85740 Zzz1440

Prayjmowanie pokarmów | 617

b.    rozcieńczanie kwasu solnego (HC1) oraz soli żółciowych, jeżeli zostaną zarzucone do jamy ustnej,

c.    wypłukiwanie resztek jedzenia spomiędzy zębów oraz niszczenie bakterii w jamie ustnej.

2.    Trawienie. Ślina rozpoczyna proces trawienia skrobi oraz tłuszczów.

a.    a-amylaza trawi skrobię, rozkładąjąc ją do dwucukrów, zanim dotrą one do jelita cienkiego; a-amylaza jest inaktywowana przez niską wartość pH żołądka.

b.    Lipaza językowa zaczyna trawić tłuszcze w jamie ustnej, a także w żołądku i gór nej części jelita cienkiego.

3.    Nawilżanie. Ślina zwilża pokarm, co ułatwia połykanie, oraz nawilża wnętrze jamy ustnej, co umożliwia mówienie.

UJ POŁYKANIE j A | Fazy połykania

1.    Faza ustna (dowolna). W tej fazie język formuje kęs pokarmowy i przesuwa go do tyłu i z powrotem przez uciskanie podniebienia twardego. Ostatecznie pokarm zostaje wciśnięty do cieśni gardła, skąd przechodzi dalej do części ustnej gardła.

2.    Faza gardłowa

a.    Faza gardłowa jest koordynowana przez ośrodek połykania w rdzeniu przedłużonym i dolnej części mostu. Faza ta zaczyna się wtedy, kiedy pokarm znajdzie się w ustnej części gardła, i przebiega w następujący sposób.

(1)    Część nosowa gardła zostaje zamknięta przez uniesienie podniebienia miękkiego, co uniemożliwia zarzucenie pokarmu do jamy nosowej.

(2)    Fałdy podniebienno-gardłowe zostają pociągnięte dośrodkowe, w wyniku czego powstaje droga umożliwiająca pokarmowi przejście do gardła.

(3)    Głośnia i struny głosowe są zamknięte, a nagłośnia przesuwa się do dołu nad krtanią, co kieruje pokarm do przełyku i oddala go od dróg oddechowych.

(4)    Kęs pokarmowy jest przesuwany do przełyku w wyniku skurczów pery-staltycznych gardła oraz otwarcia górnego zwieracza przełyku.

b.    W czasie gardłowej fazy połykania zahamowana jest czynność oddechowa (na 1-2 s).

3.    Faza przełykowa. Po dotarciu do przełyku kęs pokarmowy jest przesuwany do żołądka dzięki perystaltyce. Siła skurczów perystaltycznych jest proporcjonalna do wielkości kęsa pokarmowego.

a. Budowa przełyku. Przełyk ma około 20 cm długości. Od jamy ustnej oddziela go górny zwieracz przełyku, a od żołądka - dolny zwieracz przełyku.

(1) Górny zwieracz przełyku jest zwieraczem anatomicznym utworzonym przez mięsień pierścienno-gardłowy. Jest to mięsień szkieletowy znajdujący się pod kontrolą włókien nerwu błędnego unerwiających przełyk. Napięcie górnego zwieracza przełyku jest utrzymywane przez stały dopływ impulsów z jądra dwuznacznego. Neuroprzekaźnikiem uwalnianym na zakończeniach tych włókien jest acetylocholina (ACh).