14155 medsadowa4

W szczególności kanał rany postrzałowej powinien być preparowany warstwowo i w ujęciu topograficznym najlepiej ia situ. W obrębie kanału w pobliżu rany wlotowej często znajdujemy resztki nie spalonego prochu, wbite i przesunięte nitki i części ubrania, resztki zanieczyszczeń. Jeśli pocisk przenikał przez kości, to głębiej w kanale i w jego dalszych częściach napotyka się liczne odłamki kostne, przesunięte zgodnie z kierunkiem lotu pocisku. Jest to ważna wskazówka odnosząca się do kierunku postrzału. W obrębie kanału ślepego powinniśmy znaleźć w jego zakończeniu tkwiący pocisk, którego odkrycie jest jednak nieraz trudne i wymaga dodatkowo wykonania zdjęcia rtg. Pocisk często ulega wtórnemu przemieszczeniu w ciele, np. podczas transportu zwłok. Może także zaistnieć zjawisko czynnego przyżyciowego przesunięcia pocisku w obrębie różnych jam ciała lub z prądem krwi. W tych ostatnich przypadkach pocisk może znajdować się w bardzo odległych miejscach w stosunku do kanału.

4.10.7. Rany wylotowe

Rany wylotowe są często kształtu nieregularnego i w zasadzie większe od ran wlotowych. Często mają pęknięte lub rozszarpane obrzeża na skutek mechanizmów unoszenia i napięcia skóry od wewnątrz przez pocisk. Nie występuje w nich rąbek zabrudzenia i osmalenia. W zasadzie brakuje też rąbka otarcia naskórka (tzw. kontuzyjnego), chociaż w niektórych przypadkach może się on jednak pojawić, jeśli skóra w miejscu wylotu przylegała do jakiegoś podłoża, np. usztywnionego ubrania.

4.10.8. Postrzały z oddali

W przypadkach zranień w następstwie postrzałów oddalonych rany wlotowe i wylotowe zależą od rodzaju broni i energii, jaką niesie pocisk. Jeśli siła jest duża, następuje przestrzał (przenikanie), często połączony z rozległymi obrażeniami narządów wewnętrznych. Jeżeli są to narządy wypełnione krwią, płynami ustrojowymi lub o dużym stopniu uwodnienia, zranienia wewnętrzne mogą być rozległe, a nieraz noszą charakter rozerwania. Te ostatnie zdarzają się zwłaszcza przy zranieniach nietypowych odłamkami granatów, pociskami nietypowymi, artyleryjskimi itp.

rY.ę-śnią-ha<iania sekcyjnego jest określenie i ocena przebiegu kanału postrzałowego. Powinien być zmierzony kąt padania pocisku i kąt jeguj^yjścia w stosunku do płaszczyzny rrnłowe^ poprzecznej i strzałkowej. Jest to konieczne dla określenia kieruflku, z jakiego zostął^oddańy strzał. Ocena ta obejmujeJ:akże długość kanału oraz jego umiejscowienie w odniesieniu do stosunków anatomicznych (odległość od stóp). Ważne mogą być wszystkie spostrzeżenia, które wskazywałyby na dodatkowe opory w obrębie kanału, np. przeszkody kostne.

Pomiary długości kanału przy przestrzałach można przeprowadzić za pomocą sekcyjnego cyrkla pomiarowego. Obowiązuje preparatyka sekcyjna in situ z pobraniem wyskrobin i śladów z obrzeży kanału, a także z głębszych jego miejsc. Istnieje możliwość wykrycia śladów drobin w prochu i zanieczyszczeń w obrębie samego kanału. Wyniki badań tych materiałów mają istotne znaczenie dla oceny odległości strzału. Dla celów dokumentacyjnych należy sporządzić odpowiedni rysunek, a dla dokumentacji fotograficznej można po zakończone! preparatyce diagnostycznej zastosować sondowanie kanału.

110

i

Należy podkreślić, że oceny kierunku strzału oparte na badaniu rany wlotowe), kanału postrzałowego i rany wylotowej mają jedynie charakter względny, gdyż odnoszą się do stosunków anatomicznych. Dla pełnej oceny kierunku sli/ain wyniki tych badań muszą zostać porównane z faktycznymi okolicznościami zdarzenia, a przede wszystkim z pozycją, w której znajdował się denat w momencie zdarzenia.

4.11. Następstwa działania energii elektrycznej (rażenia prądem elektrycznym)

4.11.1. Charakterystyka fizyczna

Rozległość szkód, jakie wywołuje prąd elektryczny działając na ciało człowiek.i, jest uzależniona od wielkości fizycznych samego prądu: natężenia (A), napięcia (V), częstotliwości (Hz),.oporu (om). Wszystkie prądy używane w gospodarce, kom mi i kaeji, przemyśle i w-demu można podzielić na:

a)    pr ą.d. stały, a więc płynący jednokierunkowo od bieguną f+)do (-); wym/n się on mniejszą szKódliwością dla organizmów żywych, bywa używany w elekt i o chemii, w przemyśle elektronicznym, komunikacji (trakcje elektryczne);

b)    p_rąd zmienny — wykazujący różną częstotliwość drgań, określanych w hercach. Przykładowo prąd220V używany w instalacjach domowych wykgznlt' częstotliwość drgań 50 Hz, to znaczy w ciągu 1 s napięcie jego zmienia u przeciwstawnie 100 razy. Prąd zmienny, w tym także prąd trójfazowy, jest niebezpieczny dla organizmu. W przypadku wzrostu częstotliwości następu |e bezpośrednie drażnienie tkanek i rośnie działanie ciepłotwórcze (mierzone w dżu lach). Dalszy wzrost częstotliwości drgań nie powoduje szkodliwych rezultatów, 'Żjawiskate w pewnym stopniu odzwierciedla^pfawbrOhma, głoszące, iż natężenie prądu jest proporcjonalne do napięcia wyrażonego różnicą potencjałów, a odwrol nie proporcjonalne do oporu:

V — napięcie, R — opór.

gdzie:    A — natężenie,

Ważnym zatem czynnikiem odzwierciedlającym traumatyczne, tj. elektryczne 1 cieplne, działanie prądu^est samo jego natężenie, odpowiadające pojęciu gęstośi i i ileśchprzepływającegóprądu. Wyniki rażenia są też związane z wielkością napięcia prźepływająceqó~prąduTż oporem wnikania, przępływu oraz wyjściu / ciała (grubość ubrania, opór skóry, brak izolacji w otoczeniu). Wielu autorów podkreśla, że oceniając szkody w ciele należy zwłaszcza uwzględnić czynnik oporu. Czynnik teń jesł często okolicznościowo i indywidualnie zmienny i może określać ilość przepływającego prądu przez ciało.

Rażenia prądem elektrycznym w przeważającej imelze-są wypadkowo. Mogą być wywólanprróżnymi rodzajami prądów i z różnych źródeł, Tylko niektóre z nich są niebezpieczne dla zdrowia 1 życia i kończą się śmiercią, Często d«cydu|ące dla