87832 Obraz0 (31)

1

Czas rozwijania siły

Podczas wykonywania zamachu mięśnie zostają włączone już podczas ekscentrycznej fazy ruchu. Si!a mięśni napędzających właściwy' ruch balistyczny w momencie zmiany prędkości 2 ujemnej na dodatnią jest już rozwinięta do wartości maksymalnej. W len sposób wykorzystany zostaje krótki czas i ograniczona przestrzeń w której zachodzi nich.

Energia sprężysta mięśni i ścięgien

Mięśnie rozciągnięte przez siły zewnętrzne gromadzą energię sprężystą. W przypadku zamachu owymi siłami zewnętrznymi są siły bezwładności powstające w wyniku gwałtownego hamowania. Zgromadzona energia zostaje uwolniona w koncentrycznej fazie ruchu wspomagając aktywne działanie mięśni. Możnaby obrazowo podsumować, że ruch odbywa się wtedy Jak z procy”.

/

Kąty działania mostków miozynowo-aktynowych

Zjawisko zmiany kątów działania mostków miozynowo-aktynowych wykorzystywane jest nic tylko w ruchach balistycznych, również podczas ćwiczeń określanych tako slretchinp Rozciągnięcie pobudzonych mięśni wzmaga rozwijaną przez nie siłę. Jak już poprzednio pokazano, w warunkach ekscentrycznych maksymalna siła mięśni przekracza nawet silę rozwijaną w warunkach statyki. Zmiana kątów działania mostków zilustrowana jest na ryc. 10.

X

Ryc. W. Zmiana kątów pod jakimi działają mostki aktynowo-miozynowe.

Jeżeli przyjmiemy, że siła generowana przez pojedyncze wiązanie jest stała, to pochylenie mostka sprawia, że składowa skierowana równolegle do osi mięśnia wzrasta, a składowa prostopadła maleje.

Odrucb na rozciąganie

Mięśnie oprócz normalnych włókien zawierają również tak zwane włókna intrafuzalne nazywane wrzecionami mięśniowymi. Wrzeciona są niezwykle wrażliwymi czujnikami reagującymi na nagłe zmiany swojej długości. Rozciągnięte generują impulsy nerwowe, które, jako informacja zwrotna, trafiają do motoneuronów a. Motoneurony a otrzymują więc oprócz pobudzenia z ośrodkowego układu nerwowego sumujące się z nim pobudzenie pochodzące z wrzecion. Największe jednostki motoryczne cliarakteryzują się, jak wiemy, bardzo wysokimi progami pobudzenia i reagują dopiero na ów sumaryczny sygnał sterujący. Prowadzi to w efekcie do rozwinięcia przez mięsień odpowiednio większej siły. Eskalacja siły ma jednak swoją granicę. W ścięgnach znajdują się bowiem organy Golgiego, które, gdy napinająca je siła przekracza dopuszczalną wartość, powodują przesianie sygnałów hamujących dalsze pobudzanie motoneuronów a. Jak się wydaje, tak zwane ćwiczenia płyometryczne (np. dynamicznie wykonywane skoki lub zeskoki) rue tyle wzmagają czułość wrzecion, co raczej osłabiają hamujące działanie organów ścięgnistych Golgiego.

10