47909 skanuj0002 (26)

149

3.1. Ogólne zasady planowania zagospodarowania turystycznego

-    plany miejscowe (obejmujące miejscowość lub zespól miejscowości);

-    regionalne;

HB krajowe.

Na ogól zagadnienia turystyczne są częścią składową szerzej pomyślanych planów, jednak czasami są opracowywane jako samodzielne plany (np. we Francji i w Polsce w latach 60.).

Przykłady krajów rozwijających w sposób planowy zagospodarowanie turystyczne

Przykładem kraju, który niemal od podstaw rozwinął zagospodarowanie turystyczne w sposób planowy jest Malezja. Juz w 1972 r. w Malezji powstała instytucja rządowa „Tourist Development Corporation” (TDC), która podzieliła kraj na sześć regionów planowania turystycznego: Penang-Langkawi Perak, Kuala Lumpur-Malacca, Kota Baha-ru-Terengganu, Kuantan i Johor [Wong 1988]. Jednak wkrótce te wstępne ustalenia uległy zmianie i opracowany w 1975 r. „Plan Rozwoju Turystyki” zakłada! utworzenie w Malezji 8 regionów turystycznych, połączonych ze sobą korytarzami infrastrukturalnymi [Opper-mann 1992, 228]. Jednym z priorytetów przyświecających autorom podanych wcześniej planów było doprowadzenie do dekoncentracji bazy hotelowej, która w blisko 30% była w tym czasie skupiona w Kuala Lumpur. Kierując się wytycznymi przyjętego planu już wkrótce w stanie Pahang nad Morzem Południowochińskim zaczęto budować kilka wielkich hoteli. Zgodnie z przyjętym planem pierwsze hotele otwarto w początkach lat 80., a do 2000 r. miało być oddanych kolejnych 26 obiektów hotelowych⁵⁵.

Innym państwem pozaeuropejskim, które w sposób planowy postanowiło rozwijać gospodarkę turystyczną jest Meksyk. Rozwój „przemysłu turystycznego” zapoczątkowano w nim w latach 60. i 70. i był związany z uzyskaniem funduszy z Banku Światowego, z którego środków wybudowano duże centra turystyczne na wybrzeżu Oceanu Spokojnego (Loreto na Półwyspie Kalifornijskim oraz Puerto Escondido i Ixtapa-Zihua-tanejo na południowy wschód i północny zachód od Acapulco), jak również w Cancńn nad Morzem Karaibskim [Gormsen 1982]⁵⁶.

Kolejnym krajem, który w ostatnich latach prowadzi bardzo aktywną politykę turystyczną, w tym również w zakresie planowania przestrzennego, jest Tunezja. Jednym z głównych regionów turystycznych stała się w niej wyspa Dżerba, która poczynając od 1987 r. zaczęła być w sposób planowy zagospodarowywana, w wyniku czego pod koniec lat 90. było na niej już ok. 50 dużych zespołów hotelowo-rekreacyjnych. Obok położonych na kontynencie rejonów Sousse (Susa)-Al Kantaoui (32 148 miejsc noclegowych) i Hammamet-Nabeul (27 836 miejsc noclegowych), w 1997 r. z 24 637

⁵⁵    Informacje na temat polityki planistycznej w zakresie turystyki w Malezji i w innych krajach Azji Południowo-Wschodniej zawiera artykuł J. Grocha i W. Kurka [1987] oraz teksty wspomnianego P.P. Wonga [1986,1988].

⁵⁶    Krajami Ameryki Środkowej, które w latach 80.-90. XX w. rozpoczęły działania na rzecz planowego rozwoju turystyki są m.in. Kostaryka, Barbados, jak również Dominika. Ta leżąca na Morzu Karaibskim wyspa, po utracie zysków z eksportu bananów, postawiła na turystykę, jako główne źródło dochodów, propagując przede wszystkim ekoturystykę [Cater 1995,21].