Naukowy rozwój pedagogiki dokonuje się poprzez: (wg S. Palki)
1. Rozwijanie pedagogiki praktycznie zorientowanej - służącej bieżącej praktyce, budującej teorie niższych szczebli ogólności, małego lub średniego zasięgu;
2. Rozwijanie pedagogiki teoretycznej-budującej teorie sensu stricto, o najwyższym stopniu ogólności i najszerszym zasięgu (ale nawiązującej do dorobku pedagogiki praktycznie zorientowanej).