39517 Werbalna2

354

CfyiS Hi KomuntktC|6 interpersonalna

części to/drialii określimy u /oiume umiejętności kompetencji _w ^ tocji ont* rodzaje umiejętności cząstkowych, skiadancych się n,₍ S abstrakcie umiejętności    ,    \

10.1.3. Wywieranie wrażenia a umiejętności

Jednym i lunl/icj jwws/ei hnych nieporozumień wokół kuinjłe -że io umiejętności rrywi// cię kompetenlnym. Jak dowiedziałeś się i ^ mon nacja, wiedza i umiejętności sprawiają, że mou\: hr poMrzegnnj i*,, kompetentna. ale nie gwarantują ci kompetencji (Canary. Spiubci* •* Kompetencja jest odbieranym przez miiycli wrażeniem, że umiejętnej, przejawione we właściwy sjmsób i skutecznie. Z upływem czasu, osoby k<n_n;(‘ jłjce s|e ur/ą się udoskonalać i adaptować swoje umiejętności uk, ^ >, większość czasu ich działania komunikacyjne były traktowane pr^ wystarczająco kompetentne. Jednak w każdym kontekście, kłoś może wify. tywać umiejętności, które zawsze wykorzystywał kompetentnie w tym boj tylko po to, aby być postrzeganym pracz kogoś innego jako zmiiicj^. kompetencje Mogłeś kogoś przepraszać i mówić: „Przykro mi" wiele raty v postrzegany jako kompetentny. Przejawiałeś umiejętność przepraszana y_a w jakimś innymi kontekście twoje przeprosiny okazują sic byf nicki-p^ w oczach osoby, do której je kierujesz. Wciąż posiadałeś tę umiejętne*;* byłeś kompetentny w danym kontekście. Optymalizacja kompeterny znalezienia takich umiejętności, które zapewnią spostrzeganie twojej koma przez innych jako właściwej i skutecznej, w przeciwnym razie musałbvśnsri że to. jak inni widzą iwą kompetencję, nie jest już ważne.

Rozróżnienie między wywieraniem wrażenia a Rachowaniem jestemoi elementem moddu kompetencji interpersonalnych, jak pisaliśmy, fan *

zachowań składa się na umiejętność. Potem umiejętność -wrti powtarzana tak długo, aż stanie się efektywna i wytwu i pewnością siebie. Ale kompetencja zależy od tego. jak ta inr*

wrażenia takie są rzadko arbitralne. W każdej kultur/r

nTn.i mufii f ^nnv je* postrzegana, interpretowana i oceniana na mor

rmą/mmąaą

NyMtmaiemwRttria rodzaje umiejętności i zachowań mogą być spostrzega*

lunogwy 0 utną-łnatoun ttwitaciJwłJ

kompetentne częściej niż inne. Pozostaje więc pytanie, jakie w I jętnośn są najczęściej traktowane jako kompetentne? 6(lj>:i" j na tn pytanie stanowi ceł następnego podrozdziału

10.2. Rodzaje umiejętności interpersonalnych

Je/fU kompetencja różni się w zależności od kontekstu, (o jndiHj^ rozwinięcie zestawu umiejętności, które pomagają kominiikować się | w różnych kuntekirach. joli w ogóle możliwe? Mimo iż konteksty inxa**

różnią* pewne uniirjęlnukl trzonowe mu/ «kLuli>mic ńę na nie utmr)ęin*iiri (tąitkuwc tą ważne we wwytłkkh / tych odmiennych kontekstów. Rr^uk iippiwania sportu znacznie się różnią, ale więkuoU sportów wymaga knnrdTmrJi na linii oko-dloti. wybkkh odruchów, w ytrzy małość* itd. Podobni*. inuno iż konteksty komunikacji różnią »ię znacznie między sobą. pewne uniif)«;mn4ci tą ważne licz. » zględu ua kontekst.

Tutaj przedstawimy cztery utnkjętnoM trzonowe wykomriyManr we wszystkich kontekstach interpersonalnych. Umiejętności cząstkowe, omówione iv r,umieli każdej i umiejętności łr/onnw>tli, mogą liyć traki owanr Jak II** ki Na pudelku klocków mogą być pokazane podstawowe kształty. pkte możesz /budować z. klocków, ale tak naprawdę jesteś w stanic zbudować z. tych klocków nieskończoną liczbę kształtów. Podobnie, omówione tu umiejętności koordynacji, panowania nad sobą, ekspresyjności i bycia uważnym obniżką najważniejsze kształty, jakie nmżćM zbudować /. poszczególnych klocków umiejętności interpersonalnych (SpiubciR, I994b). choć nie powinieneś się ograniczać jedynie do nich.

10.2.1. Koordynacja

Koordynacja jesi umiejętnością kierowania przebiegiem interakcji. Składa się na nią regulowanie kolejności wypowiadania się i rozwoju lematów rozmowy, podtrzymywanie konwersacji oraz przystępowania do rozmów oraz. ich opuszczania. Umiejętność koordynacji zazwyczaj jest uważana za przejawianą w kompetentny sposób, jeżeli osoby pozostające w interakcji angażują wę w rozmowę, która toczy się .płynnie”, a nie /. trudem Płynność, przynajmniej w kuiturarh Ameryki Północnej, oznacza, że rzadko pojawia się w rozmowie niewygodna nva, podczas której rozmówcy zastanawiają się, co powiedzieć ullm czy ja teraz kolej.

Płynna rozmowa implikuje także. /«• uczestnicy interakcji nic wtrącają się w to, co do interakcji wnosi inna osoba. Jak większość ludzi, możesz myśleć, żr o/nacza to nie przerywanie sobie nawzajem- W rzeczywistości, przekonanie o tym. że przerywanie jest czymś niestosownym jest tak rozpowszechnione, że często traktowane jest jako ogólna reguła komunikacji: Nic przerywaj innym, gdy mówią. Jednak nietrafność tej reguły ilustruje, jak omylne mogą być ludzkie intuicje dotyczące komunikacji. Kiedy przestudiuje się codzienne rozmowy słowo po słowie, to okazuje się. że przerywanie jest kwestią zarówno powszechną, jak złożoną, i bynajmniej nie jest niekorzystne. Wręcz przeciwnie, najczęściej jest uważane za kompetentne (Kennedy. Camden. 1983).

Istnieje wiele form przerywania. Najpowwwlmu:p/ymi są wtrącenia i przerywanie właściwe. 7. wtrąceniami mamy do czynienia, gdy powiesz coś w trakcie, jak ktoś inny zabiera głos. Większość z nich to w/mocnienia, które stanowią informacje zwrotne skierowani* od słuchacza do mówiącego, że jego słowa zostały zrozumiane i/czy wymagają klarytikucjt. jak dowiedziałeś się t Rozdziału li, wypowiedzi takie jak „hra-lun". „tak", „yh-hra" „Naprawdę?". „Żartujesz?" są powszechnie wtrącane przez osobę słuchającą po tn. żeby okazać zaangażowanie.