60341 str12 (19)

Samolot B.534 czwartej serii na nartach polskiej firmy Szomański (przeznaczonych pierwotnie dla P-1JC)

Samolot Bk. 534 faszystowskiego lotnictwa słowackiego na nartach

Samoloty faszystowskiego lotnictwa słowackiego malowano tak, jak samoloty czechosłowackie z końcowej produkcji. Na kadłubie początkowo umieszczono niemiecki krzyż Luftwaffe, a na sterze kierunku i płatach pierwsze godło lotnictwa Słowacji. Później mailowano znaki słowackie na płatach i sterze kierunku. W czasie walk na froncie wschodnim na kadłubie samoloty otrzymały żółty pas. Na żółto malowano także przód kadłuba i końcówki dolnej powierzchni dolnego płata od żebra 11 do końca w Bk.534 i do żebra 18 w B.534. W czasie Narodowego Powstania Słowackiego na miejsce znaków słowackich namalowano niesymetrycznie znaki powstańcze.

Samoloty używane przez lotnictwo hitlerowskie podczas II wojny światowej miały typowe malowanie czechosłowackie. Na kadłubie umieszczono numer samolotu, krzyż Luftwaffe i godło jednostki, która samolot użytkowała. Na sterze kierunku znajdowała sie swastyka. Samoloty u-żytkowane przez lotnictwo Jugosławii, Grecji, Bułgarii pomalowane były według wzorów kamuflażu używanych przez te państwa. Samolot stosowany przez cywilne lotnictwo węgierskie miał namalowane na wojskowym kamuflażu czerwone litery rejestracyjne.

ZASTOSOWANIE_

SAMOLOTU B.534

Samoloty tego typu od roku 1935 zastępowały dotychczasowy sprzęt eskadr myśliwskich Letov S-31 i Auta Ba.33. Do mobilizacji samoloty B.534 używane były przez eskadry myśliwskie 1, 2 i 3 pułku, przez 4 pułk myśliwski oraz przez policję. Utworzone w roku 1936 tzw. „bezpećnoct-ni letectvo”, czyli lotnictwo sił bezpieczeństwa wypożyczało od wojska w latach 1937/38 kilka samolotów B.534 czwartej serii.

Do chwili zajęcia Czechosłowacji przez hitlerowców 15 marca 1939 roku w lotnictwie wojskowym znajdowały się łącznie 424 samoloty B.534 i 55 Bk. 534. W czasie eksploatacji do dnia 10.11.1938 roku skreślono ze stanu 53 samoloty utracone, głównie w wypadkach. Jeden samolot B.S34.287 został uprowadzony do Włoch przez dezertera kaprala Janotę w lecie 1938 roku. Samolot ten został poważnie uszkodzony, a jego dalsze losy na terenie Włoch nie są znane.

Samoloty B.534 produkowano także na eksport. Poza wspomnianym już zamówieniem z J.ugosławii, które zostało zrealizowane w roku 1936 — sprzedano wówczas prawdopodobnie 14 samolotów identycznych z trzecią serią, zamówienie na ten typ złożyła także Grecja. Wybierając spośród wielu typów samolotów myśliwskich lotnictwo wojskowe Grecji zdecydowało się na myśliwiec B.534. Zakupiono jednak tylko kilka samolotów identycznych z serią trzecią (zależnie od źródła podawana jest liczba 2, 4, a nawet 6 samolotów), ponieważ w międzyczasie Grecja nastawiła się na nowocześniejsze typy samolotów myśliwskich, np. PZL P-24.

W latach 1936/37 samolotem B.534 interesowały się następujące państwa: Estonia (40 sztuk), Belgia (40 sztuk) i Rumunia (40 sztuk). Liczne źródła czechosłowackie odnotowują próbę zakupu 60 samolotów tego typu przez Polskę. W rzeczywistości polskie lotnictwo wojskowe nie przejawiało zainteresowania tym samolotem, a polscy specjaliści uważali, że samolot ten ustępuje myśliwcom z „polskim płatem". W każdej chwili Polska mogła bowiem przystąpić do produkcji na własne