spermatogeneza4

spermatogeneza4



Bi

się mostki cytopłazmatyczne (ryc. 1.24, 1.26), pozwalające na zsynchronizowanie podziałów komórkowych, a także umożliwiające transport hormonów i innych niczbęd. ' nych substancji przekazywanych z komórek podporowych (Sertolego).    ■.■■■

Nie wszystkie spermatocyty, które przechodzą podziały mejotyczne, przekształcają* się ostatecznie w plemniki. Jak obliczono, w przypadku szczurów z pojedynczego sper-matogonium macierzystego może powstać teoretycznie 4096 plemników. Jednakże w praktyce liczba ta jest znacznie mniejsza i wynosi ok. 25-50%, w wyniku tzw. śmierci programowanej (apoptozy) komórek płciowych podczas spermatogenezy. Śmierć programowana jest procesem prawidłowym, stanowiącym m.in. rodzaj mechanizmu selekcyjnego, który uniemożliwia kontynuowanie rozwoju komórkom nieprawidłowym (zwłaszcza z aberracjami chromosomowymi).

SPERMIOGENEZA    jś

Spermiogeneza jest końcową fazą formowania męskich komórek rozrodczych, podczas której dokonują się zasadnicze zmiany w strukturze i kształcie sperm atyd, prowadzące do przekształcenia ich w plemniki (ryc. 1.26). Zmiany ultrastrukturalne są podobne u większości zwierząt i obejmują przebudowę jądra komórkowego oraz reorganizację; cytoplazmy, w wyniku której zbędne organelle zostają odrzucone, natomiast pozostałe ulegają daleko idącym przekształceniom; równocześnie powstają nowe, wyspecjalizowane struktury, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania przyszłych plemników; Wewnętrzna przebudowa spermatyd pociąga również za sobą zmianę ich kształtu: Początkowo kuliste spermatydy przyjmują stopniowo postać silnie wydłużoncyh komórek, których ciało zostaje zróżnicowane na główkę i wić. Dzięki istnieniu mostków międzykomórkowych łączących spermatydy wszystkie zachodzące w nich zmiany przebie-* gają w sposób zsynchronizowany.

Prześledzenie zmian prowadzących do transformacji spermatyd w plemniki jest; niezbędne do zrozumienia budowy gamet męskich i pochodzenia występujących w nich organelli, dlatego też ten etap spermatogenezy zostanie przedstawiony bardziej szczegółowo.

Nowo powstałe spermatydy są w przybliżeniu kuliste i mniejsze od spermatocytów; podobnie jak one, zawierają kuliste, centralnie położone jądro, dobrze rozwinięty aparat Golgiego, parę ccntrioli i liczne mitochondria.

TRANSFORMACJA JĄDRA SPERMATYDY

Jednym z najbardziej charakterystycznych procesów zachodzących podczas spermioge-nezy jest przekształcenie dużego, kulistego jądra spermatydy w silnie wydłużone jądro: plemnika (tyc. 1.27). W trakcie tego procesu zanikają pory w osłonce jądrowej, jąderko staje się niewidoczne, chromatyna ulega silnej kondensacji, w wyniku czego następuje zablokowanie aktywności transkrypcyjncj jądra. Reorganizacja chrontatyny powiązana; jest ściśle z pewnymi zmianami w jej strukturze chemicznej. Obecne w chromatynie histony bogate w lizynę zostają w spermatydach przejściowo zastąpione przez protaminy, w wyniku czego chromatyna traci strukturę nukleosomową. Liczne reszty cystei-nowe w protaminach, dzięki wiązaniom dwusiarczkowym, stabilizują i kondensują chromatynę. Silne upakowanie DNA w chromatynie powoduje, iż jest on mniej poda-

wMźi-


ziarna    pęcherzyk

proakrosomowe akrosomowy

pęcherzyk akrosomowy

akrosom

pierścień

gęste włókna zewnętrzne

osłonka włóknista

1.27. Spermiogeneza ssaka. A-F — spermatyda w kolejnych stadiach różnicowania się w plemnik


Ryc.

tny na uszkodzenia chemiczne oraz mutacje podczas wędrówki plemników w kierunku komórki jajowej.

Równocześnie z kondensacją chromatyny istotnej zmianie ulega kształt jądra. Mechanizm leżący u podstaw jego transformacji jest związany, jak się przypuszcza, z funkcjonowaniem wokóljądrowego systemu mikrotubul, zwanego mankietem (ryc. 1.27D, E). Pojawienie się mankietu zbiega się zwykle w czasie z procesem wydłużania się jądra; w chwili jego ukończenia mankiet zanika. Istnieje również koncepcja, zgodnie z którą czynniki wewnątrzjądrowe decydują głównie o ostatecznym kształcie jądra plemnika, podczas gdy mikrotubule mankietu wyznaczają jedynie kierunek jego wydłużania. Według tej koncepcji, kształt jądra może być determinowany przez genetycznie kontrolowany sposób upakowania DNA i białek podczas kondensacji chromatyny. Sugeruje się również, że na zmianę kształtu jądra mają wpływ zarówno czynniki pochodzenia wewnątrzjądrowego, jak i wokółjądrowy system mikrotubul.

69


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
spermatogeneza4 się mostki cytoplazmatyczne (ryc. 1.24, 1.26), pozwalające na zsynchronizowanie; po
Zdjęcie552 Dalszy rczu ój wirusologii wiązał się z rozwojem technik laboratoryjm ch i metod pozwalaj
0000068 (3) zaznacza się obecność struktur helikalnych. Metoda ORD pozwala na określenie, jaka liczb
62 wtóre. będziemy starali sie określić, czy wyeliminowanie części założeń pozwala na uznanie teorii
zaznacza się obecność struktur helikalnych. Metoda ORD pozwala na określenie, jaka liczba reszt
CCF20100503001 12 Charakterystyka fizjograficzna Wielkopolski Ryc. 1. Kraina Wielkopolsko-Kujawska
0000068 (3) zaznacza się obecność struktur helikalnych. Metoda ORD pozwala na określenie, jaka liczb
Warzywnictwo105 Ryc. 26. Roszponka Ryc. 24. Główki cykorii sałatowej tworzące się w trakcie pędzenia
img013 (60) a1L_ „ Ryc. 5*24. Schemat przebiegu endo- i egzocytozy; a-c adsorbcja materiału i wpukle
Hoglądy/ Zdarzenia W dniach 24 26 listopada 2006 roku odbyła się w Kazimierzu Dolnym IX Międzynarodo
41101 IMG)24 (3) 600 Podstawy chirurgii i Ryc. 20.26. Płat TRAM z dodatkowym unaczynieniem
44787 img013 (60) a1L_ „ Ryc. 5*24. Schemat przebiegu endo- i egzocytozy; a-c adsorbcja materiału i
Aby otrzymać rekonstrukcję objętościową (ryc. 24.21) do komputera wprowadza się wartości liczb CT -
img013 (60) a1L_ „ Ryc. 5*24. Schemat przebiegu endo- i egzocytozy; a-c adsorbcja materiału i wpukle
40 (328) OSTEOLOGIA 35 f Ryc. 24. Koniec przedni żebra jedenastego (os costale) Ryc. 26. Koniec

więcej podobnych podstron