Iwona Szmelter
kontekstu społecznego i historycznego prac, a następnie skrajnie ostn& ne i indywidualne traktowanie problemów w każdym dziele41. Magd* lena Abakanowicz udzielając informacji konserwatorom wypowiedzią znamienne słowa: Ewolucjom ludzkiego poczucia rzeczywistości towary sztuka i ona jest tym kamieniem milowym naszej odysei. I to należy szano bo to jest niepowtarzalnec.
WSPÓŁCZESNA ETYKA KONSERWACJI-RESTAURACJI
Etyka konserwacji-restauracji opiera się na założeniu złożonej odpo. wiedzialnośd za przyszłość w myśl zasady: pozwólmy następnym poi®, leniom mieć przeszłość, tak jak my sami mamy przeszłość; nie mamy bowiem prawa nieodwołalnie interpretować przeszłości przyszłych generacji na podstawie naszych własnych interpretacji43. Istnieje obawą że jak każde działanie także konserwacja-restauracja jest interwencji w strukturę dzieła sztuki a zatem istnieje ryzyko, że interpretacja ta jest błędna lub anachroniczna. Cesare Brandi w Teoria di Restauro44 doszedł do wniosku, że oprócz stosownej dokumentacji, oryginalny materiał obiektu może służyć przyszłym pokoleniom jako solidna podstawa do budowania własnych interpretacji dotyczących oryginalnego wyglądy funkcji. Mamy obowiązek odpowiednio udokumentować przedmiot w stanie, w jakim go zastaliśmy. Należy również udokumentować nasz? ingerencję. Zabiegi konserwacji-restauracji, jak również ich dokumentu cja, które są dokonane, wymagają największej uczciwości.
Dzieło sztuki pełni funkcję źródła wiedzy o samym sobie, ale nie oznacza to, iż musimy ograniczać zabiegi jedynie do konserwacji i traktować je jako utrwaloną historyczną „ruinę". Ewentualny kolejny krok — restauracja powinna być wyważona, gdyż oryginalna treść wymaga od nas najwyższego szacunku.
Projektowanie konserwatorskie, jako działanie interdyscyplinarne to, jak wyżej wyjaśniono, opracowanie określające ceł i zakres niezbędnych działań, harmonogram zadań ułożonych we właściwej kolejności wraz z propozycjami metod i materiałów oraz efektu końcowego; dokonane przy założeniu, że rozpoznanie obiektu i diagnoza konserwatorski
41 1. Szmelter, The ContnUkm of Modem Art [w:] Modern Art: Who ceres?, red. Y. Hu* mellen, D. Silit. Amsterdam 1999, s. 322-327.
° Wywiad z Magdaleną Abakanowicz przeprowadzony przez I. Szmelter, M JadM-ską, publikacja cyfrowa Zachować dla pnyśikdd — wywiady z artystami, ASP Warnami Urząd mWaraawy, [Warszawa] 2003 [CD-ROM nr 1].
* van de Wetering, op. cii. s. 247-250.
* C. Brandi, Ttona di Restauro |wt) Historical and Philosophical Issues m thr Gdhmf Htrhagr Thr Colty Conseroatkm Institute, Los Angeles 1996, », 230-23& I
48