w nawiasach kwadratowych] wskazują na uzupełnienia tłumacza pomocne dla zrozumienia tekstu. Wyrazy [podkreślone w nawiasach kwadratowych! oznaczają transliterację frazy hebrajskiej stanowiącej podstawy interpretacji opartej na grze słownej. Miszna i odwołania do niej w Gemarze oddane są WERSALIKAMI.
Oddzielnego objaśnienia domagają się przypisy. Na dobrą sprawę każde poszczególne słowo Talmudu bywało opatiywane komentarzami, notami, przypisami i przypisami do przypisów. Nie będąc w stanie odtworzyć całej tej siatki odwołań i dopełnień, chcąc zarazem zachować elementarną czytelność głównego tekstu, musiałem zdecydować się na dosyć arbitralny i po części przypadkowy wybór, w większości wypadków podążając tropem przypisów Abrahamsa. Przypisy mają zasadniczo dwojaki charakter. Po pierwsze, podają elementy' istotne dla zrozumienia kontekstu dyskusji lecz zewnętrzne wobec niej samej; po drugie, tam, gdzie tok staje się nazbyt już urywany', przywołują elementy rozumowania pominięte przez redaktorów'.
Zamieszczona na końcu bibliografia obejmuje wyłącznie wykaz, tekstów źródłowych, z których korzystałem podczas tłumaczenia, i podstawowej literatury dotyczącej mistycyzmu żydowskiego wykorzystanej w niniejszej pracy. Zestawienie szerszej bibliografii przedmiotowej ze względu na jej objętość było w tym miejscu niemożliwe. Dla ułatwienia orientacji w dokonanym tłumaczeniu dołączony został zwięzły słownik podstawowych terminów oraz indeks imion mędrców żydowskich.