96 Leki przedwdepresyjne i leczenie stanów depresyjnych
Tabela 4.14. Zasady stosowania leków trój pierścieniowych przeciwdepresyjnych w terapii depresji
• Leczenie należy rozpoczynać od dawek małych (1/4--1/3 dawki terapeutycznej) w tabletkach lub wstrzyknięciach domięśniowych i zwiększać je do wysokości tzw. okna terapeutycznego.
• Przy podstawowych TLPD (amitryptylina, imipramina, klomipramina), dla większości chorych dawka optymalna wynosi 150-200 mg/24 h, u części chorych zachodzi potrzeba stosowania dawek większych (300 mg/24 h).
• Przy dobrej reakcji chorego na lek pierwsze przejawy poprawy pojawiają się po 10-14 dniach terapii, zaś pełna poprawa (ustąpienie depresji) po 4-6 tygodniach.
® Brak wyraźnych zmian po 3 tygodniach leczenia jest wskazaniem do zastosowania dawki maksymalnej, brak efektu terapeutycznego po 6-8 tygodniach kuracji uprawnia do zmiany metody leczenia.
® Około 25% chorych na depresję nie reaguje na poszczególne leki przeciwdepresyjne; wśród osób, które przebyły wiele zespołów depresyjnych, odsetek ten jest większy.
® Po uzyskaniu poprawy stanu klinicznego leczenie należy kontynuować przez następne kilka tygodni (w dawkach, które przyniosły efekt, lub nieco mniejszych) w celu zapobieżenia ponownemu pojawieniu się objawów leczonego zespołu depresyjnego.
• Dawkę leku należy zmniejszać stopniowo. Nagłe przerwanie stosowania leków przeciwdepresyjnych (zarówno TLPD, jak i leków drugiej generacji) może spowodować pojawienie się zaburzeń określanych mianem „zespołu abstynencyjnego” w postaci złego samopoczucia, bezsenności, lęku, niepokoju ruchowego, bólów głowy, jadłowstrętu, nudności, wymiotów, niekiedy hipomanii lub manii.
Tabela 4.15. Przeciwwskazania i ograniczenia stosowania trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (TLPD)
Przeciwwskazania
► Jaskra (z zamkniętym kątem przesączania)
* Znaczne zaburzenia rytmu serca (zwłaszcza tachyarytmia. migotanie przedsionków)
i Ostra niewydolność naczyń wieńcowych, okres bezpośrednio po zawale
» Znaczne nadciśnienie tętnicze krwi i znaczna hipotonia Znaczna nadczynność gruczołu tarczowego Choroba Addisona
Ciężkie uszkodzenie narządów miąższowych (wątroby i nerek) oraz układu krwiotwórczego
Zespoły depresyjne przebiegające z zaburzeniami świadomości
Zatrucia alkoholem, barbituranami, narkotykami, lekami psychotropowymi, lekami o działaniu cholinolitycznym i adrenergicznym
Konieczność stosowania niektórych leków ze względu na występujące schorzenia somatyczne (zob. tabela 4.20) Nadwrażliwość na leki
Przeciwwskazania względne, ograniczenia
Stosowanie TLPD wymaga dużej ostrożności przy występowaniu:
Schorzeń układu krążenia, w tym choroby niedokrwiennej serca, zaburzeń układu przewodzącego, nadciśnienia i miażdżycy
Schorzeń przemiany materii Przerostu gruczołu krokowego Zaburzeń układu krzepnięcia i krwawienia Organicznych uszkodzeń o.u.n. (zwłaszcza padaczki) Wyniszczenia, niedożywienia i złego stanu ogólnego Stosowanie TLPD w tych stanach należy łączyć z odpowiednim leczeniem schorzeń somatycznych.
Należy zachować ostrożność w stosowaniu TLPD u osób w wieku podeszłym oraz w ciąży.