atlas hub18 jpeg

Boczniak - Pleurotus (Fr.) Quel

Systematyka - gromada: Bosidiomycota, klasa: Agaricomycetes, podklasa: Agaricomycetidae, r/«|d: Agaricales, rodzina: Pleurotaceae.

Cechy rodzaju - grzyby nadrzewne, saprotrofy i pasożyty, z owocnikami osadzonymi na ekscentrycznych lub bocznych trzonach. Hymenofor blaszkowaty. W Europie znanych 8 gatunków.

Boczniak białożółty -Pleurotus dryinus (Pers.)

P. Kumm.

Synonimy polskie - bedłka drewna, boczniak dębowy, boczniak korowaty.

Synonimy łacińskie (16) - m.in.: Agaricus acerinus Fr., Agaricus corticatus W. Saunders, Agaricus dryinus Pers., Agaricus spongiosus Fr., Agaricus spongiosus With., Lentinus integer Reichert, Lentinus underwoodii Peck, Pleurotus acerinus (Fr.) Gillet, Pleurotus albertinii Fr., Pleurotus corticatus (Fr.) P. Kumm., Pleurotus corticatus subsp. tephrotrichus (Fr.) Sacc., Pleurotus corticatus var. albertinii (Fr.) Rea, Pleurotus corticatus var. tephrotrichus (Fr.) Gillet, Pleurotus spongiosus (Fr.) Sacc., Pleurotus tephrotrichus Fr.

Środowisko i występowanie w lasach, parkach, na pojedynczych drzewach w miastach i wsiach, wzdłuż dróg, na pniakach, żywych pniach i konarach drzew liściastych. Atakuje głównie dąb (Ouercus sp.), buk (Fa-gus sp.), topolę (Populus sp.), w mniejszym stopniu klon (Acer sp.), brzozę (Betula sp.), kasztanowiec (Aesculus sp.), olszę (Alnus sp.), rzadziej gatunki iglaste (jodłę - Abies sp.). Spotykany latem i jesienią. Rzadki.

Owocniki - jednoroczne, mięsiste, początkowo muszlowate, z wiekiem języko-wate, lopatowate, pojedyncze lub ułożone dachówkowato, w skupieniach po kilka. Pojedyncze kapelusze spłaszczone, ponad trzonem wypukłe lub wklęsłe, 60-150 mm szerokości. Powierzchnia kapelusza początkowo filcowato-włóknista, matowa, z licznymi i brunatnymi łuseczkami ułożonymi koncentrycznie, z wiekiem prawie gładka, biała, jasnoszara miejscami żółtawa. Brzeg kapelusza ostry, falisty, u młodych egzemplarzy ze zwisającymi resztkami osłony, z wiekiem powyginany. Trzon ekscentryczny, z powierzchnią włóknisto-łuskowaną, biały, u podstawy żółty, 25-90 mm długości i 10-35 mm szerokości; u młodych osobników z widocznymi resztkami osłony w formie pierścienia. Miąższ mięsisty, elastyczny, jędrny, z czasem gąbczasty, łykowaty i wodnisty, w trzonie prawie korkowaty, biały, z wiekiem żółknący. Hymenofor blaszkowaty. Blaszki białe, z wiekiem żółknące, zbiegające po trzonie, 4-6 mm szerokości.

U młodych owocników zapach przyjemny. Smak łagodny. Niejadalne.

Zarodniki podstawkowe - wysyp biały. Zarodniki elipsoidalne do cylindrycznych, gładkie, bezbarwne, nieamyloidalne, 9-10x3-4 pm.

Znaczenie - saprotrof i pasożyt słabości, wywołuje zgniliznę białą jednolitą drewna.

Ochrona - wygładzanie i zabezpieczanie ran środkami grzybobójczymi.

Uwagi - niejadalny z uwagi na bardzo łykowaty miąższ. Boczniak topolowy (Pleurotus

Iłtyifnifu (I mdblad) Sacc.),spotykany rzad-M tt,i iii.iiiwych topolach tworzy szarofio-

..........u./lowate owocniki wyrastające

hrtitl u i m ii kiego trzonu, z promienistym m i tulem i bez łusek na powierzchni.

I nt ■ . Itoczniak białożółty na dębie (P. Łakomy)

I ot. 58. Owocnik wyrasta z ekscentrycznie umiesz-(zonego trzonu. Na brzegu owocnika widoczna jest postrzępiona grzybnia osłony (P. Łakomy)

Boczniak ostrygowaty -Pleurotus ostreatus (Fr.) Kumm.

Synonimy polskie - bedłka ostrogowata, bocznotrzoniec ostrygokształtny, przyuszek ostrygowaty.

Synonimy łacińskie (14) - Agaricus opun-tiae Durieu et. Lev., Agaricus ostreatus Jacq., Agaricus revolutus J.J. Kickx., Agaricus salignus Pers., Crepidopus ostreatus (Jacq.) Gray, Crepi-dopus ostreatus et. atroalbus Gray, Dendrosar cus ostreatus (Jacq.) Kuntze, Panellusopuntiae (Durieu et. Lev.) Z.S. Bi. Pleurotus opuntiae (Durieu et. Lev.) Sacc., Pleurotus ostreatus f. salignus (Pers.) Piłat, Pleurotus ostreatus subsp. opuntiae (Lev.) A. Ortega et. Vizoso, Pleurotus pulmonarius sensu auct., Pleurotus revolutus (J. Kickx f.) Gillet, Pleurotus salignus (Schrad.) P. Kumm., Pleurotus salignus (Schrad.) P. Kumm.

Środowisko i występowanie - w lasach, parkach, ogrodach, przy drogach, poraża żywe i osłabione drzewa liściaste (głównie buk - Fagus sp., topolę - Populus sp., brzozę - Betula sp., kasztanowiec - Aesculus sp., wierzbę - Salix sp., grab - Carpinus sp., dąb -Ouercus sp., jesion - Fraxinus sp.), rzadziej iglaste (jodłę - Abies sp., świerk - Picea sp., sosnę - Pinus sp.). Spotykany najczęściej je-sienią i zimą. Rozpowszechniony. Częsty.

Owocniki - jednoroczne, mięsiste, początkowo muszlowate, z wiekiem językowate, ło-patowate, ułożone dachówkowato, w skupieniach o masie kilku do kilkunastu kilogramów. Pojedyncze kapelusze 50-150 (-200) mm szerokości. Powierzchnia kapelusza naga, błyszcząca, ale nie lepka, o zmiennej barwie: białej, kremowej, kremowobrązowej, szarej, z wiekiem jaśniejącej. Brzeg ostry, u młodych egzemplarzy podwinięty, z wiekiem powyginany, bez śladów osłony. Trzon boczny lub ekscentryczny, nagi, z białymi szczecinkami u podstawy, biały do brązowego, połączony z trzonami innych owocników, krótki i niezbyt gruby; do 30 mm długości i 20 mm średnicy, czasem szczątkowy lub nieobecny. Miąższ mięsisty, elastyczny, jędrny, z wiekiem gąbczasty, łykowaty i wodni sty, w trzonie prawie korkowaty, biały. Hycnę nofor blaszkowaty. Blaszki białe, z wiekiem żółknące, zbiegające do trzonu, w pobliżu trzonu anastomozujące, przy brzegu czasem