56348 P1060479 (2)

Gerard Labuda

188

Piistinrfczów. a tym samym ściślejsze zespolenie- terytorialne Wielko-pokki i Małopolski.

8. Widoczne ieat. że przedstawiona tutaj koncepcja podziału państwa, osiągnięta drogą wysunięcia źródeł współczesnych ponad fantazje późniejszych kronikarzy S schyłku XIII i z XIV wieku, diametralnie różni się od obowiązującej w naszej nauce koncepcji „księstwo centralnego" wysuniętej swego czasu przez Tadeusza Wojciechowskiego. O ile koncepcja ta jest uzasadniona musi wykazać analiza źródeł, na których .oparł się wspomniany badacz.

W cytowanej już przez nas zapisce biskupa wrocławskiego Roberta' z r. 1139 Władysław jest wymieniony jako pan Krakowa, Bolesław — Mazowsza, a Mieszko Poznania. Wojciechowski rozumuje tak: Otóż nie ma tu mowy o Kujawach oni o Gnieźnie jakoby dzielnicach Kędzierzawego i Mieszka, a przecież obaj byliby tu narwani raczej z tych dwóch teeytoryów aniżeli z Mazowsza i Poznania, skoro wiadomo, że Kujawy były lepszą i bogatszą ziemią aniżeli Mazowsze, a Gniezno potężniejszym grodem aniżeli Poznań*². Mamy tutaj typowe argumentom e silentio. przesądza to o wartości dowodu. Mimo to zauważymy, że zapiska nie podała, iż Władysław rządził ueWrocławiu (choć był miejscowym księciem), nie podała, że Henryk panował w Sandomierzu, a rr.imc to Wojciechowski nie wahał się ich tam sadowić. W cytowanej zapisce,chodziło o co innego: podawała ona rzeczywiste miejsca rezydencjonalce ówczesnych książąt, a mianowicie Władysława w Krakowie, Mieszka w Poznaniu (gdyż w Gnieźnie rezydował arcybiskup), Bolesława zaś w Płocku, który już od czasów Władysława Hermana zaliczał się doczołowych grodów ówczesnej Polski.

0    (Rozległości wiążącego się z każdą podaną wyżej rezydencją obszaru trudno im podstawie tej zapiski wnosić.

Istnieje wyjątkowo cenny zapis dókumentarny, stwierdzający, że obie dzielnice: Bolesława 1 Mieszka stykały się na pograniczu Wielkopolski

1    Kujaw. W dokumencie wystawionym dla kanoników- regularnych w .Trzemesznie Mieszko pisze: Cum vero nos et frater noster Boleslaus dux Mezonie et Cuiauie conuentum celebrassemus in Quecisov pro pardum terminie, frater noster prefatus Quecisov sue dicioni csdere uolebat, nosąue nostro cłominto rcdlgere nolebamus eandem, tunc ducissa Salome a npbls filiis suit utrisąue prace obtinuit, ut sibi eavi eonferremus, quod et jęęimus... Ud.^M. Wiadomo, że obecna data dyplomu (28-IV 1145) jest bezspornie błędna l żo sam dyplom jest trzynastowiecznym zlepkiem r.óż-ny«d^Zppisek, lecz że właśnie te zapiski mają autentyczną podstawę •*;

• T. Woja kac howak), 8aktci, 8, 387—08.

| Kotf. dupl, Wielkopolski, T. I, o; 17.

obuortUej w tej sprawia Z. Kozłowska -Budkowa, Repertorium,

i. 47~4*