10123 ZF Bień"7

Zarządzanie zapasami 227

mówień odbiorców przy właściwej rytmice produkcji i obrotu. Jednak wielkość i struktura zapasów, które charakteryzują się najniższym spośród środków obrotowych stopniem płynności finansowej, łączy się ze znacznymi często kosztami, do jakich można zaliczyć na przykład koszty:

Koszty

utrzymania

zapasów

—    zamrożenia określonych kapitałów w zapasach,

—    składowania i obrotu zapasami wewnątrz firmy (np. przesunięcia zapasów z magazynu do sieci sprzedaży),

—    ubezpieczenia od wypadków, kradzieży lub szkód losowych.

Z zapasami łączy się także ryzyko strat, jakie mogą wystąpić wskutek zgromadzenia nieprzydatnych materiałów, wytworzenia wyrobów lub nabycia towarów w ilościach przekraczających możliwości ich zbytu, spadku ich cen na rynku poniżej kosztu własnego itp. Jeżeli takie zapasy były sfinansowane w znacznej części obcymi kapitałami, pojawienie się przedstawionego ryzyka na większą skalę może prowadzić do utraty zdolności płatniczej przez firmę wskutek braku kalkulowanych uprzednio wpływów gotówkowych ze sprzedaży.

Dlatego podstawowym celem strategicznym z finansowego punktu widzenia powinno być dążenie do minimalizacji kosztów i strat łączących się z utrzymaniem zapasów, pod warunkiem jednak zachowania ciągłości odpowiedniego poziomu produkcji i sprzedaży oraz bieżącej zdolności płatniczej firmy.

Sterowanie

wielkością

zapasów

Zarządzanie zapasami, które mają nie tylko finansową postać ale również rzeczową, łączy się ze sterowaniem ich wielkością w przekroju poszczególnych pozycji i grup asortymentowych, gdyż tylko wówczas można odpowiednio synchronizować wielkość zapasów z potrzebami produkcji i sprzedaży. Problemy te znajdują się głównie w gestii osób nadzorujących produkcję i sprzedaż. Jednak nie mogą one uchodzić uwadze menedżera finansowego, tym bardziej, iż kształtowanie racjonalnych partii zakupu materiałów i towarów wymaga zaangażowania odpowied-