28688 ScannedImage 4

POSŁANIE MAHOMETA

Dar ślubny

Koran nie zachował różnicy między mahrem a sadakiem; dar ślubny dawany kobiecie istnieje pod tymi obiema nazwami, co może wprowadzić pewne zamieszanie. Kobieta staje się właścicielką tego daru dopiero po skonsumowaniu i rozwiązaniu małżeństwa.

Doktryna ustaliła wymaganą kwotę posagu według tego, co Prorok przyznał swoim małżonkom: Chadidży dwadzieścia wielbłądzic, które pewno dostał w służbie u niej; Umm Habibie cztery tysiące dirhamów, dar Nadżasziego; tę samą sumę A’iszy, Saudzie, Zajnab, Hafsie; Umm Salamie łoże wyściełane włóknem palmowym, puchar, wielki półmisek i młynek. Majmuna sama mu się oddała. Kiedy wieść do niej doszła, że Prorok chce ją poślubić, siedziała już na wielbłądzie: powiedziała do Mahometa: „Wielbłąd i-to, co jest na nim, należy do Proroka”. Posagiem Żydówki Safijji była jej wolność zgodnie z formułą przyjętą dla żony lub córki zwyciężonego wodza.

Prorok pochwala małżeństwo swoich Towarzyszy, którzy mogą dać tylko dwie garście daktyli lub mąki, lub też parę sandałów. Tym samym para sandałów staje się ślubnym symbolem. Rajhana, którą Mahomet pragnie poślubić, oznajmiła mu o swoim nawróceniu na wiarę muzułmańską głośno zrzucając za jego plecami sandały: Prorok może już pomyśleć o wianie dla oblubienicy. Mężczyzna, przeciwnie, rozwiązując i zrzucając sandały wyraża chęć oddalenia żony, zwrócenia jej wolności razem z należnym jej dożywociem.

Jest może rzeczą ryzykowną porównywać ów gest męża z gestem pielgrzyma, który wprowadzając się w stan uświęcenia rozwiązuje sandały i zawiesza je na karku poświęcanej bogu ofiary; mąż oznajmiałby w ten sposób, że jego żona staje mu się niedozwolona, haram.

Pewna kobieta ofiarowuje się Prorokowi. Prorok nic jej nie odpowiada. Obecny przy tym muzułmanin gotów jest ją poślubić, po wielu poszukiwaniach nie znajduje jednak nawet żelaznego pierścienia, aby dać jej go w posagu. Wreszcie Mahomet pyta go, co wie z Koranu; „Znam tę i tę surę”. - „To daję ci tę kobietę za Koran, który nosisz w sobie!”

Doktryna wprowadziła „posag równowartości” zależny od położenia społecznego małżonków.

Stosunki małżeńskie

Koran uznał możliwość związku kobiet z dżinnami: „Będą tam dziewice o skromnym spojrzeniu, których nie dotknął, przed nimi, ani żaden człowiek, ani dżinn”. [LV, 56] Koran aprobuje stosunki małżeńskie: „ci, co są powściągliwi w sprawach płci za

wyjątkiem swoich małżonek, czy tych, które posiadają ich ręce”. Zaleca mieć stosunki z kobietą w stanie czystości: „Przychodźcie do nich, tak jak nakazał wam Bóg... Wasze kobiety są dla was polem uprawnym. Przychodźcie więc na wasze pole, jak chcecie”. [II, 222] Według pewnej tradycji Żydzi z Medyny wytykali Kurajszy-tom wstrzemięźliwość jako morderstwo „małej ukrytej ofiary”, a hadis w odpowiedzi mówi o przeznaczeniu i woli Boga.

Doktryna muzułmańska zabawiła się sporządzeniem listy kilkunastu czułych imion, jakie Arab nadawał swojej małżonce. Jest ona - biernie - polem, z którego małżonek zbiera swoje plony; jest ona — czynnie - strażniczką stad i ogniska. Mąż winien dostarczać żonie jedzenie i ubrania stosownie do własnych możliwości. Zapewnia również egzystencję swojej oddalonej żonie, jeśli nie wyszła ponownie za mąż.

Tradycja przeciwstawia dyskretne zachowanie kobiet z Mekki bezwstydowi kobiet z Medyny. W Mekce mężczyźni mocno trzymają w garści swoje żony, karcą je i biją, „ale z większym umiarem, niż czynią to wobec swego niewolnika czy wielbłąda”. Pośród innych kobiet są takie, które się wzbraniają swoim mężom lub powinność małżeńską odkładają na koniec nocy. Pewna mieszkanka Jemenu pyta Mahometa, jakie są obyczaje kobiet z Medyny, a on jej odpowiada obelgami. Ibn Tajmijja sprecyzuje, że żony, które się wzbraniają swoim mężom, przeklęte są przez aniołów, śledzących ich poczynania.

Koran potwierdza prawa męża: „Mężczyźni mają nad nimi wyższość!” [II, 228] „Mężczyźni stoją nad kobietami ze względu na to, że Bóg dał wyższość jednym nad drugimi, i ze względu na to, że oni rozdają ze swego majątku. Przeto kobiety cnotliwe są pokorne, i zachowują w skrytości to, co zachował Bóg. I napominajcie te, których nieposłuszeństwa się boicie, pozostawiając je w ich łożach i bijcie je! A jeśli są wam posłuszne, to starajcie się nie stosować do nich przymusu”. [IV, 34]

Sposób bycia kobiet

Koran uregulował sprawę sposobu bycia kobiet w domu: „Powiedz wierzącym kobietom, żeby spuszczały skromnie swoje spojrzenia, i strzegły swojej czystości; i żeby pokazywały jedynie te ozdoby, które są widoczne na zewnątrz; i aby narzucały zasłony na piersi i pokazywały swoje ozdoby jedynie swoim mężom lub ojcom, albo ojcom swoich mężów, albo swoim synom lub synom swoich mężów, albo swoim braciom, albo synom braci, lub synom swoich sióstr, lub ich żonom, lub tym, którymi zawładnęły ich prawice” [XXIV, 31 ] - to znaczy tym, których kobieta, mogąca sobą rozporządzać, nie mogłaby poślubić, a spośród mężczyzn sługom, którzy nie czują pożądania (eunuchom) i małym chłopcom, którzy nie zwracają jeszcze uwagi na kobiecą nagość. Niechaj nie tupią w ziemię nogami, by ściągnąć uwagę na swoje

435