r
Liczba powtórzeń oraz tempo ćwiczenia zależą od aktualnej siły mięśni. Ćwiczenia dawkuje się tak, aby nie doprowadzić do nadmiernego zmęczenia słabych mięśni.
W ćwiczeniach samowspomaganych chory wykonując ruch jedną kończyną wspomaga wykonanie ruchu w stawach drugiej kończyny, zwiększając równocześnie jego zakres. Jest to rodzaj redresji, którą chory sam wykonuje, zwanej „autoredresją”.
Cel: zwiększenie zakresu ruchów w stawach, uzyskanie rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni.
Wskazania: ograniczenie zakresu ruchów w stawach, przygotowanie do redresji wykonywanych przy współudziale kinezyterapeuty, przygotowanie do ćwiczeń czynnych wolnych.
Wykonanie: ćwiczenia samowspomagane najdogodniej jest wykonywać
w urządzeniu opisanym na stronicy 73, ponieważ na jego ścianach i suficie zbudowanych z metalowej siatki można zawiesić bloczek kierunkowy na pożądanej wysokości. Pozycja wyjściowa i odpowiednie umocowanie bloczka umożliwiają przebieg ruchu we właściwej płaszczyźnie. Na ćwiczoną kończynę zakłada się podwieszki połączone z linką, która biegnie przez bloczek kierunkowy, a drugi jej koniec trzyma chory w ręce.
Pociąganie za linkę ręką kończyny górnej nie ćwiczonej powoduje ruch w stawach kończyny ćwiczonej. Podwieszki zakłada się również na obie kończyny (górne lub dolne), łącząc je linką biegnącą przez bloczek kierunkowy. Ruch jednej kończyny powoduje wówczas ruch drugiej kończyny.
Liczba powtórzeń jednego ćwiczenia wynosi przeciętnie 30.
Ćwiczenia samowspomagane może chory również wykonywać za pomocą laski gimnastycznej o długości ok. 1 m. Laskę trzyma się oburącz, a szerokość chwytu powinna być większa od szerokości barków ćwiczącego.
Niżej podano przykłady ćwiczeń samowspomaganych.
Staw barkowy
Zginanie ramienia Sposób 1 (ryc. 72 i ryc. 73).
Pw.: siad lub leżenie tyłem. Podwieszka dwustawowa obejmująca '/3 dalszą ramienia i przedramienia kg. ćwiczonej połączona jest z linką biegnącą przez bloczek kierunkowy A przy zginaniu ramienia do kąta 90°, a przez bloczek B przy zginaniu ramienia powyżej kąta 90°. Drugi koniec linki trzyma chory w ręce kg. nie ćwiczonej.
Ruch: pociąganie linki ręką kg. nie ćwiczonej powoduje zginanie ramienia kg. ćwiczonej.
40