84361 pic 10 11 183511

rodziny najbardziej zajmuje się tobą?”, odpowiadali: nikt (33%), sam zajmuję się sobą (24%), matka (24%), inny członek rodziny (16%), ojciec (3%). Tylko 4,9% wychowanków nie miało opóźnień szkolnych; 21,9% nieletnich powtarzało klasę 1 raz, 41,5% - 2 razy, a 31,7% - 3 i więcej razy. Badani wychowankowie w 90% przypadków jednoznacznie stwierdzili, że nie lubią chodzić do szkoły. Prawie u wszystkich wychowanków stwierdzono zmniejszone możliwości intelektualne. Nawet wychowankowie z normą intelektualną wykazują deficyty rozwojowe, przede wszystkim w zakresie funkcji słuchowych i wzrokowych. U wszystkich wychowanków zaobserwowano zaburzoną sferę emocjonalną. Wychowanków opisywano jako: niedojrzałych, chwiejnych, pobudliwych, wybuchowych, agresywnych, lękowych, impulsywnych, nadpobudliwych, nerwowych, o obniżonych zdolnościach empatycznych i zaburzonej uczuciowości wyższej. Rozwój społeczny również okazał się zaburzony; zaobserwowano stałe konflikty z otoczeniem, wynikające najczęściej z nieprzestrzegania podstawowych norm życia społecznego i identyfikacją z osobami z kręgów podkulturowych.

Zasady pobytu nieletnich w ośrodku

Bezpośrednio po przybyciu nieletniego do ośrodka dyrektor przeprowadza z nim rozmowę, podczas której zapoznaje nieletniego z jego prawami, obowiązkami i zasadami pobytu w ośrodku. Zapoznanie się z prawami, obowiązkami i zasadami pobytu w ośrodku nieletni potwierdza własnoręcznym podpisem. O przyjęciu nieletniego do ośrodka dyrektor powiadamia właściwe organy obowiązane do kontroli spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki. W przypadku niedoprowadzenia nieletniego do ośrodka w ciągu 3 miesięcy od daty wskazania ośrodka przez Centrum, dyrektor ośrodka przesyła dokumentację nieletniego właściwemu staroście oraz powiadamia o tym sąd rodzinny i Centrum.

Wychowawca kierujący procesem wychowawczym opracowuje przy udziale wychowanka indywidualny program resocjalizacji w porozumieniu z psychologiem, pedagogiem, pracownikiem socjalnym, a także innymi specjalistami. Należy go opracować na podstawie informacji dotyczących życia dziecka zawartych w dokumentacji, analizy procesu zmian rozwoju psychicznego i fizycznego w trakcie pobytu w placówce oraz oceny efektów pracy socjalnej prowadzonej z jego rodzicami. Należy przede wszystkim uwzględnić wiek, możliwości psychofizyczne dziecka, jego sytuację rodzinną i przebieg procesu przygotowania wychowanka do usamodzielnienia. Program ten powinien być modyfikowany w zależności od zmieniającej się sytuacji dziecka, nie rzadziej jednak niż co pół roku (Borowski, Wysocki 2001, s. 80).

Przeniesienie nieletniego do innego ośrodka może nastąpić w szczególnie uzasadnionych przypadkach, mających znaczenie dla skuteczności procesu resocjalizacyjnego lub terapeutycznego, na podstawie opinii zespołu wychowawczego. Wniosek o wskazanie ośrodka, do którego ma być przeniesiony nieletni, wraz z opinią zespołu wychowawczego, składa do Centrum dyrektor ośrodka, w którym nieletni przebywa. Dyrektor ośrodka, który złożył taki wniosek, jest odpowiedzialny za doprowadzenie nieletniego do ośrodka wskazanego przez Centrum i przekazanie dokumentacji nieletniego do tego ośrodka.

Nieletni mogą być urlopowani do domu rodzinnego, opiekunów lub krewnych, za zgodą sądu rodzinnego. Wniosek o wyrażenie przez sąd rodzinny zgody na urlopowanie nieletniego składa dyrektor ośrodka na prośbę wychowawcy odpowiedzialnego za realizację indywidualnego programu resocjalizacyjnego lub terapeutycznego.

Zasady organizacyjne ośrodka formułuje regulamin pobytu wychowanka, regulamin warsztatów szkolnych, statut szkoły, rozkład zajęć i rozkład dnia w tygodniu, wewnętrzny regulamin pracy rady pedagogicznej, system wychowania opracowany i przyjęty przez radę pedagogiczną (plan pracy wychowawczej). Organami ośrodka jest dyrektor, rada pedagogiczna i samorząd wychowanków. Istnieje również możliwość powołania rady ośrodka i rady rodziców.

Ośrodek jest zobowiązany do prowadzenia dokumentacji dotyczącej pobytu wychowanka, a mianowicie: księgi ewidencji wychowanków, księgi meldunkowej, dziennika zajęć dla każdej grupy wychowawczej, karty wyposażenia wychowanków, dokumentacji osobistej wychowanka (w tym karty indywidualnej resocjalizacji), dokumentacji przebiegu nauczania.

Ważnym ogniwem pracy wychowawczej jest zagwarantowanie wychowankom możliwości pobierania nauki w szkole podstawowej, gimnazjum lub szkole ponadgimnazjalnej. Ośrodek organizuje naukę w odpowiednich klasach różnych typów szkół lub w innych formach kształcenia powszechnie dostępnych (poza ośrodkiem), lub zorganizowanych w ośrodku. Ośrodek ma obowiązek zapewnienia wychowankom pomocy w zakresie wyrównywania poziomu wiadomości i umiejętności szkolnych, np. poprzez organizację zajęć wyrównawczych. W celu zwiększenia motywacji wychowanków do nauki oraz stworzenia im szansy na nadrobienie opóźnień organizacyjnych wszystkie ośrodki mają prawo przeprowadzania promocji śródrocznych do klas programowo wyższych.

Z uwagi na wiek umieszczonych nieletnich oraz opóźnienia szkolne wychowanków, są to często szkoły, które przygotowują wychowanków do

445