Zarządzanie zapasami 229
nien pokrywać się z potrzebami, jakie występują między dwoma kolejnymi dostawami materiałów i towarów lub partiami (seriami) produkcji wyrobów. Ten maksymalny zapas ulega zatem obniżeniu do zerowego poziomu w dniu kolejnego jego odnowienia (kolejnej dostawy).
Niezależnie od tego niezbędny jest pewien zapas rezerwowy Zapasy przeznaczony na pokrycie potrzeb produkcji lub sprzedaży re^erwowe w przypadku odchylenia od normalnie występującego cyklu dostaw lub produkcji (tzw. zapas minimalny lub bezpieczeństwa).
Jeżeli wielkość zapasu bieżącego zmniejsza się poniżej zapasu rezerwowego, sygnalizuje to możliwość zakłócenia w normalnym cyklu produkcji lub sprzedaży. Z kolei występowanie zapasów bieżących przekraczających ich maksymalną normę oznacza powstawanie zapasów zbędnych lub nadmiernych, niezależnie od nieuzasadnionych kosztów ich utrzymania.
Wielkość maksymalnej normy zapasu bieżącego można obliczyć na podstawie formuły:
Nm — Rd* t+RdXtr
gdzie:
Nm — norma maksymalna zapasu (ilość lub wartość),
Rd — przypadające przeciętnie na jeden dzień w danym okresie zużycie (dotyczy materiałów) lub sprzedaż (dotyczy wyrobów lub towarów) wyrażone w ilości lub wartości,
l — przeciętny cykl dostawy materiałów lub towarów względnie produkcji wyrobów wyrażony w dniach.
tr — możliwe opóźnienia (odchylenia) w stosunku do cyklu przeciętnego w dniach.
■ Przykład 58
I:k ruior:i:cznic uzasadniona partia dostawy jednorazowej materiału „x” wynosi 300 sztuk, przy zużyciu w ciągu kwartału wynoszącym 1.800 sztuk. Czas realizacji dostawy do 10 dni od daty założenia zamówienia, ale możliwe są opóźnienia oceniane maksymalnie na 3 dni. Wobec tego maksymalna norma zapasu bieżącego ukształtowała się następująco: