E najważniejszych cech w lym zawodzie, gdyż nie wolno doprowadzać do sytuacji 1 konfliktowych. Należy unikać ząjmowania się innymi czynnościami, kiedy klient zbliża się do lady, niepodchodzenia od razu do klienta i podobnych zachowań, gdyż klienci traktują je zwykle jako przejaw lekceważenia i niechęci. Często zbytnia aktywność sprzedawcy, wyrażająca się na przykład w skłonności do wmawiania klientowi kupna towaru, jest niepożądana, gdyż klient potrzebuje rzetelnej informacji, ale I decyzję chce podejmować sam.
Oprócz omówionych już. form sprzedaży sklepowej stosuje się również specjał, ne formy sprzedaży. Specjalne formy sprzedaży są>rozszerzeniem lub uzupełnieniem sklepowych form sprzedaży. Formy te odróżniają się techniką dostaw towaru, charakterem zaspokojenia określonych potrzeb lub sposobem zapłaty. Najczęściej spotykane formy zostaną pokrótce omówione.
Sprzedaż z dostawą do domu może mieć charakter stałych, nawet codziennych dostaw (np. mleka, pieczywa) lub dostaw sporadycznych, jednorazowych (np. kwiatów, mebli).
Sprzedaż wysyłkowa jest realizowana przez dom wysyłkowy na podstawie za- ' mówienia klienta opierającego się na aktualnym katalogu zawierającym informacje i ilustracje pozwalające na jednoznaczny wybór towaru. Towar jest wysyłany do nabywcy zazwyczaj pocztą lub firmą kurierską. Bardzo duże domy wysyłkowe mogą organizować własną sieć transportową.
Sprzedaż obwoźna jest stosowana głównie na peryferiach miast, w rozproszonych osiedlach i na wsi. Ludność tam zamieszkałą zaopatruje kupiec w towary powszechnego użytku, sprzedając je z przystosowanych do tego celu samochodów. Czasem ta forma sprzedaży pełni funkcję uzupełniającą w stosunku do stałej sieci sklepowej.
Sprzedaż z automatów odgrywa rolę uzupełniającą lub zastępczą dla innych form sprzedaży. Warunkiem wprowadzenia tej formy - oprócz dysponowania urządzeniami ! jest odpowiednie opakowanie towarów dostosowane rozmiarami do automatów oraz możliwość łatwego doboru monet obiegowych do cen towarów.
Sprzedaż komisowa polega na tym, że wydzielony sklep nie sprzedaje własnego towaru, lecz towar stanowiący własność osoby powierzającej sklepowi ten towar do sprzedaży. Za usługę sklep pobiera określone wynagrodzenie zależne od wartości towaru, zwane prowizją. Przepisy prawne regulujące kwestię sprzedaży komisowej nazywają sklep przyjmujący towar do sprzedaży komisantem, osobę zaś powierzającą towar do sprzedaży - komitentem.
Sprzedaż ratalna opiera się na tyra. że nabywca przy odbiorze towaru płaci tylko część należności, I resztę spłaca w ustalonych przy kupnie terminach i w określonej wysokości (ratach). Ta forma sprzedaży jest stosowana przy zakupie drogich towarów (sprzęt audiowizualny, samochody, meble itp.).
Sprzedaż subskrypcyjna jest stosowana głównie w odniesieniu do książek wydawanych sukcesywnie w kilku tomach i polega na tym, że klient wnosi przedpłatę na określony tytuł książki, co gwarantuje mu nabycie tej książki po jej wydaniu.
Sprzedaż artykułów używanych może być prowadzona przez specjalnie do tego wytypowane sklepy prowadzące sprzedaż z drugiej ręki (zwane po angielsku tr-cond hand shop). Są to głównie artykuły odzieżowe i obuwnicze dla dzieci i młodzieży, gdyż w zasadzie artykuły te stają się nieużyteczne nic z powodu ich zużycia, lecz ze względu na to. że dzieci i młodzież wyrastają z nich. Ta forma sprzedaży jest bardzo rozpowszechniona w bogatszych od nas krajach.
Sprzedaż abonamentowa, zwana również sprzedażą p ren u mera cyj ną, jest stosowana przeważnie w sprzedaży czasopism, gazet i książek. Polega ona na sukcesywnej dostawie zamówionych artykułów po uprzednim opłaceniu należności za ich dostawę.
Specyficzną formą sprzedaży jest teleshopping (telezakupy), czyli zakup za pośrednictwem telewizji. Jej istotą jest demonstrowanie towarów i usług przez telewizję. Przy tym podaje się adres firmy sprzedającej lub numer telefonu, pod którym można zamówić oferowane towary. Ta forma sprzedaży, nazywana również Home-shopping (sklep/zakup w domu), jest najbardziej popularna w USA.
Posiadacze komputerów użytkujący sieć Internet mogą przez tę sieć dokonywać zakupów. W drugiej połowie 1997 r. uruchomiono w Polsce pierwsze hipermarkety w Poznaniu i Warszawie, w których można kupować w ten sposób towary głównie takich branż, jak: sprzęt RTV i sportowy, artykuły żywnościowe, chemia gospodarcza. Zamówione przez Internet towary trafiają do domu klienta w zasadzie w ciągu lulku godzin lub dni.
Pobranie pieniędzy za zakupione towary nazywamy inkasem. Inkaso należności za zakupione towary może mieć charakter bezpośredni, jeżeli należności inkasuje sprzedawca obsługujący klienta, jeżeli zaś inkasem zajmuje się kasjer, mówi się o inkasie pośrednim. Inkaso bezpośrednie jest stosowane w sklepach tradycyjnych i w handlu drobnodetalicznym, a jego zaletą jest obsługiwanie kupującego przez jedną osobę, tj. sprzedawcę, co skraca czas zakupu.
Inkaso pośrednie jest stosowane zarówno w sklepach tradycyjnych, jak i w sklepach stosujących nowoczesne formy sprzedaży. Kupujący wpłaca w kasie należność na podstawie kartki lub paragonu otrzymanego od sprzedawcy, a towar wydaje się po potwierdzeniu uiszczenia należności. Więcej czynności wykonuje kasjer w sklepach samoobsługowych, gdyż musi sam obliczyć należność, zainkasować jgj I nieraz zajmuje się również odręczną sprzedażą drobnych artykułów umieszczonych przy kasie. Dla ułatwienia pracy są stosowane kasy rejestrujące, które wykazują pojedyncze pozycje zakupów, automatycznie sumują je i wydają odcinek taśmy (paragon I pozwalający kupującemu sprawdzić poszczególne pozycje i sumę rachunku.
W dużych obiektach handlowych mogą być użyte nowoczesne urządzenia kasowe. stanowiące połączenie stanowisk kasowych z komputerem. W momencie sprzedaży towaru klientowi kasjer wprowadza za pomocą klawiatury lub automatycznie, używając czytnika optyczno-elektronicznego. oznaczenie i ilość towaru. Cenę wywołuje z pamięci komputer i jest ona wykazywana w okienku kasowym. I jednocześnie dane te są zapisywane na taśmie, której odcinek otrzymuje klient. Użycie I