0000044

90 Leki przedwdepresyjne i leczenie stanów depresyjnych

Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD) i inne nieselektywne inhibitory wychwytu monoamin

Leki te należą wciąż do podstawowej grupy leków stosowanych w terapii depresji, a zwłaszcza nasilonych stanów depresyjnych endogennych w przebiegu chorób afektywnych. W tabeli 4.12 zestawiono dane o TLPD zarejestrowanych i dostępnych w Polsce, tabela 4.13 zawiera informacje o podstawowych i dodatkowych wskazaniach do stosowania TLPD, w tabeli 4.14 podano najważniejsze zasady stosowania tej grupy leków.

Stosowanie TLPD nie wiąże się ze szczególnym ryzykiem powikłań (gdyby tak było, nie zostałyby zarejestrowane), pod warunkiem przestrzegania określonych zasad, w tym przeciwwskazań (por. tabela 4.15). TLPD wywołują sporą liczbę objawów niepożądanych, których nasilenie u większości leczonych nie jest przeszkodą w prowadzeniu kuracji. W tabelach 4.16, 4.17, 4.18,4.19 zestawiono najważniejsze objawy niepożądane i powikłania. Stosowanie TLPD powinno odbywać się pod kontrolą lekarską i łączyć z okresową oceną stanu somatycznego i psychicznego pacjenta. TLPD wchodzą w interakcje z licznymi lekami, co powinno być uwzględnione przy planowaniu leczenia (por. tabela 4.20).

Warunkiem uzyskania efektu terapeutycznego jest nie tylko właściwy wybór leku przeciwdepresyjnego (por. tabela 4.12), ale również właściwej dawki, zapewniającej odpowiedni poziom terapeutyczny (por. tabela 4.21) oraz odpowiedno długi czas stosowania. Nieprzestrzeganie tych reguł jest najczęstszą przyczyną niepowodzeń terapeutycznych (por. tabela 4.22). W terapii depresji efektywna dawka większości TLPD mieści się w przedziale 150-200 mg na dobę, optymalny okres stosowania dawek terapeutycznych w leczeniu depresji wynosi do 6 tygodni. Należy przy tym pamiętać, że pierwsze objawy istotnej zmiany stanu klinicznego mogą pojawić się po upływie 10-14 dni i później. Po uzyskaniu istotnej poprawy stanu klinicznego u większości chorych zachodzi potrzeba kontynuowania leczenia mniejszymi dawkami leków przez kilka-kilkanaście tygodni. U osób z jednobiegunowymi nawracającymi zaburzeniami afektywnymi celowe jest długoterminowe stosowanie TLPD w celu zapobieżenia nawrotom (postępowanie profilaktyczne). Dawki TLPD należy redukować stopniowo, nagłe odstawienie leku może spowodować znaczny dyskomfort psychiczny i somatyczny (rodzaj zespołu absen-cyjnego).

W leczeniu innych zaburzeń i schorzeń wymienionych w tabeli 4.13 stosuje się dawki TPLD mniejsze niż w depresjach.