36685 img007 (73)

168

)

Percepcja i waloryzacja przestrzeni miasta ...

Krzysztof B ierwiaczonek

169

plomby znajdujące się w śródmieściu. Nierzadko jednak wzbudzają one wiclcjjjfl emocji. Najlepszym przykładem jesi budynek Książnicy Cieszyńskiej, który)} 3 przez jednych wskazywany jest jako przykład nowoczesności, a przez innydi|j złego gustu i nieprzemyślanego projektu. W tym miejscu można przywołać||| najbardziej krytyczną wypowiedź cieszyńskiej ekspenki:

Można oglądać elementy pseudonowoczesności. Przykład Książnicy Cieszy/i-łJj skiej jest fatalnym przykładem gdzie tworzy się budynek, który jest skompliko-jA wany, nieprzyjazny człowiekowi, nic jest na rozmiar człowieka i nie ma żadnego jjB odejścia. Ten budynek jest stworzony w ten sposób, że powinno się go oglądać Tfi z 10 metrów, a tam nie ma takich możliwości. Jest to zły przykład. Podobnież jak PKO i ZUS. które powstały 10-15 lat temu. Są to również przytłaczające-koszmary, które w ogóle nie pasują do otoczenia. Także jeśli w* Cieszynie mówimy’jj o nowej architekturze to nie mamy czym się poszczycić, czego osobiście żałuję jjj 1CrK731, wyższe).    -;jrS

Ostatnią ważną uwagą związaną z waloryzacją przestrzeni miasta, na którą ;.-? zwrócili uwagę eksperci jest fakt, że Cieszyn jest miastem bezpiecznym. Nie ji można w nim mówić o jakiś szczególnie niebezpiecznych miejscach.    fi

Ocena przestrzeni Mikołowa wypada podobnie do Cieszyna. W Mikołowie*:; w^rspołcczriei^lgrezacitgdastaaównież mieszkańcy koncentrowali swą uwagę głównie a centrom, a osiedla rzadziej pojawiały się jako przykłady poszczególnych kategorii waloryzacyjnych. Taką tendencję zaobserwowano już w bada-:

przestrzeń zawłaszczana jest przez różne grupy subkulturowe lub młodzieżowe, j*: których obecność powoduje negatywną waloryzację takich miejsc pod względem | bezpieczeństwa.

f Z kolei spośród mikołowskich osiedli najczęściej wskazywane bvto pierwsze : póttójemiemTko lo wskj e osiedle, czyli Mickiewicza. Były to głównie odniesienia ; negatywne, .Po S osób wskazało je jako miejsce niebezpieczne i brzydkie, a po 3 'jako miejsce nie łubiane i biedne. 3 osoby uznały to osiedle za miejsce uporząd-: kowane architektonicznie. Drugim negatywnie waloryzowanym zespołem mie-szkalnym, bo trudno w tym wypadku mówić o osiedlu, jest tzw, „Abisynia”. Jest VześpÓlzi^Óch~barakovCwytnidowanycirwlatach 30-tych (stąd nazwa kojarząca Hńę z inwazją Włoch na Abisynię) dziś zamieszkiwanych w większości przez

macłTnat]'przestrzenią Milanowa w 2001 roku.

Mikolowski rynek jest miejscem waloryzowanym bardzo pozytywnie. To miejsce oceniane jako ładne, lubiano, bezpieczne, uporządkowane. Interesujące jest jednak to, że rynek może być oceniany zarówno jako miejsce nowoczesne (15 wskazań) i tradycyjne (14 wskazań). Jako miciscc tradycyjne hyl również mikolowski rynek wskazywany w badaniach z 2001 roku przez -12% respondentów, natomiast nie był wówczas wskazywany jako miejsce nowoczesne. Czynnikiem, który wpłynął na poszerzenie ocen rynku byl niewątpliwie jego remont zakończony jesionią 2001. Tym samym tradycyjne, centralne miejsce w mieście zyskało nowoczesny wygląd podkreślony ulokowaną na~śroćiku rviiku~ fontanna.

Drugim miejscem również często wymienianym przez mikołowian jako egzem-plifikacja określonych kategorii są planty. Są najbardziej spokojnym według respondentów miejscem w Mikołowie. Poza tym są także miejscem ładnym, ~rubianynr~Plffflry są tez jednak miejscem wskazywanym jako niebezpieczne. Ppiwicrdzą_to_więc tezę o podwójnym życiu przestrzeni parkowych w miastach: ' z jednej strony są to miejsca spokojne i bezpieczne (zwłaszcza w godzinach * południowych), ale też (szczególnie wieczorem) bywają niebezpieczne, a ich ;j

osoby najuboższe, często eksmitowane z innych lokali. To miejsce określane jest jako biedne i złe.

Inne dzielnice mieszkaniowe Mikołowa wskazywane były sporadycznie, ale pozytywnie waloryzowane były dzielnice zabudowy jednorodzinnej, szczególnie Keta, Kamionka i Gniotck.

Wypowiedzi ekspertów w Mikołowie w zasadzie potwierdziły tylko dane uzyskane w ankietach. Przytoczyć warto jedną z nich odnoszącą się do rynku : i zmian jakie na nim zaszły.

Na pewno ładnyjest rynek. Zmienił się jego charakter. Teraz ludzie przychodzą tam nawet w nocy. Ostatnio żona zmusiła mnie. żeby pójść stajenkę oglądać,

\ mimo mrozu i nocy (w okresie Bożego Narodzenia w miejscu fontanny stawiana jest na rynku stajenka - przyp. K.B.). Zmienili się więc ładzie, którzy odwiedzali rynek. Wcześniej byli to Indzie, którzy spotykali się. żeby wypić jakieś wino. a teraz ich tam nie ma. Młodzież tam jeździła na deskorolkach, a teraz przychodzą ludzie »' różnym wieku i z różnych przyczyn. Jest charakterystyczna fontanna i to dobrze, że takie zmiany zaszły. (M. M, -’6, wyższe)

Rynek zmieni! więc swój charakter z tradycyjnej przestrzeni wymiany sial sic przestrzenia konsumpcji czasu wolnego. Dja_niektóryc!iJiuiikcję-vv.y:niai)y— przejął od rynku hipermarket- ..Auchan’’ ulokowany w Mikołowie, który wskazywano także, choć nie bez kontrowersji, jako przykład nowoczesności w mieście. Można więc powiedzieć, że dla mikołowian miejscami nowoczesnymi są przestrzenie wymiany; tradycyjna - rynek i „Auchan” - hipermarket nowe miejsce wymiany,.

Waloryzacja przestrzeni miasta Żywiec dokonana przez respondentów łączy w sobie elementy charakterystyczne dla analiz dokonanych wcześniej: z jednej strony bowiem żywczanie częściej niż mikolowianie i cicszvnianic posługują się nazwami osiedli (podobieństwo do analizy Będzina), a z drugiej strony jednak na plan pierwszy wysuwają się przestrzenie nicosicdlowc. Spośród nich