89378 Zdjęcie0192 (2)

kióry narzuca nam rodziców, wyposażenie dziedziczne²⁷,układa koleje i warunki żyda jako dolę szczęśliwą lub niedolę²⁸, lak w biografii jednostek ludzkich, jak też w historu narodów i ludzkości

Teorie pedagogiczne często los absolutyzują, podciągając wszystko pod to pojęcie, w którym jesteśmy, żyjemy i któremu ulegamy, ponieważ los włada nami. Jednakże Los-Absolut może być traktowany bardzo różnorodnie: albo I - fatalnaycznie jako „nieubłagany los" (grecki moira). który jest nam przeznaczony i wobec ktorego jesteśmy bezradni, albo 2 - deterministycznie, gdy los zależy od przyczynowego porządki świata i od praw rządzących rzeczywistością, dzięki czemu człowiek im możność wpływania na swój los przez posłuszeństwu prawom natury (wmn parendo rincitur - Bacon I. albo też 3 - indetermmistycanit gdy los pojmujemy jako działanie czystego przypadku, a nie konieczności stąd „człowiek skazany na wolność" musi stale wybierać sposofc działania, tworzyć wartości i kształtować sw ój lot, ponieważ „istmat poprzedza istotę”, jak głosi egzysaencyahzro J. P Sartre'a¹.

Tylko dta chrześcijaństwa los nie jest absolutem, skoro jedyns w Bogu, a me w konr ..żyjemy, ruszamy się j jesteśmy” (Oz /7Jij Lą więc człowieka, narodu i ludzkości jest w ręku Boga, który jest rndoigą. dobrooą i tscchnocą Stąd chrześcijanie wierzą. Że me przypadrł rada łatałem. Im Wola t Opatrzność Boża,« której liczy ą mt słot spadający i głowy (Łk i ■ Ms SOJO). Dlatego ckntkąimi w loae    odroznu tak czynniki anankastyczne. czyli pnr-

zncaw (er. Makr - pnraarprnic». nieodwracalne jak tan i sąd. grzech i kara o pady- pk i czynniki wokacjoaaiae, czyś powotaoK |hc mhm - powołanie) do wolności człowieka ofeds-nowego taką. Tak mży wolność. Itaka i lot wyznaczają⁴² w nmd Opatrzność Bokj dragę ńao²t chrześcijanina

r F, $«|«|tl|(ltŁ Umm ta SdaAzd NW. H- Sok: ftwtaw ta tilOitta riwłfirr ta⁷

i St

Mfefl

W związku z tą złożonością los w praktyce życiowej najczęściej nie nu na zawsze ustabilizowany, lecz bywa zmienny, przy tym zmienność fortuny {fortuna variabilis, Deus mirabilis. jak powiedział Szymon Starowolski szwedzkiemu królowi Gustawowi) może być _n!e<>c<tekiwana i nawet cudowna, ale najczęściej spowodowana jest uJnalem ludzi, zdziałana przez człowieka Nawet przysłowie polskie isowi, że „człowiek jest kowalem swojego losu", gdy roztropnie przewidując przyszłość gromadzi w sobie kapitał życiowy nauki, moralnych uczynków i ludzkości wobec innych. O wiele bardziej akt>-wistycme wobec losu staje się stanowisko chrześcijańskie, które rue piko wyraża się w formie modlitewnej prośby o odwrócenie złego, ale ukzc występuje w formie poznawczej przez naukowe poznawanie w e wszystkich działaniach natury, życia, wychowania, historii istniejących praw. ładu. porządku ustanowionego, mądrości Bożej i chwały, czyli tego wszystkiego, co nosi nazwę Logosu (gr. logos - słowo, nauka). lako powszechna prawidłowość i rozum świata-'.Przy tym chrześcijaństwo ma w świecie i wielbi stwórcze działanie Logosu, mądrości Bożej aotobkmej w drugiej Osobie Trójcy św., której „światłość prawdziwa , i oświeca każdego człowieka przy chodzącego na świat" iJ } .9> Logos agę swą łaską Zbawiciela wpłata się w losy ludzi, narodów i dzieje ludzkości. a wychowanie chrześcijańskie jak już wiemy, stara się • wzrost łaski uświęcającej w wychowanku pracz poddanie całego odowieka i jego warunków bytowo-laoowych dzuław Logosu i odo-prowadzeniu do współpracy chrześcijanina z łaską.

W związku z niespodziankami losowyaw i Kb rnozkwą łnkiasini « każdej pedagogice łosn wapółcześase nałarra centralnego znaczenia msdtantc (ructn. Regtgnurtg. tac. uwanar). które ma das ssanąć na mani z talami kategoriami, jak nauczanie, kszzałocamt wjrhnwsnir^IJ Spotkanie jest głównie    p™^ airjurtiw

y^MiwrpfiMfaiaymarlnwiebaattflryaikMtalźWŁBOtwta sobą. wciągnie na drogę wysiłków. ukaże sens pracy and sobą. sio (akie obejmuje spotkania z dziełami mówiącymi o człowieka. Spośród których można wybierać W łączności z tym wspófczcuae opracowano

»• H JotiSMIB. Oer Lm^om dr* t/fii Wwf 112}

**F Itlsuck. r-'iti-ą u>Z rii|i|iwn IwiWr-rafr'^,’i Tl fa2sSrEcne-kni' mi « 2il, R SistBcijiiii. ialisw iMuSti’ JtwmOthSąr-(Wf 196-1 w )l II

177

1

*R    ftetkstii (tai4r tmd Sfltiri

Dmdm. Mtekoi 1949: (H pe-l t Homec czmo² kute far, Krakfa 1969

2

L SriticU A

pasy² rm ar 1 2; Tatar JŁa /Mb rntfr aMv    (W:) /;; ut s m ²1

lAMMk, WatrMM I9MI Wrlll