15919 Re exposure of DSC03407

Collegium

colonie

colontu

comes

comitatenses

coraitia

compi talia

concilium płebis conciłhun pońiuit

consilium principia

consistorium

consul

(l.mn. collegia), stowarzyszenia, głównie zawodowo, kultowe, pogrzebowe, łączące ludzi o podobnym utatuilo społecznym spośród warstw niższych.

w okresie podboju Italii osada wojskowo, zakładana na terenie podbitym, której mieszkańcy mieli pełne prawa obywatelstwa rzymskiego. W póinląjMym okresie za kladano takie kolonie w prowincjach oraz podnoszono status istniejących jui miast do rangi kolonii.

(l.mn. cofonżk pierwotnie wolny dzierżawca ziemi, stopniowo coraz bardziej uzaleiniony od jej właściciela iswiadczenia pienione, w naturze i roboeiinle).

w okraac potnego cesarstwa tytuł wysokiej rangi urzędników. np. comes domesticorum. comes aflMorum.

wejska wydzielone z armii od czasów Konstantyna, tworzące jej doborową csęóc. Stacjonowały dalej od granic w przeciwieństwie do Umilana. otrzymywały wyższy żołd.

określenie rożnego rodzaju zgromadzeń ludu rzymskiego ipoptdus Romanus). Komięja dzieliły się na trzy podstawowe grupy; comitia cen furiata, curiata i tributa.

skrzyżowanie dróg łub ulic. W Rzymie nadzór nad nimi pełniły collegia compitalicia zreorganizowane przez Augusta.

zgromadzenie rzymskie samych plebejuszy.

zgromadzenie prowincjonalne w okresie wczesnego cesarstwa, reprezentujące miasta lub plemiona danej prowincji. Związane były ż ośrodkami kultu Romy i Augusta.

rada cesarska istniejąca za czasów Augusta, zreorganizowana przez Hadriana jako formalny organ doradczy przy pnneepsie.

rada cesarska w okresie późnego cesarstwa. Jej członkowie stali w obecności cesarza.

'ljnn.consuiesl, oąj wyższy rangą urzędnik republikański, posiadający imperium maius. Konsulów było zawsze dwóch i pełnili władzę przez rok. W okresie pryn-cypafcu powiększono liczbę konsulów, tworząc obok pary zasadniczej (eponimicznej) ~ corutules ordinarii - dodatkowe pary. contuUa suffecti, którzy sprawowali władzę przez parę miesięcy.

contubernłum

cublcularłus (pruepo-sltus ancri cublculi)

ourln

curlales

ouraua honoru m

damnatio

dccimatio

decuma

decemviri

decurłones

denar! us

dicta tor

związek quasi-małżeński między niewolnikami, zbliżony do konkubinatu.

wyiokią) rangi eunuch (vir Hiustria), któremu podlegali wazyacy dworacy urzędnicy.

1) najstarsza, wywodząca się z czasów królewskich, rodowa jednostka organizacyjna; 2) miejsce zebrań senatu; 3 > rada miejska w municypiach i koloniach.

członkowie kurii (rady miejskiej). W okresie pryncypatu stan ludzi sprawujących funkcje w kurii określano mianem ordo decurionum, w okresie późnego cesarstwa jako curiolea.

kolejność sprawowania urzędów państwowych Otonorea), ustalona zwyczajowo. Od ISO r. p.n.e. została tafle uregulowana prawnie przez la* Vilia armalis. Pewne zmiany do curaua honorom wprowadził August

skazanie; damnatio mamohae to potępienie pamięri {najczęściej cesarza), polegające na ntstramm wszelkich śladów jego działalności; damnatio ad mataUa to skazanie do pracy w kopalniach.

skazywanie na śmierć co dziesiątego kołnierza. Decy-mację zarządzano w wypadku poważnego naruszenia dyscypliny wojskowej.

dziesięcina, podstawowy podatek płacony przez ludność prowincji, którego poborem zajmowali się publikanie określani jako decumani.

kolegium dziesięciu mężów {powoływane do różnych zadań).

członkowie rady miejskiej w kolonii łub municyptum, pełnili wyższe urzędy miejskie i tworzyli warstwę uprzywilejowaną — ordo decurionum.

srebrna moneta rzymska o wadze 4,5 g, puszczona w obieg w latach 214-211 p.n.e. Denar to podstawa pieniądza rzymskiego do czasów Konstantyna Wielkiego.

nadzwyczajny urząd, powoływany na okres 6 miesięcy. Dyktator miał summum imperium, niczym nie ograniczoną władzę życia i śmierci takie na terenie Rzymu, towarzyszyło mu 24 liktorów. Inny charakter miała dyktatura Sulli (dietator rei publicae constituendoe> i Cesara, który został dyktatorem dożywotnim {dietator per -petuus).