DSC00197

jako całość, a opisywano go ze względu cjc jego duchowo<iełcsncgo ustroju. chros była to „zewnętrzna powłoka, skóra, poprzez którą istnieje kontakt między tym, co wU" i inne"⁴ (nie zapominajmy, że idzie tu o kontakt cd* wieka, a nic tylko jego ciała). Słowo soma zaś picrwotn^ oznaczało zwłoki, czyli to, co zostaje opuszczone życie, przedmiot wystawiany na widok po raz ostatn zanim zniknie pod ziemią łub rozproszy się piko popici Zauważmy, że sowa to nie był już człowiek, lecz przed miot mający niegdyś - jako inna jakość - swój udział w istocie zwanej człowiekiem. Niemniej jednak człowiek, właśnie poprzez swoją cielesność postrzeganą jako matowa lub wręcz mroczna, stał się bytem coś skrywającym. W nim bowiem ciemność współistniała z jasnością, a nawet wzajemnie się one warunkowały.

Mówiąc o koncepcji presokratejskicgo ciała, nic sposób pominąć fundamentalnego dla archaicznej myśli greckiej pojęcia, jakim jest alcthcia, wiążącym się z ideą początku, podobnie jak i nieskrytość, arche czy logos. W czasach nowożytnych pojęcie to, jak wiadomo, zostało docenione i ponownie zinterpretowane przez Heideggera. Nicskry-tość wiąże się ze skrytością, choć nie oznacza jej przeciwieństwa, a raczej tyle, co pscudos, które jednak nie zasłania niczego w celu ukrycia, a raczej odkrywa, a zatem doprowadza do nieskrytości. Bogdan Baran wskazuje, iż jest to „skrywanie w sensie przechowywania"*. AlelheiJ może więc być „wydarzeniem w krajobrazie wieczoru skrywającego ranek", a życic to „wzejśdc przeniknięte zachodzeniem".

4

7

I

J.-P. Vcrnant. Dim B<sty. Dazzttng /Wy, dz. cyt, 5- 24 Por. tamże.

D.

Bdran, Saga Heideggera, Kraków 1990,

s. $4.

Wszystkie te pojęcia wskazują jednoznacznie na isto-czący się. a zatem procesualny, charakter tego. co pierwotne. źródłowe*. Cecha ta jot niejako przekazywana dalej i obowiązuje na wszelkich poziomach manifesto-wania się nieskrytości, a więc dotyczy tez jototwa. Pro-cesualność owa ma niewątpliwy związek z czasowością, gdyż ta jest, jak mówi Heidegger, „sensem bycia jototwa". Warto tu zauważyć, zc właśnie ciało jot zawsze zanurzone w swoim teraz, choć nic należy czasu traktować jako sumy owych „teraz", gdyż każde z nich jot czymś, co już nie jest i jeszcze nic jot, ma więc tym samym również charakter przejścia¹®.

Jestestwo rozumie bycie, jednak bycie samo nie może być moje lub kogoś innego, co nasuwa pewne podobieństwo z Morleau-Ponty'cgo rozumieniem kategorii cielesności. Cielesność dla francuskiego filozofa „nic ma postaci, nie przebywa nigdzie, nic tkwi w ukrytej głębi".

I właśnie owo ukrycie staje się czymś, co łączy i dzieli obie kategorie. A jednak cicloność to „pojęcie ostateczne" w takim sensie, iż „zawiera zagadkę różnicowania i refleksji, dziejów i powtórzenia"^{1 2 3}. Cielesność nie jest źródłowa, ale ma charakter „żywiołu" będącego w ciągłym procesie. Czy więc można by rzec, iż jest odkryciem lub pewną możliwością odkrycia, będącego zawsze tylko „jedną stroną"?

Bycie jako takie nie może do kogoś należeć, ale bycie ku śmierci jako jestestwo właśnie w „możliwość niemożliwości bycia tu oto" osiąga swoją pełnię. A jednak

125

1

* Inne pojęcia komentowane przez Heideggera, a nawiązujące do procwualnego charakteru bycia, to: kthe - „utoczenie się mo-skrytoścT, poifmat - „nicskrytość wydzierana ikrytoścT oraz fi:u l.iko „wzejtcie",

2

   Tamże, s. 59.

3

   C Lcfort, Cub, ócUsiwU. dz- cyt, s. 2ót