146 5. Module pomiaru potęgi państw...
Tablica 6.13. Dane wyjściowe do obliczania potęgi państw (z 2006 roku)
W lolkoścl bezwzglec |
ne |
Wielkości w/elędiu' | ||||||
Ićdllwklka |
D |
W |
L |
P |
D |
W |
1, |
O |
polityczna |
mld LSD |
mld USD |
min |
si | ||||
ŚWIAT |
48200 |
1157 |
6616 |
133900 |
1.000 |
1,000 |
1.000 |
1.000 0.070 * |
USA |
13200 |
529 |
304 |
9364 |
0,274 |
0.457 |
0.046 | |
POLSKA |
339 |
6 |
38 |
323 |
0.007 |
0,005 |
0,006 |
0.002 ■ |
Zródto: ublkwnia własne.
Obliczenia, wariant 1«dln wielkości bezwzględnych przy założeniu, te nie znamy danych dla świata)
i) ISA
i) POLSKA
Przyjmujemy USA za lOOu, co oznacza, ze liczymy potęgę Polski w/ględctn“ c SA. Pj Polski = (184,63 4556,84) 1000 - 40.5. Powyższy wynik oznacza, że potęga dyspozycyjna Polski wynosi 40.55W Stanów Zjednoczonych. Gdybym śmy przyjęli USA /a 100. wtedy potęga Polski wyniosłaby 4.05 (nieco ponad 4% potęgi USA), a jeśli za I. wtedy potęga Polski równałaby się 0.0405 potęgi: USA.
Obliczeniu, wariant II tdla wielkości względnych odniesionych do swmta)
Ij USA
Pj- (0,274)'""- (U,040jv-' t0,07j- '• - U,430 0,513 0.M8 - 0,165. '
2j POLSKA
Uii/)iimiic wyniki inująjuć posiać kotwowy „diuoKmc do świata, któ-icgo potęgu jest zawsze równa I. W tym wypadku wskaźniki potęgi, mimo iż formalnie są to liczby względne (odniesienie do świata), faktycznie mają charakter bezwzględny, co umożliwia porównania międzynarodowe dla różnych okresów historycznych. Można je wdrażać w ułamku (liczbach dziesiętnych), w procentach, w promilach lub w jednostkach jeszcze mniejszych, (idyby przyjąć. że potęga świata wynosi I mir. wtedy potęgę poszczególnych państw można by wyrażać w milimirach (mili jedna tysięczna) lub nawet w mikiomiruch (mikro Jedna milionowa). Nu przykład wyliczona potęgi PoUki to 7 miliminiw.
Modol SUfia 147
a potęga USA Itó milimirów. Kom mez w tym wypadku potęgę danej jcdnmiki politycznej można odnosić do innej.
Poniżej przedstawiani wyliczenia dia mocy ogólnej i mocy wojskowej dla wybranych państw. Zawiera je tablica 5.I4, która została podzielona na dwie e/ęści. Kryterium podziału było źródło danych wyjściowych. Część pierwsza (lula 1989-1999) obejmuje wyniki oparte na danych nieistniejącej już Amerykańskiej Agencji ds. Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia (American Control and Dia-■rmament Agency ACDA), część druga (łata 2005-2007, zacieniona) - na da nych Banku Światowego.
Tablica 5.14. Potęga ogOlna wytmniyuh j«anosiek politycznych w lalach 1989-2007
(w % potęgi światowej)
l.p. |
Jednostka polityczna |
1989 |
1992 |
1995 |
1999 |
2005 |
2006 |
WMggnm; 2067 |
1 •3 |
> |
15.46 |
15,77 |
15.90 |
16.1 J |
17,95 16.79 |
17,67 16.49 |
IM, II IM* |
CHINY |
8.25 |
9,73 |
11.42 |
12,85 |
7,48 |
8.10 | ||
5 |
JAPONIA |
6.25 |
6.58 |
6.31 |
5.91 |
5.05 |
4,64 |
4J9 |
INDII: |
2.99 |
2,04 |
2,20 |
2,37 |
3.27 |
3.42 |
.1,4? | |
ROSJA |
3.87 |
3.95 |
2,59 |
2,45 |
2.73 |
3,47 | ||
NIEMCY |
>.U*I |
1.66 |
3.49 |
339 |
335 |
334 |
3.24 | |
FRANCJA |
2.64 |
2.69 |
2.66 |
2.53 |
2.72 |
2.66 |
2.71 | |
W. BRY1 |
238 |
235 |
238 |
2.32 |
2.56 |
2.49 |
237 | |
n |
BRAZYLirt |
23? |
23* |
2.11 |
1.9* |
2.49 |
2.92 |
m |
POLSKA |
0.85 |
ft74 |
0.75 |
0.82 |
0.65 |
•» |
żmSo: ubbcoflii *!*:« DbU (WWW«boc»(KvJbukM*Hu i MmUiAsmCO nladDidmoncnAgcnc) - ACDA i*»«£tiiigi. Da ^)kkL itoji i Clm UM*klPKBndh|l% Hbwucj» jIu |C1ub): s^etwack hedtt>oy»fcD>. Db Ul 2W5-2007
o*K1)d k. H’oHJDe\riupmnntaAaM^nIXjijłw2ó05.2006 260?. Th* S*M tSHCcrUPop*L*um JW& 1006. JOP". iaxncaaoay<b » Jlotaib Snłcptzsya" 2005-06:2OT6U7; 200746.
Dla krajów u gibpodaric tynkowej w całym rozpatrywanym okresie dane / obu źródeł porównywalne. Inaczej jest z krajami postkomunistycznymi Zwraca uwagę stabilna pozycja Stanów Zjednoczonych. Francji i Wielkiej Hry Unii. dość sUbilna pozycja Niemiec (z lekkim osłabieniem od 1992 roku) MII Brazylii (z wyraźnymi wahaniami). Jak się wydaje, pozycja Chin i Polski w U* uch 1989-1999 została przeszacowana. Od 1992 roku jednoznacznie negatywny trend spadkowy odnotowuje Japonia.
Warto podkreślić, że P. Kennedy z dużym wy czuciem zauważył, iż biorąc |mhI uwagę obszar geograficzny, ludność i bogactwa naturalne Stanów Zjednoczonych. na państwo to powinno przypadać około 16-18% św iatowego bogactwa i światowej siły, mimo iż specjalne okoliczności historyczne i okoliczności związane z rozwojem techniki pozwoliły im osiągnąć dużo więcej; np. w 1945 roku co najmniej 40%. co odbiegało znacznie od poziomu „naturalnego"4*.
" Pt® P Kennedy. UHw<b«Uiakt ihinukOtf, 1, tętuM, KlW, Wnirawa I9W, • 114