skanowanie0065 (4)

Duże znaczenie dla jakości surowca ma rodzaj substancji biologicznie czynnej zawartej w surowcu, pora dnia w czasie zbioru i panująca pogoda.

Ziele roślin olejkowych (mięta, szałwia) zbiera się w początkowej fazie kwitnienia,

alkaloidowyoh (bieluń) w fazie zawiązywania owoców,

u niektórych glikozydowych w fazie w pełni wykształconych liści.

Części nadziemne należy zbierać w czasie bezdeszczowej pogody niezbyt wcześnie i nie za późno żeby uniknąć zawilgocenia roślin rosą. Zbiór mokrych roślin ułatwia enzymatyczny rozkład substancji biologicznie czynnych, może prowadzić do ich zagrzewania się, zmiany barwy, smaku I zapachu.

Surowce olejkowe najlepiej zbierać w dni bezwietrzne w godzinach od 10 do 15, zaś liście naparstnicy w porze popołudniowej gdyż wtedy zawierają one najwięcej substancji czynnych.

Sposób zbioru zależeć będzie od tego czy surowiec zielarski pozyskuje się ze sianu naturalnego z dziko rosnących roślin czy toż z uprmv.

Ze stanu naturalnego surowiec pozyskuje się najczęściej ręcznie podczas gdy na plantacjach można zbiór zmechanizować.

•Kwiaty zrywa się ręcznie bez szypulck. Do zbioru surowca z roślin masowo występujących na danym terenie (rumianek) można zastosować specjalne grzebienie. Kwiaty z drzew i krzewów obrywa się często zc ściętych uprzednio gałązek. Najbardziej pracochłonny jest zbiór płatków kwiatowych wyrywanych z koszyczków.

•Liście zbiera się ręcznie, jedynie w niektórych przypadkach przy pomocy kosy: podbiał, bobrek. Czasem stosuje się ósmy kiwanie ze ściętych i częściowo w wysuszonych pędów (borówka brusznica i mącznica).

•Ziele zbiera się poprzez ścięcie sekatorem lub sierpem górnej części roślin .

•Owoce mięsiste zbiera się ręcznie do płaskich koszy tak żeby nic puściły soku.

•Nasiona i owoce suche zbiera się poprzez ścięcie wierzchołków roślin lub całego ziela i po wysuszeniu poddaje się omlotowi.

•Pąki zbiera się ręcznie lub odcina nożem zawsze z odciętych gałązek.

•Koręzbiera się z odciętych 2-5 letnich gałęzi jak najmniej sikanych i nic chropowatych.

W uprawach roślin zielarskich można zmechanizować zbór niektórych surowców. Najtrudniej zmechanizować zbiór kwiatów. Również w uprawach zbiera się je ręcznie, lub za pomocą grzebieni jakkolwiek prowadzone są prace na zbiorem kwiatów rumianku przy użyciu kombajnów. Kwiat lawendy można zbierać przy użyciu nożyc do żywopłotów lub odpowiednio ustawionych kosiarek.

Również pracochłonny jest zbiór liści, wykonywany kilkakrotnie w miarę wzrostu roślin. Liście ścina się na polu przy pomocy kosy, sierpa (np. liść naparstnicy wełnistej), nożyc elektrycznych do żywopłotu. Czynione są próby usprawnienia zbioru kwiatów i liści z rosnących roślin poprzez zastosowanie urządzeń służących do zbioru fasoli szparagowej (wirujący bęben z elastycznymi zębami).

Najłatwiej zmechanizować zbiór ziela np. używając kosiarek polowych, kombajnów do zbioru zielonek.

O wartości ziela decyduje gęstość ulistnfenfa I grubość łodyg dlatego wysokość cięcia ma duże znaczenie dla jakości surowca.

Przy niskim cięciu uzyskuje się większy plon łodyg (często zdrewniałych), co zmniejsza plon liści w zielu (dziurawiec, estragon, grindelia).

Utrudniona jest mechanizacja zbioru ziela u gatunków niskich (bazylia, majeranek, tymianek, cząber) gdyż ziele nie daje się dokładnie zebrać, dlatego wskazana jest uprawa przy większym zagęszczeniu rzędów a w trakcie zbioru częste ostrzenie noty i zwiększenie prędkości jazdy

Przygotowanie surowca do suszenia

-Niektóre surowce przed suszeniem nałoży umyć w całości nie rozdrobnione korzeń koziku, rzewienia

•Niektóre surowce przed suszeniem należy ponacinnć wzdłuż: rzewień, oman, klęczę tataraku, cebulę morską, korzeń cykorii kroi się w plastry o grubości 1 cm

•Korzeń prawoślazu i kłącze tataraku obiera się z zewnętrznych warstw korka

•Owoc dzikiej róży przed suszeniem drąży się w celu usunięcia nasion

Postępowanie po zbiorze:

Przygotowanie surowca pozbiorcze polega na: usunięciu roślin obcego gatunku, części zbutwiałych i zepsutych, z objawami chorób, usunięcie części mineralnych (piasek, kamyki, gleba).